Ponad 130 tysięcy zablokowanych fałszywych stron wyłudzających dane i przeszło 5 milionów ochronionych internautów – to bilans ubiegłego roku według danych CERT Orange Polska. Oszustwa z wykorzystaniem socjotechniki wciąż stanowią największą część cyberzagrożeń. W ubiegłym roku najpowszechniejszym sposobem wyłudzania danych i pieniędzy były fałszywe oferty inwestycji.

– Tegoroczny Raport CERT Orange Polska potwierdza trend widoczny od kilku lat: głównym zagrożeniem w sieci są ataki oparte na manipulacji i socjotechnice. Świadomość internautów – powstrzymanie się od bezwiednego klikania w linki w wiadomościach, sensacyjne newsy, reklamy obiecujące niebotyczne zarobki – pozostaje kluczowa. Równie ważne jest jednak reagowanie, zgłaszanie podejrzanych stron czy wiadomości. Szybka blokada może ochronić wielu internautów – mówi Piotr Jaworski, członek zarządu Orange Polska ds. Sieci i Technologii. – Nieustannie szukamy nowych sposobów walki z zagrożeniami. Od trzech lat naszą CyberTarczę wspierają mechanizmy uczenia maszynowego i algorytmy sztucznej inteligencji. Widzimy, że są one potężnym narzędziem w walce z cyberzagrożeniami. Obecnie blokujemy dzięki nim ponad dziesięciokrotnie więcej fałszywych stron niż przed ich wdrożeniem – dodaje.

Phishing, ataki DDoS i złośliwe oprogramowanie w czołówce zagrożeń

Według danych Raportu CERT Orange Polska za rok 2022, oszustwa polegające na wyłudzaniu danych, czyli głównie phishing, podobnie jak w ubiegłym roku, stanowiły ponad 40% wszystkich z jakimi mierzył się zespół operatora dbający o bezpieczeństwo internautów. Wśród nich najwięcej było ofert szybkiego zarobku ogromnych kwot poprzez różnego rodzaju inwestycje, m.in. w akcje znanych firm czy giełdy kryptowalut – oczywiście fałszywe. Wyłudzaniu danych służyły także sensacyjne fake newsy, a pieniędzy – fałszywe sklepy i popularne również rok wcześniej tzw. oszustwo na kupującego.

Prócz phishingu, spory udział w cyberzagrożeniach notowały ataki DDoS (20%) oraz złośliwe oprogramowanie (16%). W minionym roku ataki DDoS miały średnio nieco mniejszą siłę niż rok wcześniej (2,5 Gbps w 2022 vs. niemal 3 Gbps w roku 2021), jednak na przestrzeni ostatnich lat widać trend wzrostowy. W ubiegłym roku częstsze były ataki bardziej wyrafinowane, dopasowane do atakowanego celu. W minionym roku nie odnotowano ataku DDoS, którego maksymalna siła przewyższyłaby rekord z 2021 roku (476 Gb/s). Jednak już na początku stycznia 2023 – w sieci Orange Polska odparto atak o sile wyższej o niemal 100 Gb/s  – aż 543,9 Gb/s.

Socjotechnika kluczowym elementem wielu cyberzagrożeń

W najnowszym raporcie pokazano także podział zagrożeń według metodologii bazującej na rodzaju działań i technik stosowanych przez atakujących by zrealizować cel[1]. W ten sposób skategoryzowano oszustwa zgłaszane przez internautów do CERT Orange Polska. Najpowszechniejsze z nich to: hakowanie (73%), które obejmuje m.in. przełamywania haseł, ataki DDoS, ale też użycie skradzionych danych logowania; złośliwe oprogramowanie (65%), czyli działania z wykorzystaniem oprogramowania przejmującego kontrolę nad urządzeniem, wykradającego dane czy szpiegującego; oraz socjotechnika (niemal 60%), czyli manipulacja, podszycie się. Co ważne, na poszczególne ataki składa się zazwyczaj kilka działań: np. mail phishingowy (socjotechnika) nakłaniający do uruchomienia załącznika, który ściągnie złośliwe oprogramowanie na nasz komputer, czy atak z wykorzystaniem podatności w urządzeniu IoT (hakowanie), zainstalowanie złośliwego oprogramowania i atakowanie tym przejętym urządzeniem innych.

