Ewa Wróbel 
Za nami Gala konkursu Nauczyciel Jutr@ 2023. Zwyciężyła Aleksandra Janicka z Przedszkola Publicznego im. Misia Uszatka w Zespole Szkolno-Przedszkolnym Nr 1 w Strzyżowicach. Pedagożka została wyróżniona przede wszystkim za empatyczną postawę, podążanie za dziećmi i ich potrzebami oraz codzienny dialog z nimi. Jury doceniło także jej kompetencje cyfrowe. Zapraszam na rozmowę z naszą laureatką.
W sobotę obchodziliśmy ważne święto – Dzień Nauczyciela. W naszej Fundacji staramy się doceniać pedagogów i pedagożki oraz wszystkie osoby związane z edukacją, które mają szczególną MOC – moc kształtowania młodych ludzi, wpierania ich, zachęcania do myślenia, poznawania i działania oraz oczywiście do budowania z nimi pięknych relacji. Relacja z uczniem to słowo klucz. Szczególnie zależy nam, aby relacje te opierały się na wzajemnym szacunku, empatii i wspólnym dialogu. Wszystkim wspaniałym nauczycielom i nauczycielkom składamy najserdeczniejsze życzenia!
Zwykły-Niezwykły Nauczyciel
Pięknym podziękowaniem i docenieniem ich codziennego trudu jest również konkurs Nauczyciel Jutr@, który już po raz trzeci organizowaliśmy razem z Głosem Nauczycielskim. Szukaliśmy w nim osób, które mają odwagę uczyć inaczej, a przy tym być blisko młodych, rozumieć ich świat, a edukację kształtować tak, aby odpowiadała ich potrzebom i sposobom uczenia się. To osoby, które mogą być inspiracją dla innych ku temu, aby edukacja była bardziej przyjazna i odpowiadała na potrzeby obecnych czasów.
Więcej o samym konkursie możecie przeczytać w moim poprzednim wpisie. W tym roku tytuł zdobyła Aleksandra Janicka. Więcej informacji o gali i pozostałych nominowanych osobach w 3. edycji konkursu, tutaj. Poznajmy teraz naszą laureatkę nieco bliżej.
Nauczycielka blisko ucznia
Pani Aleksandra pracuje z dziećmi w oparciu o edukację planu daltońskiego, który zakłada naturalne podążanie za dzieckiem, jego potrzebami i możliwościami. Nauczycielka w swoich działaniach pedagogicznych stawia na otwartość, dialog, poczucie bezpieczeństwa, akceptację i szacunek. Stosuje też narzędzia edukacji cyfrowej, bo sprawiają, że proces uczenia się jest dla dzieci bardziej atrakcyjny i efektywny. Czym Pani Aleksandra zaintrygowała Jury konkursu i czym na co dzień ujmuje swoich uczniów i uczennice?
Ewa Wróbel: Jak wygląda Pani praca? Z jakimi wyzwaniami spotyka się Pani na co dzień?
Aleksandra Janicka: Jestem nauczycielką w Przedszkolu Publicznym im. Misia Uszatka w Strzyżowicach. Pracuję z dziećmi 5 - 6 letnimi. Od pięciu lat pełnię również funkcję wicedyrektora ZSP Nr 1 w Strzyżowicach. Mam to szczęście, że moje zainteresowania i poglądy na edukację małego dziecka, mogę przenosić na grunt przedszkola i zarażać nimi innych, czerpiąc jednocześnie inspirację i energię do dalszej pracy. Swoje działania skoncentrowałam na pedagogice planu daltońskiego, która jest bliska mojemu pedagogicznemu sercu i której wdrożenie w przedszkolu przyniosło widoczne i zachwycające efekty.
Wykonując zawód nauczyciela, zawsze staram się sięgać po aktywizujące metody pracy oraz po najnowsze odkrycia edukacyjne. Tworzę programy własne i innowacje pedagogiczne. Systematycznie doskonalę się zawodowo poprzez udział w szkoleniach, kursach, warsztatach, konferencjach, kongresach, „wieczorynkach daltońskich” a także studiuję literaturę fachową. Poszukuję innowacyjnych pomocy dydaktycznych i organizuję środki na ich zakup. Wykorzystuję nowoczesne technologie sprzyjające procesowi uczenia się. Współpracuję z rodzicami, nauczycielami, instytucjami, środowiskiem lokalnym. Dbam o odpowiednią aranżację przestrzeni w placówce. Dążę do tego, aby w przedszkolu towarzyszyła nam atmosfera radości i dobrej zabawy.
Dzieci codziennie nas zaskakują a każdy dzień przynosi nowe wyzwania. Staramy się jak najlepiej wykorzystać wspólny czas, wsłuchiwać się w głos dzieci i wspólnie tworzyć proces edukacyjny.
Co najbardziej lubi Pani w swojej pracy? Co jest dla Pani najważniejsze w pracy z dziećmi/młodzieżą?
Codzienna praca z Przedszkolakami daje mi wiele radości i satysfakcji, stanowiąc źródło cennych doświadczeń. Uwielbiam ją. W dzieciach zachwyca mnie ich pomysłowość, szczerość, ciekawość świata. Mogę się również wiele od nich nauczyć. Mogę im towarzyszyć i obserwować jak rozkwitają, we własnym tempie, jak najpiękniejsze kwiatuszki. To jest najlepsze w tej pracy. Kontakt z drugim człowiekiem.
Zawsze najważniejszy jest dla mnie człowiek i dobre relacje. W każdym dziecku tkwi ogromny potencjał możliwości, wiele zalet i zdolności, które musimy wspierać i rozwijać. Plan daltoński pomógł mi spojrzeć na dziecko z perspektywy małego człowieka, jego potrzeb i możliwości. Oparty jest na solidnych filarach: samodzielności, odpowiedzialności, współpracy, refleksji, i należałoby dodać- relacji. To edukacja przyszłości, odpowiadająca współczesnym potrzebom i przygotowująca do życia w XXI wieku. Musimy zrobić wszystko aby jak najlepiej wykorzystać ten czas.
