Fundacja Orange postanowiła w swojej komunikacji nie publikować wizerunków dzieci. Decyzja jest wyrazem poszanowania jednego z ważnych praw dziecka w środowisku cyfrowym – prawa do świadomego zarządzania swoim wizerunkiem. Jej celem jest także zwrócenie uwagi opinii publicznej na narastający problem bezrefleksyjnego i nadmiernego zamieszczania w sieci wizerunków dzieci, bez uwzględniania ich granic i zdania w tej sprawie.

Fundacja Orange od początku swojego powstania w 2005 roku zajmuje się edukacją i wsparciem rozwoju dzieci, także w kontekście bezpieczeństwa w internecie i higieny cyfrowej. W ostatnim czasie wraz z gronem ekspertek i ekspertów podejmuje temat poszanowania praw dziecka w środowisku cyfrowym i informacyjnym. Decyzja o stopniowym zaprzestaniu publikowania wizerunków – twarzy dzieci, jest wynikiem analiz, refleksji oraz wewnętrznych konsultacji zespołu Fundacji.

– Dla nas to ważny aspekt podmiotowego traktowania dzieci w przestrzeni cyfrowej i nie tylko. To wyraz respektowania ich granic. Zadaliśmy sobie pytanie, czy możliwe jest w pełni świadome wyrażenie zgody przez dziecko na publikację swojego wizerunku w sieci. Czy zarówno ono jak i jego rodzic zna plusy, minusy i wszystkie możliwe konsekwencje takiej decyzji? Czy zgoda została udzielona z uwzględnieniem zdania dziecka? Mamy nadzieję, że w dużej części tak, ale zbyt wiele wątpliwości pozostaje i widzimy konieczność edukowania w tym zakresie.– mówi Konrad Ciesiołkiewicz, prezes Fundacji Orange.

W swojej polityce ochrony dzieci Fundacja zwraca uwagę na aspekty związane z ochroną ich wizerunku. Jest sygnatariuszem Karty Praw Dziecka w Biznesie, która mobilizuje organizacje, instytucje i przedsiębiorstwa do działań na rzecz ochrony praw dziecka. W maju 2023 roku wraz z gronem ponad 40 ekspertów i ekspertek wydała raport z monitoringu praw i podmiotowości dziecka w Polsce w dobie społeczeństwa informacyjnego „Dojrzeć do praw”. Znajdują się w nim wyniki badań jakościowych z dziećmi i młodzieżą. Prawo do prywatności jawi się jako jedna z cenniejszych wartości dla młodych.

Poprzez rezygnację z publikowania wizerunków dzieci Fundacja Orange chce m.in. podnosić świadomość społeczną na temat konieczności poszanowania praw i godności dziecka – także w środowisku cyfrowym. Jest ona swoistym apelem o włączanie młodych ludzi w decyzje w kwestiach, które ich dotyczą i o empatię wobec ich potrzeb, przeżyć i emocji.

– My zdecydowaliśmy się na taki kierunek, ale każda organizacja czy każdy dorosły może znaleźć swój sposób na szerzenie wiedzy, edukację i wzbudzanie refleksji na ten temat. Jest to dziś bardzo potrzebne. Szczególnie, że statystyki związane z poczuciem braku zrozumienia, samotności i kryzysów psychicznych wśród młodych biją na alarm. – dodaje Konrad Ciesiołkiewicz.

– Jako społeczeństwa jesteśmy jeszcze w procesie poszerzania pojęć z zakresu etyki o przestrzeń cyfrową. Jeszcze dojrzewa w nas coś, co nazywam cyfrowym sumieniem, czyli indywidualną i zbiorową wrażliwością na to, co robimy w internecie i technologiach. To proces, bo te szybko się rozwijają, zaskakując wciąż tym, na jak wiele dziedzin naszego życia mogą mieć wpływ. Dlatego choć dziś pewne działania nie wszystkim mogą wydawać się konieczne, jak choćby rezygnacja z publikowania wizerunku dzieci, jestem przekonana, że w przyszłości będą standardem. Musimy tylko dojść do etapu, w którym w społeczeństwie wiedza o wpływie technologii na nasze życie będzie tak powszechna jak świadomość wpływu tego, co jemy, na nasze zdrowie – mówi Magdalena Bigaj, członkini Rady Programowej Fundacji Orange, prezeska i założycielka Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa.

