Moi drodzy w imieniu Orange, Biura Prasowego i zespołu blogowego życzę Wam spokojnych i radosnych Świąt. Jestem przekonany, że znajdziecie pod choinką wiele tabletów, smarfonów i innych smartwatchy. Korzystajcie z nich rozsądnie. Zawsze pamiętajcie o rodzinie, bliskich i znajomych. Z nimi spędźcie te wyjątkowe dni. Wesołych Świąt!
https://twitter.com/RzecznikOrange/status/812304007733608448?ref_src=twsrc%5Etfw
W tym roku Mikołaj przyniósł 6 grudnia informację, że podpisaliśmy aneks do umowy z T-Mobile Polska o współdzieleniu radiowych sieci dostępowych (ang. RAN sharing), rozszerzając dotychczasową współpracę o wykorzystanie pasm 800 MHz i 2600 MHz. Dla Was oznacza to znaczne zagęszczenie stacji bazowych, dzięki którym możecie korzystać z technologii 4G LTE. Postanowiłem także przyjrzeć się temu w jaki sposób operatorzy dzielą się różnymi elementami swoich mobilnych sieci dostępowych. Istnieje tu bowiem szereg modeli, zakładający różną integrację. Najgłębszym poziomem integracji infrastrukturalnej jest roaming krajowy, kolejnymi operator wirtualny (MVNO z ang. Mobile Virtual Network Operator), różne formy współdzielenia radiowej sieci dostępowej na współdzieleniu wyłącznie elementów infrastruktury pasywnej kończąc.
O roamingu pisałem już na blogu, a wielkich różnic w technologii między roamingiem krajowym i zagranicznym nie ma. Więc na tym zakończę ten wątek, przechodząc płynnie do kolejnego, czyli wspomnianych już operatorów wirtualnych. Są to firmy, które świadczą usługi telekomunikacyjne nie posiadając własnej mobilnej sieci radiowej, czyli RAN. W zależności od przyjętego modelu mogą nie posiadać oni wcale własnych kart SIM i żadnego z elementów sieci ( tzw. Dostawca Usług ang. Service Provider), lub też posiadać pewne własne element sieci core. Na ogół posiadają oni wyłącznie własny system bilingowy w pozostałych aspektach bazując na sieci innego operatora. Druga kategoria - Zaawansowany Dostawca Usług (ang. Enhanced Service Provider), to podmioty, które posiadają własne HLR (jeżeli nie wiecie co to HLR zapraszam do tego tekstu), karty SIM i indywidualny kod sieci. Trzecia to Pełen MVNO (ang. Full MVNO), czyli podmioty, które mają cała sieć rdzeniowa (czyli w języku mieszkańców Wysp Brytyjskich „core network”), lecz nie posiadają dostępowej sieci radiowej (czyli w tym samym języku „RAN”).
Następną pozycją na liście jest współdzielenie sieci core jest ono obecnie najrzadziej stosowane ze wszystkich metod, które będę dzisiaj opisywał. Gdy jest stosowana operatorzy najczęściej wspólnie wykorzystują takie elementy sieci szkieletowej jak MME (Mobility Management Entity), SGW (Serving Gateway) czy elementy sieci agregacyjnej. By przypomnieć sobie te pojęcia zajrzyjcie do tekstu o 4G LTE. Mam też odpowiednią grafikę.
Przygotowując ten tekst posiłkowałem się wiedza kolegów, którzy na co dzień zajmują się strategią, transformacją i rozwojem naszej sieci. Poza swoją wiedzą zaproponowali mi także lekturę kilku ciekawych raportów na temat tego jako operatorzy w różnych częściach Europy współdzielą swoje zasoby. Jednym z nich jest CMS Network Sharing Study 2016 który zawiera dane statystyczne dotyczące częstotliwości wykorzystania różnych modeli współpracy w Europie, a także zmian jakie zachodziły w latach 2013-2015. Wynika z niego, że współdzielenie sieci rdzeniowej stanowi około 10% wszystkich tego typu porozumień.
Wracając do aspektów technicznych i kolejnego modelu współpracy – RAN sharingu skupię się w tekście, na tym co na obrazku powyżej stanowi lewą stronę schematu.