Sztuczna inteligencja pomaga w szybkim blokowaniu zagrożeń

W sieci Orange Polska od 8 lat działa CyberTarcza, która coraz skuteczniej wykrywa i blokuje zagrożenia takie jak ataki phishingowe czy złośliwe oprogramowanie. – W ubiegłym roku, dzięki sztucznej inteligencji, CyberTarcza skutecznie radziła sobie z tworzonymi przez oszustów na masową skalę fałszywymi stronami na bazie jednej domeny, setkami subdomen. W 2022 roku zablokowaliśmy 130 tysięcy fałszywych domen. Aż 13 tysięcy stanowiły  blokady typu wildcard, polegające na blokowaniu dużej liczby subdomen zaledwie jednym wpisem w CyberTarczy. Ochroniliśmy ponad 5 milionów osób, które w ub. roku kliknęły w link prowadzący do fałszywej strony. Dzięki blokadzie CyberTarczy, nie wpisały na niej swoich danych, a w efekcie nie straciły pieniędzy – wyjaśnia Robert Grabowski, szef CERT Orange Polska.   

Bezpieczna firma – najlepiej zacząć od profilaktyki

Bezpieczeństwo jest wyzwaniem również dla firm – niezależnie od branży i skali działalności. Ataki oparte na socjotechnice dotykają także biznes. Tymczasem szacujemy, że zaledwie kilka procent firm dba o szkolenie swoich pracowników w tym zakresie. Wyzwaniem jest także infrastruktura przemysłowa oraz infrastruktura krytyczna, czyli taka, która obejmuje swoim działaniem dużą liczbę mieszkańców. Audyty bezpieczeństwa pozwalają poznać stan infrastruktury, odkryć potencjalne słabe punkty. W Orange Polska działa Laboratorium OT, dzięki któremu przedsiębiorstwa mogą w bezpieczny sposób ocenić podatność ich firmowej infrastruktury na ataki, sprawdzić, jakie elementy stanowią najsłabsze ogniwa, w jaki sposób zamieniać urządzenia na inne, by poprawić bezpieczeństwo organizacji. – Stawiamy też na bezpieczeństwo związane z rozwiązaniami internetu rzeczy i sieci 5G. Wraz z rozwojem nowych technologii, coraz większa uwaga firm powinna być skierowana na kompleksowe podejście do bezpieczeństwa oprogramowania– dotyczy to zarówno wytwarzania bezpiecznego kodu i aplikacji, ale też odpowiedniego podejścia i zabezpieczenia procesów jego produkcji – w modelu „security by design” – mówi Piotr Markowicz, dyrektor Strategii i Rozwoju ICT.

Trendy w cyberprzestrzeni wg CERT Orange Polska

Jak wynika z Raportu CERT Orange Polska, wojna w cyberprzestrzeni towarzysząca działaniom zbrojnym w Ukrainie przejawiała się zalewem dezinformacji, a także tym, że żądanie okupu przestało być nieodłącznym elementem ataków wykradających dane. Ich celem w wielu przypadkach stała się kompromitacja lub trwałe uszkodzenie atakowanego celu, a nie finanse.

Zjawiska, które zdaniem ekspertów CERT Orange Polska będą się rozwijać w przyszłości to m.in. dalsze doskonalenie sztucznej inteligencji w wymiarze głosu, wykorzystywane do phishingu oraz spoofingu, czy wzrost skali ataków na infrastrukturę 5G i urządzenia IoT. CERT Orange Polska przewiduje, że sztuczna inteligencja oprócz pozytywnych aspektów dla cywilizacji stanowić będzie też zagrożenie dla bezpieczeństwa. Kolejny możliwy trend to coraz większy udział losowych, nieprzewidywalnych domen w socjotechnicznych atakach na użytkowników. Eksperci obserwują również więcej aktywności w dziedzinie edukacji i chęci przeprowadzania szkoleń zarówno wśród użytkowników indywidualnych, ale także firm.

Bądź bezpieczny i reaguj

Warto śledzić aktualności i ostrzeżenia na stronach CERT Orange Polska, na Twitterze @CERT_OPL, a także w każdy czwartek na blogu Orange.  Ważne jest także reagowanie – jeśli otrzymamy wiadomość z linkiem – SMS-em lub na komunikatorze, która zawiera link i wzbudza nasz niepokój czy choćby niepewność lub zauważymy podejrzaną reklamę w mediach społecznościowych, warto przesłać je SMS-em na numer 508 700 900.  Pozwoli to na skuteczniejszą ochronę wielu osób przed oszustwem. Wysłanie wiadomości na 508 700 900 jest darmowe dla klientów usług mobilnych Orange Polska.

