W pierwszych III kwartałach 2009 roku Grupa TP osiągnęła dwucyfrowy wzrost przychodów z usług szerokopasmowego internetu, kilkukrotny wzrost liczby użytkowników usług telewizyjnych, a także zwiększenie liczby abonamentowych klientów Orange. Niemniej trudne warunki rynkowe spowodowane przede wszystkim kryzysem gospodarczym oraz dwukrotną obniżką stawek MTR wpłynęły niekorzystnie zarówno na przychody jak i zysk netto firmy.
Grupa TP podtrzymuje całoroczny cel, czyli uzyskanie wolnych przepływów netto na poziomie co najmniej 3 mld zł. Ponadto, podpisane niedawno porozumienie z UKE zakłada stabilizację otoczenia regulacyjnego i jasne reguły inwestowania w dłuższej perspektywie. To stwarza Grupie TP i całemu rynkowi możliwości rozwoju.
- Wyniki Grupy TP oddają trudne warunki rynkowe, które wciąż negatywnie oddziaływują na cały rynek usług telekomunikacyjnych. Pomimo to, parę istotnych zmian w naszej sytuacji pozwala mi patrzeć z ufnością w przyszłość. Po pierwsze, nasze projekty transformacji dały nam pierwsze krótkoterminowe efekty widoczne w poziomie generowanej gotówki oraz w poprawie rentowności w trzecim kwartale 2009. Projekty te są kontynuowane i intensyfikowane, a ich cele rozciągają się poza bieżący rok. Po drugie, wprowadzenie nowych ofert na rynek spotkało się z dobrym przyjęciem Klientów, ograniczając jednocześnie poziom kosztów ich pozyskania. Parę tygodni temu wdrożyliśmy istotne nowe produkty i oczekujemy na ich pozytywny wpływ na wyniki spółki. Poza tymi osiągnięciami operacyjnymi, ostatecznie osiągnęliśmy porozumienie z UKE ustalając wspólny plan działań ku stabilizacji otoczenia regulacyjnego i zdrowej konkurencji. Stanowi ono fundament dla odpowiedzialnej współpracy i osiągania wspólnych korzyści przez wszystkich uczestników rynku. Jestem niezmiernie zadowolony z faktu, że w końcu mamy właściwe warunki do inwestycji w rozwój rynku i społeczeństwa informacyjnego w Polsce. Zrobiliśmy pierwszy krok, ale teraz znacznie ważniejsze jest wdrożenie ustaleń porozumienia, co stanowić będzie dla nas największe wyzwanie. Dlatego w tym miejscu chciałbym podziękować wszystkim pracownikom zaangażowanym w proces transformacji, we wprowadzanie nowych produktów, w negocjacje z UKE, a także wszystkim, którzy wspomagali te projekty poprzez ich codzienną pracę. Jednocześnie proszę o dalszy wysiłek. Zadanie jest trudne i wymagające, ale zrealizujemy je dla dobra wszystkich interesariuszy Grupy TP - powiedział Maciej Witucki, prezes zarządu Telekomunikacji Polskiej odnosząc się do wyników Grupy TP.
Podsumowanie kluczowych wskaźników:
- Spadek przychodów (o 7,6%) w wyniku decyzji regulacyjnych oraz intensywniejszej sytuacji konkurencyjnej - pomimo znacznego wzrostu w segmencie szerokopasmowego dostępu do internetu (o 10,7%)
- Wzrost łącznej liczby klientów usług dostępu szerokopasmowego[1] o 8,1%
- Wzrost liczby abonamentowych klientów telefonii komórkowej o 9,1%
- Spadek marży EBITDA do poziomu 38,4% - związany ze spadkiem przychodów i osłabieniem złotego
- Wolne przepływy pieniężne netto na poziomie umożliwiającym realizację celu całorocznego (co najmniej 3 mld zł[2])
- Zawarcie porozumienia z Regulatorem dotyczącego separacji funkcjonalnej, stawek hurtowych i inwestycji w szerokopasmowy dostęp do internetu, zapewniającego długoterminowe korzyści dla rynku w Polsce i Grupy TP
- Prace nad aktualizacją planu działań na lata 2010-2011 zgodnie z nowymi rozstrzygnięciami regulacyjnymi
| Kluczowe wskaźniki (dane skonsolidowane) |
9 miesięcy do dnia 30 września |
|
|
| (w mln zł), MSSF |
2009 |
2008[3] |
Zmiana |
| Przychody |
12 555 |
13 586 |
-7,6% |
| Telefonia stacjonarna |
7 486 |
7 792 |
-3,9% |
| Telefonia komórkowa |
5 863 |
6 422 |
-8,7% |
| EBITDA |
4 818 |
5 959 |
-19,1% |
| EBITDA (jako % przychodów) |
38,4% |
43,9% |
-5,5 pp |
| Zysk netto przypisany akcjonariuszom TP S.A. |
1 029 |
2 007 |
-48,7% |
| Wolne przepływy pieniężne netto |
2 068 |
1 718 |
+20,4% |
Omówienie wyników finansowych za pierwsze trzy kwartały 2009 roku
(Jeżeli wyraźnie nie określono inaczej, wszelkie zawarte w niniejszym dokumencie porównania z analogicznymi okresami ubiegłego roku odnoszą się do wyników finansowych pro-forma za 2008 rok.)