Czy używa Pani w swojej pracy technologii cyfrowych lub zasobów edukacyjnych z internetu? W jaki sposób wpływa to na lekcje i prowadzone zajęcia?
W swojej pracy stosuję narzędzia multimedialne i informatyczne sprzyjające procesowi uczenia się. Korzystam z monitora interaktywnego, tablicy multimedialnej, tabletu wraz z Robotem Photon, narzędzi internetowych czy urządzeń łączących nowoczesne technologie z rozszerzoną rzeczywistością. To sprawia, że proces uczenia się jest bardziej atrakcyjny, a pokazywane treści są łatwiej zapamiętywane. Wzrasta efektywność działań. Wykorzystuję uwielbiane przez dzieci urządzenia: Magiczny Box, Magiczny dywan. Wielość funkcji, takich jak: nauka, zabawa, rysowanie, pisanie, kolorowanie, uzupełnianie, układanie, tworzenie, eksperymentowanie, aktywność ruchowa, odtwarzanie audio i video, przeglądanie stron www, a także prezentowanie własnych materiałów pozwala prowadzić fascynujące zajęcia z dziećmi.
Przedszkolaki wykonują, przykładowo, ćwiczenia jogi, tańczą, utrwalają wiadomości i umiejętności z różnych dziedzin, kodują i programują, ćwiczą grafomotorykę, doskonalą precyzję ruchów, rozwijają kompetencje społeczno- emocjonalne. Taka forma nauki stanowi również przyjemną formę spędzania czasu przeznaczonego na swobodną zabawę. Wirtualny dyrygent (gra „Przybij rurkę” z wykorzystaniem monitora lub tablicy interaktywnej) pozwala grupie na wspólne zagranie utworu muzycznego na Bum Bum Rurkach.
Z pomocą robota Photon wybieramy następnego uczestnika zabawy, dokonujemy podziału dzieci na grupy, czy prowadzimy go do celu np. wybranej litery. Robot BeeBot jest dobrym pomysłem na wprowadzenie dzieci w wieku przedszkolnym do kodowania i programowania.
W małych grupach (3-4 osobowych) pod moją opieką drukujemy długopisami 3 D. Pierwsze nasze spotkania z długopisami 3D rozpoczęliśmy od wykorzystania gotowych szablonów (m.in. symbole narodowe, symbole wielkanocne). Z czasem 5- 6 latki zaczęły tworzyć własne, autorskie projekty, które z powodzeniem drukowały. Długopisy można wykorzystać do wielu ciekawych projektów i zajęć, np. jako utrwalenie poznanej litery lub cyfry, do tworzenia prezentów dla najbliższych (przypinek, breloczków).
Czy korzysta Pani z wiedzy i doświadczeń swoich uczniów także w zakresie technologii?
Uczymy się od siebie nawzajem. Dzieci dzielą się własną wiedzą i umiejętnościami. Tutoring rówieśniczy ma niesamowitą moc. Jeśli dziecko coś potrafi, staje się ekspertem, który tłumaczy i uczy innych, np. podczas pracy długopisami 3D. Jeżeli Przedszkolak ma z czymś problem może zwrócić się o pomoc do trzech osób zanim zapyta nauczyciela. To pozwala na samodzielność w poszukiwaniu wiedzy i uczy wzajemnej pomocy.
Rozmawia Pani ze swoimi uczniami na temat ich aktywności i wyzwań w sieci? Jak to wygląda w praktyce?
Rozmowy na temat aktywności dzieci w sieci oraz na temat zagrożeń z tym związanych są bardzo ważne. Profilaktyka powinna być realizowana już od najmłodszych lat.
Rozmawiam z dziećmi o zagrożeniach wynikających z nadużywania nowoczesnych technologii. Wykorzystuję np. listy do dzieci, w których pojawiają się fikcyjne postacie dzielące się z dziećmi swoimi przemyśleniami i emocjami. Korzystam z bajek i opowiadań. Odgrywamy scenki teatralne. Z wykorzystaniem metody burza mózgów, wyjaśniamy konsekwencje spędzania zbyt dużej ilości czasu przed ekranem telefonu, tabletu, telewizora itp. Tworzymy portrety „złodziejaszków czasu”, którzy kradną drogocenny czas, który mógłby zostać przeznaczony np. na aktywność ruchową czy wspólny czas z rodziną.
Edukujemy również rodziców. W formie artykułów czy poprzez wpisy na stronie internetowej przedszkola przedstawiamy jak wprowadzać dziecko w świat nowoczesnych technologii, aby służyły one dzieciom w rozwoju a nie szkodziły, np. wskazujemy przykłady wartościowych programów i aplikacji służących rozwijaniu pasji i zainteresowań dzieci oraz służących zaspokajaniu ich potrzeby rozumienia świata.
Co Pani chciałaby powiedzieć (może doradzić) innym nauczycielom i nauczycielkom, być może przyszłym uczestnikom i uczestniczkom kolejnej edycji konkursu Nauczyciel Jutr@?
Chciałabym powiedzieć wszystkim nauczycielom i nauczycielkom, że bardzo w nich wierzę i ogromnie cenię to, co robią dla dzieci.
Tak wiele od nas dorosłych zależy. Być może pojedyncza jednostka nie może zmienić systemu, ale może zmienić świat wielu małych ludzi. Trzymam za Was kciuki. Zachęcam Was do zmian na rzecz dobrostanu naszych dzieciaków. Naprawdę warto!
Beata Giska 