Raport do pobrania tu: https://cert.orange.pl/raporty-cert

¹ Model VERIS, Vocabulary for Event Recording and incident Sharing; http://veriscommunity.net/

Kontakt dla mediów:

Wojciech Jabczyński, rzecznik Orange Polska
biuro.prasowe@orange.com
Twitter: @RzecznikOrange
Nasz blog: www.biuroprasowe.orange.pl

Pod hasłem „Moc działania razem” Fundacja Orange zaprasza szkoły z całej Polski do bezpłatnych programów. Wspierają one uczniów w budowaniu zdrowych nawyków cyfrowych i zachęcają do współpracy i nauki w grupie. Placówki mogą zgłaszać się do MegaMisji (dla klas 1–3) i #SuperKoderów (dla klas 4–8) do 15 maja. Zajęcia rozpoczną się we wrześniu br.

Środowisko cyfrowe jest ważną i naturalną częścią życia młodych ludzi. Według badań UKE za 2022 rok[1], dzieci zwykle zaczynają korzystać z telefonu komórkowego mając 7- 10 lat. Warto wspierać uczniów, aby czerpali z cyfrowego świata to, co dobre i co im służy, a jednocześnie potrafili budować satysfakcjonujące relacje i współpracować. Wartościowe kontakty i umiejętność działania razem to fundamenty dające młodym ludziom lepsze rozumienie życia społecznego, ale i poczucie bezpieczeństwa.

We współczesnym świecie ważne są umiejętności cyfrowe, ale jeszcze ważniejsze są kompetencje społeczne. Dlatego w inicjatywach naszej Fundacji łączymy naukę obu tych kompetencji przyszłości. Edukacja nt. bezpieczeństwa w sieci w MegaMisji, czy nauka podstaw programowania w #SuperKoderach – odbywa się poprzez współpracę, wspólną refleksję, zabawę. Scenariusze zajęć zachęcają do innej formuły niż ta tradycyjna – w ławkach. Atrakcyjne lekcje to większa motywacja dzieci, które szybciej się uczą, a jednocześnie doświadczają, jak ważne jest działanie razem  – tłumaczy Konrad Ciesiołkiewicz, prezes Fundacji Orange.

Oba programy wpisują się w podstawę programową, a  udział w nich wzięło 2 tysiące szkół i ponad 50 tysięcy uczniów. Co ważne, nauczycielki i nauczyciele nie muszą być specjalistami od nowych technologii – otrzymują od nas kompleksowe wsparcie oraz gwarantowane nagrody dla szkół. Obie inicjatywy realizujemy z powodzeniem w miastach i wsiach, w placówkach dużych i małych  – dodaje Izabela Kręgiel, koordynatorka programu MegaMisja w Fundacji Orange.

Jak wyglądają zajęcia w ramach programu MegaMisja?

MegaMisja dla klas 1–3 uczy zdrowych nawyków cyfrowych. Ważne tematy tłumaczone są poprzez zabawę. Uczniowie poznają takie kwestie, jak: krytyczne podejście do treści w sieci, netykieta, ochrona prywatności, zachowanie bezpieczeństwa, wartościowe spędzanie czasu przed ekranami czy dbanie o cyfrową równowagę. Wszystko w formie angażującej zabawy, w której dzieci pomagają animowanym bohaterom złapać niesfornego Psotnika. Szkoła otrzymuje nagrody oraz wsparcie merytoryczne przy realizacji programu.

Czym zajmują się uczniowie w ramach programu #SuperKoderzy?

W programie #SuperKoderzy dla klas 4–8 uczniowie budują roboty, tworzą stacje pogodowe, kodują – rozwijając kreatywność, umiejętność logicznego myślenia i pracy w zespole. Nauczyciele mają do wyboru 15 ścieżek tematycznych, co pozwala prowadzić lekcje w ramach wielu przedmiotów (historia, język polski, muzyka, matematyka, lekcje przyrody czy język obcy), a także w szkołach specjalnych i klasach integracyjnych. Pedagog nie musi być specjalistą od technologii – otrzyma kompleksowe wsparcie. Szkoła otrzymuje także grant na zakup niezbędnego sprzętu.

Jak zgłosić się do programów?

Aby zacząć od września szkolną przygodę z MegaMisją lub z #SuperKoderami, nauczyciel powinien do 15 maja wypełnić formularz i dołączyć do niego pracę zgłoszeniową wykonaną z uczniami. Temat pracy brzmi: „Zaproś MegaMisję/#SuperKoderów do swojej szkoły, przedstaw swój zespół i uzasadnij dlaczego chcesz być w naszym programie” Szczegóły na: www.fundacja.orange.pl/nabor-szkol gdzie można znaleźć tutoriale pomocne przy tworzeniu wniosku. Informacji udziela również dedykowana infolinia: +48 502 091 955.

