W czasie pracy i edukacji zdalnej, domowe zasady ekranowe w niejednej rodzinie uległy zachwianiu. Jak zadbać o równowagę w korzystaniu z technologii, kiedy wiele codziennych aktywności przeniosło się do internetu? Rusza seria darmowych webinarów dla rodziców, na które zaprasza Fundacja Orange i Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.

Rodzice, którzy pracują zdalnie, stanęli przed nowym wyzwaniem. Starają się sprawnie pogodzić obowiązki zawodowe, domowe, jednocześnie wspierając dzieci w lekcjach online i zapewniając im inne aktywności. Cyfrowa stała się nie tylko nauka, ale także spotkania ze znajomymi, zajęcia pozalekcyjne, koncerty, przedstawienia teatralne czy kino. W czasie izolacji więcej korzystamy z internetu i technologii. Jak wynika z danych sieci Orange Polska, przez telefon rozmawiamy o 40% dłużej, a przesył danych wzrósł  o 30% w sieci stacjonarnej i o 20%  w mobilnej.

Jak w tej sytuacji zadbać o umiar w używaniu urządzeń ekranowych? Jak zapewnić dzieciom bezpieczną i pozytywną przygodę z internetem? Jak rozmawiać i ustalać zasady korzystania z technologii w rodzinie? Co zrobić, żeby nowe technologie nie wpływały negatywnie na relacje oraz zdrowie domowników, a wzbogacały ich codzienność?

– W czasie pandemii technologia jest jeszcze intensywniej  obecna w życiu wielu rodzin. Doświadczenie to może przynieść wiele zmian w kształtowaniu cyfrowych nawyków także w przyszłości. Dlatego chcemy wesprzeć rodziców i pokazać im, jak można wprowadzać domowe zasady ekranowe na co dzień.– mówi Krzysztof Kosiński z Fundacji Orange.

Fundacja Orange wraz z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę organizują cykl bezpłatnych webinariów dla rodziców dzieci w różnych grupach wiekowych – od tych najmłodszych aż po nastolatki. Spotkania poprowadzą eksperci z FDDS: Ewa Dziemidowicz – terapeutka z poradni „Dziecko w Sieci” i Łukasz Wojtasik – trener, autor licznych programów i kampanii edukacyjnych poświęconych bezpieczeństwu dzieci online.

– W czasie izolacji widzimy, jak pomocny jest dostęp do sieci dla wszystkich członków rodziny – w kontekście nauki, pracy, rozrywki i podtrzymywania relacji. Jednak nadmiar ekranów czy dobór nieadekwatnych do wieku dziecka treści stanową zagrożenie. Podczas spotkania pokażemy, jak korzystać z ekranów bezpiecznie, jak zadbać o równowagę pomiędzy czasem w sieci i poza nią tak, żeby ekrany nie stanowiły zagrożenia dla rodzinnych relacji. Pokażemy, jak rozmawiać z dziećmi o zasadach, jak ustalać je tak, żeby przynosiły realną zmianę dla dobra dzieci i rodziców. – mówi Łukasz Wojtasik z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Jak dołączyć?

Webinary odbędą się na platformie Clickmeeting. Wystarczy kliknąć link https://fundacjaorange.clickmeeting.com/domowe-zasady-ekranowe lub połączyć się przy pomocy telefonu +48 (22) 209-2520, wpisując PIN: 191888818#

Terminy spotkań:

Domowe Zasady Ekranowe – dla rodziców dzieci do 6. roku życia
2.06, godz. 10:00-11:30; 2.06, godz. 20:00 – 21:30

Domowe Zasady Ekranowe – dla rodziców dzieci w wieku 7-12 lat
9.06, godz. 10.00-11:30; 9.06, godz. 20:00 – 21:30

Domowe Zasady Ekranowe – dla rodziców dzieci w wieku 13-18 lat
16.06, godz. 10:00 – 11:30; 16.06, godz. 20:00 – 21:30

Organizatorzy udostępnią nagrania z webinarów na kanale YouTube Fundacji Orange – dla tych, którzy nie będą mogli uczestniczyć w spotkaniach lub wezmą udział, ale będą chcieli wrócić do materiałów później.