Operatorzy w modelu RAN Sharing posiadają odrębną sieć core, a wspólna jest wyłącznie Radio Access Network, czyli właśnie radiowa sieć dostępowa. Chodzi tutaj o anteny, radionadajnik, moduł systemowy oraz RNC czyli Radio Network Controler. O ile o funkcjonowaniu pierwszych czterech wspomniałem w tekście o vRAN, to ostatni z elementów pojawił się we wcześniejszym tekście o sieci mobilnej. Znajdziecie je też w słowniczku telekomunikacyjnym ;-)
Jednak to dopiero wierzchołek góry lodowej. Współpracując z T-Mobile stosujemy dwie metody współdzielenia radiowej sieci dostępowej. Pierwszy nazywany jest MoRAN - Mobile Operator Radio Access Network. Świadczymy w ten sposób usługi GSM i UMTS na częstotliwościach 2100 MHz (UMTS), 1800 MHz (GSM) i 900 MHz (GSM), a także od niedawna LTE w pasmach 800 MHz i 2600 MHz. W tej metodzie sygnał dla klientów każdego z operatorów przesyłany jest na innych częstotliwościach. Oznacza to że wspólne są BTS/NodeB wraz z antenami oraz BSC/RNC – jest to jedno urządzenie (fizycznie rzecz ujmując), lecz logicznie dzielą się na dwa urządzenia. W drugiej metodzie – MOCN usługi świadczone są przy współużytkowaniu tych samych częstotliwości, a przypadku współpracy z T-Mobile chodzi tu o 900 MHz (UMTS) i 1800 MHz (LTE). Tutaj siłą rzeczy komórki są wspólne. MOCN pozwala efektywniej wykorzystać pojemność sieci radiowej. Niezależnie od rodzaju współpracy, sieci rdzeniowe są odseparowane. Sieciami współdzielonymi zarządza spółka Networks!.
RAN Sharing, to wedle raportu kancelarii CMS, o którym wcześniej wspomniałem jedna z popularniejszych w Europie metod dzielenia zasobów – stanowiła 1/4 wszystkich porozumień funkcjonujących w latach 2014-2015.
Operatorzy mogą także zdecydować się by dzielić ze sobą jedynie infrastrukturę pasywną – czyli maszty. W takiej sytuacji RNC pozostaje oddzielny, podobnie jak wszystkie elementy składające się na stację bazową poza tymi najbardziej widocznymi – metalowymi konstrukcjami i domkami przy nich. Pokazuje to poniższy schemat. Jest on najbardziej – wspomniany wcześniej raport podaje, że to 30% całej infrastrukturalnej współpracy międzyoperatorskiej w Unii Europejskiej przebiega w ten sposób.
Jeżeli macie pytanie zapraszam, choć równocześnie proszę o cierpliwość ;-)
P.S. W maju 2018 roku zmieniliśmy nieco zasady naszej współpracy z T-Mobile. O wszystkim pisaliśmy tutaj.
Powiecie, że straszę, ale ja trochę... lubię Was straszyć. Choćby dlatego, że strach to najsilniejszy motywator, a poza tym mało co tak działa na naszą wyobraźnię jak danie w miarę realnego obrazu naszym lękom, prawda?
Gdyby pod koniec tego bogatego w zdarzenia roku poprosić ludzi związanych z cyber-bezpieczeństwem o jedno podsumowujące go słowo idę o zakład, że w znacznej większości przypadków byłyby to słowa ransomware albo DDoS. I wiecie co? W przyszłym roku wcale nie będzie lepiej.
Co więcej, eksperci przewidują, że charakterystyczne bardziej dla biznesu ataki DDoS coraz częściej będą boleć nas, zwykłych internautów. O ile bowiem patrząc w przeszłość, gros ataków nie przekraczało wielkości 1 Gbps w szczycie, niebawem te stukrotnie większe, które zaszokowały w ostatnich miesiącach świat internetu, mogą stać się codziennością. Zarówno ze względu na kolejne, wynajdywane przez przestępców źródła ataków wzmocnionych (generujących kilkudziesięciokrotnie większą odpowiedź, niż zapytanie i przekierowujących ją na serwer ofiary), jak i lawinowo rosnącą liczbę urządzeń Internetu Rzeczy, których wciąż bardzo często nie tworzy się z myślą o bezpieczeństwie, czy to ze względów finansowych, czy konieczności wyrobienia się w cyklu TTM. Efekt? Stoją szerokim otworem do klienta i nie jest dla nich ważne, czy jesteśmy nim Ty, czy botmaster. A to oznacza jeszcze większy wzrost podaży i dostępność ataków o wielkiej sile. Ostatecznie może się okazać, że o ile ransomware w stosunku do zwykłych internautów nie straci na popularności, to już do szantażowania biznesów będzie się bardziej opłacało używanie... DDoSa. Jeśli nie zapłacisz to klienci nie skorzystają, a pamiętajmy, że mówimy o atakach tak silnych, że nawet duże asy mogą mieć problem, by szybko sobie z nimi poradzić.