¹Badanie konsumenckie dzieci i rodziców w 2022 roku, Urząd Komunikacji Elektronicznej

Kontakt dla mediów

Magda Mierzwińska, Fundacja Orange

e-mail: magda.mierzwinska@orange.com

tel. +48 512 356 297

Martin Garrix headlinerem Orange Warsaw Festival 2023. Jeden z najpopularniejszych producentów muzyki elektronicznej na świecie wystąpi w Warszawie 3 czerwca. Do line-upu dołączają również Oki, Vito Bambino, Ralph Kaminski oraz Jan Rapowanie.

MARTIN GARRIX
Martin Garrix swój pierwszy spektakularny sukces zaliczył w wieku 17 lat, kiedy na rynku pojawił się jego singiel „Animals”. W ciągu kilku tygodni nagranie uczyniło z holenderskiego DJ-a światową gwiazdę, a klip do kawałka obejrzano do dziś ponad 1,3 miliarda razy. Natomiast liczone w setkach milionów streamy i pierwsze miejsca na listach przebojów przypieczętowały jego status ikony EDM-u. Wystarczy pojawić się na jednym z setów artysty, by zrozumieć w czym tkwi siła jego sukcesu. Młodość, muzyka, bezpretensjonalność, kontakt z publiką i niepodrabialne wizualne show. Oto obraz idola naszych czasów, który jako dziecko marzył o byciu DJ-em i spełnił je z nawiązką, dwukrotnie sięgając po tytuł najlepszego DJ-a na świecie według „DJ’s Magazine”. W 2018 roku ukazała się EP-ka „BYLAW”, która trafiła do pierwszej dwudziestki najlepszych albumów tanecznych w USA, a w 2019 roku zaserwował fanom serię singli – między innymi „Summer Days” z Macklemorem i Patrickiem Stumpem. Chociaż muzykę tworzy już od dekady, dopiero w 2022 roku fani Martina doczekali się jego pierwszego pełnego albumu „Sentio”, na którym skupił się na stylistyce progressive-house. Martin Garrix wystąpi na Orange Warsaw Festival 3 czerwca ze spektakularnym show!

OKI
Debiutanckim albumem “47playground” OKI wdarł się przebojem nie tylko na 2. miejsce OLiS, ale również do rodzimego mainstreamu, gdzie skutecznie buduje swoją pozycję na rynku muzycznym. Niebagatelny artystyczny potencjał potwierdził wydanym na jesieni 2020 projektem „77747mixtape”, który uzyskał status złotej płyty. W 2021 roku, wraz z Young Igim i Otsochodzi, był autorem hitowego projektu „OIO”, którego LP pokryło się potrójną platyną. W ubiegłym roku ukazał się jego najnowszy solowy album „PRODUKT47”, który już dwukrotnie pokrył się platyną. A już 3 czerwca koncert na Orange Warsaw Festival!

JAN RAPOWANIE
Charakterystyczny styl Jana-rapowanie sprawia, że zjednuje sobie sympatię słuchaczy z różnych pokoleń. Jak mało kto potrafi opowiadać o przyziemnych problemach z dużą dozą dojrzałości i dystansu. Współpracował z największymi nazwiskami rodzimej sceny rapowej i występował na najważniejszych muzycznych festiwalach w kraju. W 2022 roku ukazał się album „Bufor”, a wśród zaproszonych gości znalazły się takie nazwiska jak Kortez, Kinny Zimmer, Kaz Bałagane, KęKę, Paluch, Sokół czy Misia Furtak. Do zobaczenia 2 czerwca na OWF!

RALPH KAMINSKI
Wokalista, autor tekstów, kompozytor, producent muzyczny oraz reżyser teledysków i jedna z najbardziej oryginalnych osobowości i talentów rodzimego alternatywnego popu. Do tej pory wydał cztery albumy: „Morze” (2016), „Młodość” (2019) oraz „KORA” (2021), na którym sięgnął po piosenki Kory i grupy Maanam, ubierając je w nowe szaty i ukazując jednocześnie ich ponadczasowy charakter. W ubiegłym roku artysta zaprezentował swój kolejny album „Bal u Rafała”. Ralph Kaminski na Orange Warsaw Festival 2 czerwca!

VITO BAMBINO
Różnorodność i multikulturowość – te słowa najlepiej określają Mateusza Dopieralskiego, czyli Vito Bambino, który urodził się w Katowicach, od lat mieszka w niemieckim Leverkusen, a siebie samego z dumą nazywa „Europejczykiem”. Współtwórca projektu Bitamina w 2020 roku wydał solowy album „Poczekalnia”, w którym jak w lustrze odbija się jego muzyczne DNA. Piosenki Vito Bambino, podobnie jak w Bitaminie, są intymne, delikatne, pełne życiowych prawd. Jeszcze w tym miesiącu otrzymamy jego najnowszy album „Pracownia”. A 2 czerwca spotykamy się na jego koncercie na OWF!