Webinary są częścią kampanii Domowe Zasady Ekranowe, która została zainicjowana w lutym tego roku. Poprzedzające ją badania pokazały, że aż 25% nastolatków deklaruje, że ich rodzice nie rozmawiają z nimi o kwestiach bezpieczeństwa w internecie, a 23% przyznaje, że ich rodzice nie interesują się i nie pytają, co robią online. W ramach kampanii dostępne są artykuły, wywiady i podcasty z psychologami na rodzice.fdds.pl. Eksperci opracowali wskazówki, dzięki którym rodzinom będzie łatwiej ustalić zasady korzystania z mediów cyfrowych i chronić siebie i dzieci przed ich nadużywaniem.

Więcej porad dotyczących odpowiedzialnego korzystania z technologii można znaleźć także na www.orange.pl/razemwsieci.

Organizatorzy:

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę od blisko 30 lat dąży do tego, by wszystkie dzieci miały bezpieczne dzieciństwo i były traktowane z poszanowaniem ich godności i podmiotowości. Chroni dzieci przed krzywdzeniem i pomaga tym, które doświadczyły różnych form przemocy i wykorzystywania. Od 2004 r. realizuje kompleksowe działania na rzecz bezpieczeństwa dzieci w internecie. Od 2017 r. prowadzi “Poradnię Dziecko w Sieci”, która zajmuje się problemami związanymi z przemocą z wykorzystaniem mediów elektronicznych i internetu, szkodliwymi treściami online, sekstingiem, uwodzeniem online, niebezpiecznymi kontaktami czy nadużywaniem mediów elektronicznych. https://fdds.pl/

Fundacja Orange od 15 lat uczy, jak odpowiedzialnie i twórczo korzystać z technologii –  dba o cyfrowe kompetencje dzieci, młodzieży i nauczycieli.  Wspiera ich również w czasie edukacji zdalnej. Zorganizowała webinary dla nauczycieli o prowadzeniu lekcji online. Dla dzieci przygotowała naukę podstaw programowania online, a dla starszych dzieci FabLab #wdomu, pokazujący podstawy modelowania 3D. Wsparła także Wioski Dziecięco SOS w zakupie sprzętu umożliwiającego podopiecznym zdalną naukę. https://fundacja.orange.pl/

Patotreści – nieakceptowane społecznie, nieraz niedopuszczalne prawnie treści w internecie, których najbardziej jaskrawym przykładem jest patostreaming, mogą mieć negatywny wpływ na młodych internautów. Temu zjawisku poświęcony jest raport Patotreści w internecie opracowany przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę we współpracy z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, przy wsparciu Orange Polska.  Wynika z niego m.in., że co trzeci nastolatek w wieku 13-15 lat oglądał patotreści, najczęściej z ciekawości. Zdecydowana większość młodych ludzi uważa, że tego typu treści są szkodliwe, zachęcają do powielania patologicznych zachowań, natomiast aż ponad jedna trzecia badanych sądzi, że pokazują prawdziwe życie.  

– Patotreści stały się zjawiskiem na tyle rozpowszechnionym i popularnym, że walka z nimi musi mieć charakter kompleksowy. Tu nie wystarczy aktywność pojedynczych osób czy instytucji – musimy organizować prawdziwie pospolite ruszenie. Jednocześnie zmieniać prawo, prowadzić edukację, aktywizować rodziców, współdziałać ze środowiskiem nadawców internetu. I przede wszystkim mieć dobrą komunikację z młodzieżą. Wierzę, że nam się uda – powiedział dr Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich.

Badania i raport Patotreści w internecie to pierwsza w Polsce próba naukowego zdiagnozowania tego zjawiska, opisania jego specyfiki, skali, potencjalnego wpływu na młodych odbiorców oraz jego ram prawnych.