Spadek przychodów o 7,6%, głównie w wyniku regulacyjnych obniżek stawek MTR
Według wewnętrznych szacunków Grupy, wartość rynku usług telekomunikacyjnych w Polsce zmniejszyła się w pierwszych trzech kwartałach o 1,9% (wzrost o 0,6% w segmencie telefonii stacjonarnej, spadek o 3,2% w segmencie telefonii komórkowej), w porównaniu ze wzrostem o 6,8% w analogicznym okresie 2008 roku. W trzecim kwartale rynek skurczył się, o 5,8%, co oznacza znaczne nasilenie trendu spadkowego (w porównaniu ze wzrostem o 1,1% w pierwszym kwartale i spadkiem o 0,8% w drugim). Głównym czynnikiem, który przyczynił się do powyższego spadku, był skumulowany wpływ dwóch obniżek opłat za zakańczanie połączeń w sieciach komórkowych (ang. Mobile Termination Rates - MTR), wprowadzonych przez Regulatora w marcu i lipcu bieżącego roku. W wyniku tych obniżek stawki MTR spadły o połowę w porównaniu z 2008 rokiem. Dodatkową presję na rynku spowodowała konkurencja cenowa w segmencie telefonii komórkowej zapoczątkowana przez czwartego operatora infrastrukturalnego pod koniec pierwszego kwartału, po pierwszej obniżce stawek MTR. Ponadto, w wyniku trwającego procesu wypierania telefonii stacjonarnej przez telefonię komórkową oraz migracji do tańszych ofert opartych o hurtową odsprzedaż abonamentu (ang. Wholesale Line Rental - WLR) postępował dalszy spadek wartości rynku w segmencie usług głosowych telefonii stacjonarnej. Jedynym obszarem wzrostu na rynku okazał się ponownie segment usług szerokopasmowego dostępu do internetu. Grupa TP szacuje, że pomimo spowolnienia wzrostu w trzecim kwartale, w okresie dziewięciu miesięcy wartość sprzedaży tych usług na rynku utrzymała dwucyfrowy wzrost.
W przypadku Grupy TP, wpływ wszystkich powyższych czynników był nadal silniejszy ze względu na wiodący udział w rynku jako całości. Przychody w segmencie telefonii komórkowej zmniejszyły się o 8,7%, a w segmencie telefonii stacjonarnej - o 3,9% (przy czym spadek przychodów o 12,0% z usług głosowych został częściowo zrównoważony przez wzrost przychodów z usług szerokopasmowych o 10,7%). Wyłączając wpływ decyzji regulacyjnych, w warunkach tak konkurencyjnego otoczenia rynkowego przychody Grupy TP zmniejszyłyby się zaledwie o 2,6%.