Albert Einstein powiedział: „Nie wiem jaka broń będzie użyta w trzeciej wojnie światowej, ale czwarta będzie na kije i kamienie”. Czy to samo może się stać z internetem, gdy cyber-przestępcy przesadzą i nagle serwisy, bez których nie wyobrażamy sobie na co dzień życia, przestaną funkcjonować? Gdybym miał pobawić się we wróżkę, to myślę, że poważne „tąpnięcia” w ciągłości działania internetu i opartych na nim usług mogą zacząć zdarzać się już niebawem i mimo, że nasz CERT nieprzerwanie broni Waszego bezpieczeństwa, nie zaszkodzi sprawdzić, jak radzilibyśmy sobie BEZ sieci. A w sumie najbliższa okazja już niebawem – czas od soboty do poniedziałku najlepiej spędzić w gronie rodzinnym, bez niepotrzebnie zajmujących nam czas gadżetów. Internet przez te trzy dni się nie skończy :)
Spokojnych świąt.
To, że sieć działa lepiej w miastach to się chwali. Brakuje natomiast inwestcji w miejscach, gdzie od lat brakuje lub kuleje zasięg (np. na południe od Rzeszowa), a konkurencja sobie jakoś z tym poradziła. Monity do BOK nic nie wnoszą…
Odpowiedz
Witam, kiedy można się spodziewać 5G w paśmie C w miejscowości Rostarzewo w Wielkopolsce.pozwolenie na pasmo C w tej miejscowości Orange posiada od Stycznia 2025r
Odpowiedz
Nie mamy w najbliższych planach uruchomienia w tej lokalizacji 5G C-band. Oczywiście być może za jakiś czas się to zmieni.
Odpowiedz
Jak rozpoznać na netmonirorze autorstwa parizene połączenie z warstwą 5G 700MHz? Tak naprawdę w przypadku AKTYWNEGO (nie pasywnego) połączenia z 5G pokazywana jest tylko szerokość pasma, a nie częstotliwość z palety 5G na której to nastąpiło.
Odpowiedz
Play, bo o nim mowa, jest generalnie tam gdzie brak tzw. wielkiej trójki. Zagospodarowuje wydawałoby się miejsca mało atrakcyjne z punktu widzenia ruchu telekomunikacyjnego. Ale tym sposobem podbiera pozostałym klientów, bo potencjalnie każdy może zderzyć się z brakiem zasięgu kiedy go akurat gdzieś pilnie potrzebuje i tylko Play tam jest ze swoimi usługami i najczęściej z dobrej jakości agregowanymi pasmami LTE (trzema lub nawet czterema)
Odpowiedz
Kiedy będzie obiecany nadajnik w miejscowości Kotowa Wola woj. Podkarpackie
Odpowiedz
Orange, czy możecie napisać na jakich pasmach działacie i będziecie działać w sieci 5G (jakie n**?, jak to często określa się w danych technicznych smartfonów, modemów, routerów) na częstotliwościach 700 MHz oraz na częstotliwościach 3400 MHz-3800 MHz? Dzięki
Odpowiedz
W Stegnie na osiedlu przy plaży zasięg jest tylko na terenie otwartym (i to nie wszędzie). W budynkach nie można nawet wykonywać połączeń głosowych. Nie ma ani 5G ani LTE a 3G zostało wylaczone
Odpowiedz
W miastach po kilka nadajników .Kosobudz ,lubuskie odcięte od świata .Nie ma nawet q g..Okoliczne wioski tak samo
Kogo to obchodzi .
Witam. Czy coś wiadomo na temat rozbudowy sieci w Lubartowie woj Lubelskie ??
Odpowiedz
Tak, toczą się dwa procesy inwestycyjne na budowę nowych stacji bazowych w Lubartowie. Jeszcze za wcześnie, żebym mogła podać planowane terminy uruchomienia.