Z raportu wynika m.in., że:

• zdecydowana większość (84%) badanych nastolatków w wieku 13-15 lat słyszała o patotreściach, a więcej niż co trzeci (37%) je oglądał;
• ciekawość to najczęstszy powód oglądania tego typu materiałów (75%); kolejne to nuda (29%), chęć rozrywki (24%) oraz chęć „bycia na czasie” (10%);
• większość oglądających patotreści robi to regularnie – średnio 5 razy w miesiącu. Aż 43% respondentów ma kontakt z tego typu materiałami co najmniej raz w tygodniu. Młodsze nastolatki oglądają patotreści z większą częstotliwością niż starsze;
• respondenci deklarują, że najczęściej oglądają shoty, czyli wybrane fragmenty patostreamów na YouTube (73%);
• każda z młodych osób, która widziała patotreści, potrafiła podać przynajmniej jednego ich twórcę. Wskazuje to na stosunkowo dużą rozpoznawalność nadawców. Jednak tylko 18% zgadza się ze stwierdzeniem, że niektórzy twórcy tego typu nagrań im imponują;
• większość osób (88%), które oglądały patotreści, twierdzi, że było to dla nich niepokojące doświadczenie;
• patotreści postrzegane są przez młodzież przede wszystkim jako szkodliwe, zachęcające innych do naśladowania patologicznych zachowań (87%), a co za tym idzie, powinny być zakazane w internecie (82%).

– Patotreści to poważne zagrożenie dla dzieci i młodzieży. Z jednej strony kontakt z wulgarnymi, pełnymi przemocy treściami może przestraszać, odczulać na krzywdę ludzką i promować szkodliwe wzorce zachowania. Z drugiej, w dobie kiedy dla młodych ludzi popularność w sieci jest ważną wartością, często marzeniem i celem, funkcjo­nowanie patologicznych nadawców, wraz z ich popularnością i doniesieniami o wysokich zarobkach może zachęcać do takiej formy aktywności online – powiedział Łukasz Wojtasik z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Raport i najważniejsze płynące z niego wnioski zaprezentowano podczas konferencji „Patotreści w internecie – niebezpieczna codzienność naszych dzieci” w Biurze RPO. Celem spotkania była również dyskusja nt. możliwych rozwiązań, wypracowywanych przez Okrągły Stół do walki z patotreściami w Internecie powołany przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Ma on służyć ograniczeniu zjawiska patotreści m.in.  poprzez działania edukacyjne kierowane do różnych grup społecznych (dzieci, rodzice) i zawodowych (nauczyciele, organy ścigania, platformy internetowe), a także zwrócenie uwagi na konieczność egzekwowania odpowiedzialności prawnej osób tworzących i publikujących patotreści.

– Duża część życia toczy się dziś w sieci, wielu z nas ma kontakt także z ciemną stroną Internetu: hejtem, wulgarnymi treściami, przemocą, patologicznymi zachowaniami. Pozytywna jest jednak coraz większa determinacja, by z takimi szkodliwymi zjawiskami walczyć. Od kilku miesięcy trwa kampania Fundacji Orange #jestnaswiecej przeciwko hejtowi w sieci, zwracająca uwagę na problem, pokazująca młodym ludziom jak sobie radzić, jak reagować. Doceniamy, że instytucje publiczne, organizacje pozarządowe, media i biznes łączą siły by zwalczać szkodliwe zjawiska w sieci. Dzisiejszy raport jest efektem takiej współpracy. Wierzę, że tylko wspólna troska o jakość otaczającego nas świata, uczenie właściwego reagowania na zło i brak zobojętnienia na coraz większą brutalizację, przyniesie efekty – powiedział Konrad Ciesiołkiewicz, dyrektor w Orange Polska zajmujący się społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw i relacjami publicznymi. Orange Polska uczestniczy w pracach Okrągłego Stołu RPO do walki z patotreściami w sieci, wsparła też realizacje badań i opracowanie raportu Patotreści w Internecie.