Takie podejście stworzyło w Fundacji Orange pole do poszukiwania innych koncepcji w tworzeniu komunikacji wizualnej. Przy wsparciu komunikacji marketingowej Orange Polska i agencji Leo Burnett oraz Graffitti przygotowana została emocjonująca sesja zdjęciowa, obrazująca ważne aspekty życia młodych, wartościowych relacji, znaczenia higieny cyfrowej, która nie pokazuje jednak twarzy dzieci. Zdjęcia wykonywała Ewa Przedpelska, fotografka.

Bilans ostatnich lat inwestycji Orange Polska realizowanych z dofinansowaniem ze środków Unii Europejskiej to ponad 25 tys. kilometrów światłowodów, 3 tys. szkół oraz 400 tys. gospodarstw domowych objętych zasięgiem sieci światłowodowej. Otwarta dla wszystkich operatorów szybka sieć światłowodowa, wybudowana przez Orange w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (POPC), dotarła do przeszło 4,2 tys. miejscowości. Warto nadmienić, że łącza budowane w ramach POPC to tylko część działań inwestycyjnych operatora  – od 2015 Orange wydał na budowę światłowodów z własnych środków ponad 4 mld zł, docierając do milionów domów i mieszkań w całym kraju. 

–W ramach POPC  zakończyliśmy  działania we wszystkich z 18 obszarów inwestycyjnych, gdzie budowaliśmy sieć  światłowodową w największym jak dotąd, drugim konkursie na rozbudowę nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej. Prace w zakresie projektów z ostatniego, czwartego konkursu jeszcze trwają. Ich zakończenie ma nastąpić przed końcem 2023 roku – mówi Piotr Jaworski, Członek Zarządu ds. Sieci i Technologii Orange Polska. – Prócz inwestycji realizowanych w ramach POPC od wielu lat inwestujemy miliardy złotych z własnych środków w rozwój nowoczesnej infrastruktury. Jesteśmy wiarygodnym i długoterminowym inwestorem w czasach, kiedy wiele firm prywatnych ogranicza wydatki na rozwój  – dodaje Piotr Jaworski.

Orange jest największym telekomunikacyjnym inwestorem w Polsce. Od 2015 roku na inwestycje przeznaczył łącznie ponad 16 mld zł. W latach 2021-2025, wydatki na inwestycje w światłowody – własne i spółki Światłowód Inwestycje, której jest współudziałowcem – wyniosą ok. 4,6 mld zł.

Orange wybudował lub buduje sieć w ramach POPC w województwach: mazowieckim, zachodniopomorskim, pomorskim, lubuskim, małopolskim, dolnośląskim i śląskim. Łączna długość wybudowanej przez operatora sieci światłowodowej to aż 25 164,21 km – wystarczyłoby, żeby 7 razy okrążyć Polskę. Równolegle z inwestycjami z dofinansowaniem POPC w wielu miejscowościach Orange realizował także inwestycje finansowane w 100% ze środków własnych. W efekcie są miejsca, gdzie sieć światłowodowa Orange obejmuje zasięgiem niemal wszystkie adresy. Rekordzistką pod tym względem jest jedna z najdłuższych wsi w Polsce – małopolska Ochotnica Górna z wynikiem 97% zasięgu sieci.

Inwestycje w ramach POPC powstają na terenach tzw. „białych plam”, czyli w miejscach słabiej zaludnionych, gdzie szanse na doprowadzenie superszybkiego łącza z przyczyn biznesowych są mniejsze. Wyrównują tym samym szanse mieszkańców głównie wsi i małych miasteczek do edukacji, zdalnej pracy, prowadzenia biznesu w sieci, czy załatwiania codziennych spraw online. Jak pokazują badania, brak Internetu to jeden z istotniejszych czynników wykluczenia społeczno – cyfrowego. Powstająca w ramach POPC sieć jest dostępna dla wszystkich operatorów, którzy chcą świadczyć klientom usługi detaliczne.

Mimo ogromnej skali zrealizowanych już projektów, w Polsce nadal istnieją miejsca, gdzie brakuje odpowiedniej jakości dostępu do sieci. Potrzeby inwestycyjne w skali kraju są wciąż duże. Orange Polska jest zdeterminowany do dalszych inwestycji i liczy na to, że kolejne programy operacyjne pozwolą wyrównać szanse Polaków na dostęp do internetu i zbudować zasięg na obszarach tzw. białych plam, gdzie realizacja sieci światłowodowej jest szczególnie trudna. Prócz finansowania dla inwestorów ważne jest także sprzyjające inwestycjom otoczenie regulacyjne. Istotną kwestią jest również organizacja całego procesu, w tym dostępność i jakość kadr wykonawczych.