Marża EBITDA wyniosła 38,4% - wzrost o 0,6 punktu procentowego względem pierwszej połowy 2009 roku w związku z pierwszymi efektami programu optymalizacji kosztów
Marża EBITDA dla Grupy TP zmniejszyła się w porównaniu z dziewięcioma miesiącami 2008 roku o 5,5 punktu procentowego, do czego przyczynił się spadek przychodów ze sprzedaży oraz utrzymujący się niekorzystny wpływ osłabienia złotego. Te dwa czynniki przełożyły się na spadek marży EBITDA o 6,8 punktów procentowych. Jednak został on w trzecim kwartale częściowo zrównoważony przez wpływ uruchomionego wcześniej programu optymalizacji kosztów. W porównaniu z drugim kwartałem br. nastąpił spadek przychodów o 127 mln zł oraz wzrost EBITDA o 49 mln zł. Spadek przychodów został z nadwyżką zrównoważony przez oszczędności w wysokości 140 mln zł po stronie kosztów - spowodowane czynnikami zewnętrznymi, takimi jak obniżka stawek MTR (76 mln zł) i umocnienie się złotego (26 mln zł), a także korzystnymi różnicami w zakresie kosztów jednorazowych (38 mln zł), takich jak np. rezerwy na roszczenia i sprawy sądowe, ryzyka i inne koszty. W związku z rozwojem działalności, w tym przede wszystkim zwiększeniem liczby klientów usług komórkowych i szerokopasmowego dostępu do internetu oraz rozwojem usług telewizyjnych, nastąpił wzrost kosztów o 17 mln zł w porównaniu z drugim kwartałem. Jednak program optymalizacji kosztów umożliwił ograniczenie wzrostu tych kosztów poprzez 53 mln zł oszczędności, co dodatkowo poprawiło marżę EBITDA. Do optymalizacji kosztów przyczyniło się głównie lepsze zarządzanie kosztami sprzedaży (27 mln zł), związane ze zwiększeniem pozyskiwania i utrzymania klientów usług komórkowych w oparciu o oferty nie obejmujące nowych aparatów telefonicznych, oraz większa dbałość o efektywność wydatków na reklamę. Pozostałe oszczędności osiągnięto w zakresie kosztów wynagrodzeń pracowniczych, kosztów ogólnych oraz kosztów dotyczących sieci i systemów operacyjnych.
Niższy zysk netto w związku ze spadkiem EBITDA
Zysk netto przypisany akcjonariuszom TP S.A. wyniósł 1 029 mln zł i był niższy o 48,7% - głównie wskutek spadku EBITDA. Ponadto, zysk przed opodatkowaniem zmniejszył się o 118 mln zł w związku z różnicą w odpisach aktualizujących wartości środków trwałych (różnica ta wynika w dużej mierze z korzystnego wpływu odwrócenia tych odpisów związanych z nieruchomościami w Warszawie w ubiegłym roku). Zmiana w zakresie kosztów finansowych netto, będąca wypadkową dwóch czynników: strat z tytułu różnic kursowych i niższych kosztów finansowych netto, przełożyła się na spadek zysku o dalsze 29 mln zł. W związku ze znacznie niższym zyskiem przed opodatkowaniem, podatek dochodowy był niższy o 150 mln zł.
Zysk na jedną akcję spadł do poziomu 0,77 zł, podczas gdy rok wcześniej wyniósł 1,47 zł.
Wolne przepływy pieniężne netto na poziomie umożliwiającym osiągniecie celu całorocznego na poziomie, co najmniej 3 mld zł
W pierwszych trzech kwartałach Grupa TP wygenerowała wolne przepływy pieniężne netto na poziomie 16,5% przychodów, podczas gdy w analogicznym okresie 2008 roku wyniosły one 12,6% przychodów. Do poprawy w tym zakresie przyczyniły się cztery zasadnicze czynniki. Po pierwsze, spadek EBITDA został częściowo zrównoważony przez dodatni wynik na transakcjach zabezpieczających. Po drugie, optymalizacja projektów inwestycyjnych przyczyniła się do dalszej redukcji nakładów inwestycyjnych. Po trzecie, spłata zobowiązań z tytułu inwestycji była znacznie niższa niż w ubiegłym roku, kiedy to nasilenie działalności inwestycyjnej pod koniec 2007 roku spowodowało wzrost płatności z tego tytułu w 2008 roku. I wreszcie po czwarte, niższy zysk przed opodatkowaniem oraz rozliczenie zaliczek podatkowych zapłaconych w 2008 roku przełożyło się na zmniejszenie zapłaconego podatku dochodowego.
W efekcie, wolne przepływy pieniężne netto wyniosły w skali Grupy 2 068 mld zł, co stanowi prawie 70% celu całorocznego.