W dyskusjach eksperckich na temat zjawiska patotreści, jego skutków i sposobów przeciwdziałania  wzięli udział przedstawiciele środowisk naukowych, organizacji społecznych, instytucji wymiaru sprawiedliwości, mediów i świata biznesu, m.in. prof. Anna Giza-Poleszczuk, prorektor ds. rozwoju Uniwersytetu Warszawskiego, Zuzanna Rudzińska–Bluszcz, prawniczka, koordynatorka Okrągłego Stołu w Biurze RPO, Ewa Dziemidowicz, terapeutka z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, Maciej Budzich, autor bloga Media FUN, Jakub Turowski, kierownik  ds. polityki publicznej w Polsce i państwach bałtyckich w Facebook oraz Marcin Olender, menadżer ds. polityk publicznych i relacji rządowych dla regionu centralnej i wschodniej Europy w Google.

– Odpowiedzialność za to, czy internet będzie miejscem bardziej przyjaznym dla naszych dzieci spada nie tylko na platformy internetowe czy na organy ścigania,
w przypadku gdy treści wypełniają znamiona przestępstwa, ale na nas – dorosłych użytkowników internetu. W internecie niezwykle ważna jest nasza aktywność. Dlatego jednym z celów Okrągłego Stołu jest edukacja rodziców i nauczycieli: pokazanie, że kontrwywiad obywatelski rozumiany jako działanie pojedynczych osób zgłaszających niedozwolone treści znalezione w sieci, może zmienić życie niejednego dziecka. Nie możemy pozostać obojętni – powiedziała mec. Zuzanna Rudzińska–Bluszcz, koordynatorka Okrągłego Stołu w Biurze RPO.

Raport Patotreści w internecie jest dostępny na stronie: https://fdds.pl/

Badanie przeprowadzono wśród polskich nastolatków w marcu i kwietniu 2019 r. przez Focus Group Interviews na zlecenie Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, przy wsparciu Orange Polska. Składało się ono z dwóch części: jakościowej oraz ilościowej. W ramach badania jakościowego przeprowadzono 4 wywiady grupowe z nastolatkami w wieku 13–15 lat w podziale na grupy wiekowe oraz płeć respondentów w dwóch miastach o różnej wielkości. Badanie ilościowe zostało przeprowadzone w skali ogólnopolskiej za pomocą ankiety online na próbie (N=400) 13–15 latków, reprezentatywnej ze względu na płeć i wielkość miejscowości.

Jak ważny dla dzieci jest telefon 116 111?

• To dzięki Wam żyję. Cieszę się, że postanowiłam zadzwonić*.
• Do dziś pamiętam kontakt z Wami. Gdyby nie Wy, to nie wiem, co by się ze mną stało. Myślę, że to jest odpowiednie miejsce na to, abym podziękowała wszystkim Konsultantom, za ich wielką pracę, wysiłek, pomoc, dobre słowo, zrozumienie.
• Telefon 116 111 jest niezwykle pomocny i potrzebny. Można uzyskać u Was wsparcie, akceptację i pomoc. Żaden problem nie jest uważany za błahy, a niestety w naszym otoczeniu wielu ludzi uważa, że „przesadzasz”, „użalasz się nad sobą”. Dzwoniąc na telefon zaufania możemy być pewni, że nie usłyszymy czegoś takiego. Sama myśl że po drugiej stronie słuchawki jest ktoś chętny nam pomóc, wysłuchać, daje pozytywny zastrzyk energii.
• Kontakt z Wami jest dla mnie bardzo ważny. Mimo, że Was nie znam, traktuję Was jak najbliższą rodzinę.
• Wiele razy uratowaliście mi życie. Jesteście niesamowici. Nie każdy poświęcałby swój czas dla innych, dla młodych.

Ponad 1 milion 160 tysięcy odebranych połączeń, 55 tysięcy wiadomości online, 1 200 interwencji
w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia – to statystyka. Za tymi liczbami kryją się różne problemy dzieci. 10 lat temu pracownicy rozmawiali z dziećmi głównie o relacjach rówieśniczych, problemach w szkole czy w rodzinie. Dziś dzwonią i piszą do nas młodzi ludzie, którym towarzyszy depresja, samotność i poczucie bezradności.
Pomoc w Telefonie Zaufania dla Dzieci i Młodzieży jest świadczona 7 dni w tygodniu – telefon działa od godziny 12:00 aż do godziny 2:00 w nocy.