Odpowiedz
Witam. Czy coś wiadomo na temat rozbudowy sieci w Lubartowie woj. Lubelskie
Odpowiedz
Biała , na trasie Tuchola Czersk w kujawsko pomorskim, tam na cały las jest praktycznie jeden nadajnik w Legbąd, a przydało by się gdzie indziej , w wiosce Biała , wjeżdżam do wioski i telefon się nią wyłącza
Odpowiedz
Spokojnie, ja mieszkam w linii prostej około 10-11km od Pałacu Kultury w Warszawie i mam jedną kreskę zasięgu. Pozdrawiam Orange i T-Mobile!
Odpowiedz
W Dąbrowie białostockiej od 2 miesięcy stoi nowy maszt a dalej nie uruchomiony.
Odpowiedz
Świetnie się chwalicie. Zapomnieliście dodać że są miejsca gdzie jakość waszych usług jest mało powiedziane nie zadowalająca przykład rejon Skawiny kolo Krakowa. Korzystam LTE w tym rejonie i są wieczne problemy z internetem. Zgłaszając do was dostaje informację że nadajnik z którego korzystam jest przeciążony, ale nie macie w planach nic z tym zrobić.
Odpowiedz
Super pięknie i ładnie, ale jak widać na załączonym obrazku na południowym zachodzie, dalej brakuje nadajników. Statystyki większości bierzecie z dużych miast. Gdzie zresztą widać. Mieszkając niedaleko Lewina Kłodzkiego jesteśmy pozbawieni zasięgu, jak zostaną wyłączone 3g zostaniemy całkowicie bez zasięgu. Domyślam się, że parę osób jest dla Was nic nie warte, niż dla osób z dużych miejscowości.
Odpowiedz
nadjecie na jakichś dziwnie niskich mocach (si2pem) w domu jak nie jestem blisko nadajnika to słaby zasięg jakiś czas temu zrywało, wydaje mi się że działacie na najsłabszej możliwie mocy, żeby biznes się spinał.
Odpowiedz
Witam czy na nadajniku w Tarcach k Jarocina jest agregacja pasma? Mam Samsung a 12 i nie pokazuje agregacji pasma
Odpowiedz
Czy 5G i LTE na częstotliwości 700 Mhz będzie dostępne na terenach przygranicznych Obwodu Królewieckiego?
Odpowiedz
Na Mierzei Wiślanej pomiędzy przekopem a Krynicą Morską, połowa drogi w lesie to czarna dziura.
Odpowiedz
Skoro Orange ma wspólną spółkę z T-Mobile odpowiedzialną za stacje bazowe, to kiedy coś się zmieni w rejonach pow. zduńskowolskiego gm. Szadek?
W przypadku Orange, zaraz po wejściu do budynku urywa zasięg całkowicie, choć na zewnątrz nie jest on świetny – niby 5g ale zwykle zero kresek a internet 5mbps / 1 mbps, więc jak widać: zbyt fajnie nie jest.
W przypadku t-mobile jest niewiele (naprawdę niewiele) lepiej ale też przydałby się nadajnik.
Dobrze ze kilka lat temu Play postawił niedaleko nadajnik, dzięki czemu można normalnie korzystać ze wszystkich usług (rozmowy/smsy, internet) – w budynku jak i poza nim bez żadnych problemów.
Najbliższy nadajnik Orange/T-Mobile znajduje się około 7km od wspominanej lokalizacji właśnie w Szadku.
WITAM. Pytanko kiedy uruchomicie pasmo C na stacji Wólka, gmina Wartkowice 99-220. Bo 5g 2100 tu działa średnio
Odpowiedz
WITAM. Pytanko kiedy uruchomicie pasmo C na stacji Wólka, gmina Wartkowice 99-220. Bo 5g 2100 tu działa średnio
Odpowiedz
Czy wiadomo już coś może o nadajnik NerWorks w miejscowości Oleśnica woj. Świętokrzyskie. Wyłączono 3g w czerwcu a lte900 nie zostało uruchomione do tej pory. I dodatkowo jest to bardzo obciążony nadajnik bo prędkości neta są w przeważającym czasie poniżej 1mb/s.
Odpowiedz
Witam, wiadomo kiedy zostanie włączona stacja bazowa w Ostrowcach (koło nowego korczyna) – id 27427
Odpowiedz
Wojtek Jabczyński 
Piotr Domański 
Michał Rosiak
Komentarze
Brawo, gratulacje dla Grupy i zespołu ICT
OdpowiedzWielkie brawa dla Grupy i zespołu ICT
Odpowiedz