W ciągu dwóch wakacyjnych miesięcy CERT Orange Polska zablokował ponad 24 tys. domen używanych do wyłudzeń danych lub pieniędzy. W czołówce zagrożeń znalazły się: oszustwo „na kupującego”, fałszywe oferty inwestycji i fałszywe sklepy. Na zablokowane przez CyberTarczę strony tworzone przez oszustów próbowało wejść ponad 1,7 miliona użytkowników sieci Orange.

Ponad 17 % zablokowanych przez CERT Orange Polska fałszywych domen dotyczyło nakłaniania do inwestycji. To na strony prowadzące do nieistniejących giełd czy fałszywych inwestycji w kryptowaluty najczęściej próbowali wejść w czasie wakacji internauci. Zjawisko to utrzymuje się w czołówce zagrożeń już od kilku lat.

Blisko 50% stanowiły domeny używane do tzw. oszustwa na kupującego. W tym przypadku oszuści tworzą domeny nawet dla pojedynczych atakowanych osób, a w przypadku fałszywych inwestycji kierują je do większej grupy użytkowników głównie przy pomocy reklam.  Dlatego oszustwa na fałszywe inwestycje, pomimo, że ich udział procentowy był mniejszy, docierały do większego grona potencjalnych ofiar. Rosnąca liczba „oszustw na kupującego” może być spowodowana dużym rozdrobnieniem domen używanych przez cyberprzestępców. Ich czas życia jest bardzo krótki, nieraz to zaledwie 20 minut, a nowe domeny dodawane są przez kilkanaście godzin na dobę.

– Działająca w naszej sieci CyberTarcza doskonale wykorzystuje możliwości sztucznej inteligencji. Coraz precyzyjniej określamy zagrożenia, dlatego chronimy internautów coraz skuteczniej. Jednak nadal ogromnym wyzwaniem jest odpowiednia edukacja użytkowników internetu i zwrócenie ich uwagi jak istotne jest dziś budowanie odporności na cyberzagrożenia – wyjaśnia Robert Grabowski, szef CERT Orange Polska. 

Częstym motywem są też fałszywe sklepy w domenie .shop. Wyglądają jak zwyczajne witryny sklepowe, jednak brakuje na nich np. danych kontaktowych czy rozliczeniowych.

– Zauważamy niebezpieczny trend z fałszywymi domenami, które podszywają się pod sklepy internetowe. Podczas wakacji zarejestrowaliśmy ich przeszło 2 tysiące.  Większość z nich to sklepy stawiane masowo na np. otwartych platformach sprzedażowych, którym nie powinniśmy ufać, a jednak w nie klikamy – mówi Robert Grabowski.

Internauci zawsze mogą liczyć na pomoc i wsparcie ze strony ekspertów CERT Orange Polska. Podejrzane wiadomości można przesłać na adres cert.opl@orange.com lub SMS-em na nr 508 700 900. To tylko chwila, a może przyspieszyć blokadę potwierdzonych stron phishingowych i pomóc ochronić także innych użytkowników internetu.

Warto śledzić bieżące ostrzeżenia na stronie cert.orange.pl, na Twitterze @CERT_OPL, a także cotygodniowe materiały dotyczące bezpieczeństwa na blogu Orange Polska.

Prócz ochrony na poziomie sieci, którą objęci są wszyscy użytkownicy, Orange Polska oferuje także dodatkowe usługi wzmacniające bezpieczeństwo internautów. Na przykład, w planach mobilnych 5G, klienci indywidualni otrzymują bez dodatkowych opłat usługę CyberOchrona dla jednego urządzenia. Z kolei małe i średnie firmy mogą skorzystać np. z usługi CyberTarcza zapewniającej ochronę dla 3 urządzeń. Dzięki nim zyskują m.in. dostęp do portalu, na którym samodzielnie mogą ustawić blokadę wybranych kategorii stron internetowych czy konkretnych adresów, a także zapoznać się z raportami na temat liczby udaremnionych ataków czy zablokowanych niepożądanych stron zgodnie z ustawionym profilem.