Jak dzieci oceniają osoby, które pomagają im przez telefon?

• Bardzo doceniam ludzi ze 116 111. Spędzanie większości czasu zajmując się problemami młodzieży to naprawdę wielka sprawa. Jestem wam taka wdzięczna, zawsze gdy coś nie wychodzi, to mam komu powierzyć mój problem z nadzieją na pomoc. Dzięki wam jestem bardziej pewna siebie, staram się być silna, by dzielnie brnąć przez trudności jakie życie stawia mi każdego dnia.
• Osoba odpisująca na wiadomość zmaga się z wielką presją, przecież każde źle dobrane słowo może spowodować samookaleczenie się lub nawet samobójstwo. Myślę ze jest to duża odpowiedzialność i powinniśmy być wszyscy wdzięczni tym ludziom za troskę i poświęcenie z ich strony. Nie ukrywajmy, dorośli nie zawsze są w porządku, czasem nie ma do kogo ust otworzyć. A Wy robicie naprawdę ogromną robotę. Życzę Wam wytrwałości, ten numer to wielka pomoc.
  
• Trzeba być naprawdę przygotowanym, aby wysłuchiwać i pomagać osobom tuż przed tragedią. Dziękuję, że pomagacie mojej przyjaciółce. Naprawdę to wiele dla mnie znaczy.

• Pani, z którą rozmawiałam była przemiła, pomogła mi wyjść z kryzysowej sytuacji, okazała ogromne wsparcie, była ze mną w tych trudnych dla mnie momentach.

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę opracowała specjalne standardy obsługi telefonu zaufania, oparte na ich własnych doświadczeniach w pomocy dzieciom krzywdzonym i wiedzy pozyskanej od organizacji na świecie prowadzących podobne linie.
Dziś 116 111 obsługuje ponad 20 odpowiednio przygotowanych konsultantów-psychologów, terapeutów, którzy dodatkowo przechodzą specjalne szkolenie, zanim po raz pierwszy podniosą słuchawkę. Na każdym dyżurze mają wsparcie superwizora, który pomaga w szczególnie trudnych rozmowach czy interwencjach, kiedy natychmiast trzeba zadzwonić na Policję, bo sytuacja stanowi zagrożenie dla życia czy zdrowia dzieci. Z każdym rokiem więcej młodych osób dzwoni z myślami samobójczymi. 5 lat temu średnio były 2-3 takie kontakty dziennie, dziś 14.

Czego dzieci życzą zespołowi 116 111?

• Z okazji urodzin życzę Wam, żeby Telefon działał jak najdłużej. Bądźcie jak najbliżej dzieci i młodzieży. Pomagajcie!
• Życzę Wam wytrwałości, uśmiechu, radości, jak najmniejszej liczby interwencji. Walczcie i nie poddawajcie się, bo jesteście potrzebni. Telefonie 116 111 działaj i pomagaj! Wszystkiego dobrego!
• Wykonujecie niemożliwie ważną pracę, dlatego bardzo Wam dziękuję za to, że jesteście i codziennie ratujecie życie.
• Życzę Wam byście nie mieli pracy 😉 To oczywiście utopia, ale miejcie zawsze otwarte serca.

Telefon działa dzięki zaangażowaniu wielu stron. Finansowanie anonimowej i bezpłatnej pomocy telefonicznej dla dzieci i młodzieży w Polsce spoczywa na Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, którą w tym trudnym zadaniu wspierają partnerzy i sponsorzy Telefonu 116 111: Orange Polska, Fundacja Benefit Systems, Kulczyk Foundation i Fundacja Ludzki Gest Jakub Błaszczykowski, a także darczyńcy indywidualni i biznesowi.
Z Telefonem Zaufania dla Dzieci i Młodzieży, który prowadzi Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, można skontaktować się codziennie w godzinach od 12:00 do 2:00, dzwoniąc pod numer 116 111 lub wysyłając wiadomość za pośrednictwem strony https://116111.pl/ (pomoc online jest świadczona od godziny 10:00). Każdy może wesprzeć działanie Telefonu 116 111 na stronie: www.fdds.pl/telefon

*Cytaty pochodzą z anonimowej ankiety dla użytkowników Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży, którą Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę przygotowała z okazji 10-lecia linii.

W Warszawie, przy ulicy Przybyszewskiego 20/24, w dawnym budynku TP, mieści się teraz zupełnie nowa instytucja – Centrum Pomocy Dzieciom, prowadzone przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Nowa placówka oferuje kompleksową pomoc: psychologiczną, prawną oraz medyczną dzieciom – ofiarom przemocy lub wykorzystywania i ich rodzinom.

Centrum Pomocy Dzieciom w Warszawie to ważny punkt na mapie pomocy dzieciom krzywdzonym, miejsce wzorowane na najbardziej innowacyjnych tego typu ośrodkach na świecie – amerykańskim Child Advocacy Center czy skandynawskim Barnahus. Miejsce jest nowe, ale sama instytucja Centrum Pomocy Dzieciom ma już swoje lata, wcześniej przez 15 lat Centrum mieściło się przy ul. Mazowieckiej.

W Centrum dzieci i ich opiekunowie otrzymają szeroki zakres pomocy. Pod jednym dachem swoje siły połączyło tu wielu wykwalifikowanych specjalistów: psychiatrów dziecięcych, psychologów i pedagogów doświadczonych w pracy z dziecięcą traumą, prawników towarzyszących dzieciom i ich rodzicom w procedurach prawnych i sądowych, pracownik socjalny, a także lekarz pediatra. Centrum będzie działać w oparciu o najskuteczniejszy, interdyscyplinarny model pomocy dzieciom krzywdzonym. W Centrum znajduje się również pokój, w którym dzieci w bezpieczny i przyjazny dla nich sposób mogą zostać przesłuchane.

Pierwszy przyjazny pokój przesłuchań dla dzieci powstał z inicjatywy Fundacji Dzieci Niczyje (wcześniejsza nazwa Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę) w roku 1997, przy ul. Walecznych w Warszawie,
a od 2003 roku mieścił się przy ul. Mazowieckiej. W nowym Centrum lustro weneckie w pokoju przesłuchań zostało zastąpione dużym ekranem w pokoju technicznym. Pokój został też wyposażony
w nowoczesną aparaturę rejestrującą przesłuchanie dziecka.

W nowym budynku pojawiła się też przyjazna poczekalnia. Dotychczas dzieci wraz z opiekunami oczekiwały na konsultację czy na przesłuchanie siedząc na krzesełkach rozstawionych pod ścianą w korytarzu. Teraz przestrzeń wspólna, z dużym stołem ustawionym w centrum hallu, miejscem do zabawy, kuchnią, gdzie można w każdej chwili zrobić sobie np. herbatę, pozwoli dzieciom i ich bliskim już od samego początku poczuć się w Centrum Pomocy Dzieciom dobrze i bezpiecznie.

Zmienia się nie tylko sama przestrzeń, ale też poszerza się zespół. W nowym Centrum Pomocy Dzieciom będzie dostępny lekarz pediatra, a także pracownik socjalny. Dzięki większej powierzchni można będzie też prowadzić zajęcia grupowe: grupy wsparcia dla rodziców, grupy psychoedukacyjnych dla dzieci i rodziców. Planowane są zajęcia m.in. z muzykoterapii, dogoterapii, artterapii.

Nowe Centrum już w tym roku zamierza otoczyć kompleksową opieką 300 dzieci i ich rodzin.
To drugie z 4 nowoczesnych Centrów Pomocy Dzieciom. Pierwsze powstało we wrześniu 2017 roku w Starogardzie Gdańskim, kolejne wkrótce.

Naszą cegiełką w działaniu Centrum jest Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 oraz telefon pomocowy dla rodziców i nauczycieli w zakresie bezpieczeństwa dzieci w sieci 800 100 100.