Porozumienie z Regulatorem i plan działań na lata 2010-2011
W wyniku trzymiesięcznej intensywnej pracy z UKE i operatorami alternatywnymi, Grupa TP osiągnęła porozumienie, które zapewnia długoterminowe korzyści dla rynku telekomunikacyjnego w Polsce oraz Grupy jako istotnej jego części. W tabeli poniżej przedstawiono zakres porozumienia oraz jakościowy wpływ jego poszczególnych elementów. W związku z opóźnieniem w zawarciu porozumienia, trwają aktualnie prace nad uwzględnieniem jego wpływu na średnioterminowe plany Grupy TP.
| Separacja |
|
|
| Stawki hurtowe |
|
|
| Inwestycje |
|
|
| Sprawy sądowe i roszczenia |
|
|
Omówienie wyników za pierwsze trzy kwartały 2009 roku w segmencie telefonii stacjonarnej
- Wpływ postępującego procesu wypierania telefonii stacjonarnej przez telefonię komórkową na wyniki
- Utrzymanie dwucyfrowego wzrostu przychodów (10,7%) z usług szerokopasmowego dostępu do internetu
- Wzrost łącznej liczby łączy szerokopasmowych o 8,1%
- Wzrost ARPU z usług detalicznych w trzecim kwartale o 2,2% dzięki migracji do droższych pakietów oraz sprzedaży istniejącym klientom usług dodanych i ofert 3P (obejmujących usługi telewizyjne)
- Pozyskanie od początku roku 133 tys. abonentów telewizji satelitarnej
- Spadek marży EBITDA o 2 punkty procentowe do poziomu 42,4%
- Erozja EBITDA w wyniku spadku przychodów z usług głosowych telefonii stacjonarnej oraz niekorzystnych zmian kursów walutowych
- Częściowe zrównoważenie spadku przychodów w wyniku obniżki stawek MTR oraz ograniczenia kosztów wynagrodzeń pracowniczych i kosztów sprzedaży
Kluczowe wskaźniki
| Telefonia stacjonarna |
9 miesięcy do dnia 30 września 2009 |
Zmiana rok do roku |
| Przychody (w mln zł) |
7 486 |
-3,9% |
| Przychody z usług dostępu szerokopasmowego |
1 183 |
+10,7% |
| Liczba łączy stacjonarnych (w tys.) |
8 397 |
-7,1% |
| Liczba łączy szerokopasmowych (w tys.) |
2 579 |
+8,1% |
| Liczba klientów usług TV (w tys.) |
283 |
×5 |
| Marża EBITDA |
42,4% |
-2,0 pp |
Omówienie wyników za pierwsze trzy kwartały 2009 roku w segmencie telefonii komórkowej
- Spadek przychodów (o 8,7%), na który złożyły się następujące czynniki:
- Spadek przychodów z usług hurtowych (o 23,3%) w wyniku obniżenia stawek MTR
- Spadek wskaźnika ARPU w usługach detalicznych o 3,9% (pomimo wzrostu AUPU o 22,8%)
- Dalszy wzrost liczby klientów abonamentowych (o 9,1%)
- Wzrost liczby klientów dedykowanych mobilnych usług szerokopasmowego dostępu do internetu (o 17,4%)
- Spadek marży EBITDA o 28,0% w wyniku dalszego spadku przychodów oraz utrzymującego się wpływu zmian kursów walutowych na poziom kosztów operacyjnych
Kluczowe wskaźniki
| Telefonia komórkowa |
9 miesięcy do dnia 30 września 2009 |
Zmiana rok do roku |
| Przychody (w mln zł) |
5 863 |
-8,7% |
| Łączna liczba klientów (w tys.) |
13 736 |
-2,3% |
| Liczba klientów abonamentowych (w tys.) |
6 507 |
+9,1% |
| Liczba mobilnych dostępów szerokopasmowych (w tys.) |
375 |
+17,4% |
| Marża EBITDA |
28,0% |
-11,0 pp |
Podsumowanie
Otoczenie rynkowe, w którym działa Grupa TP, podlega dalszemu pogorszeniu. Stale rosnąca konkurencja w segmencie telefonii komórkowej, decyzja UKE wprowadzająca drugą w tym roku obniżkę stawek MTR, spowolnienie gospodarcze, które przekłada się na spadek siły nabywczej Polaków oraz na ich wyższą wrażliwość cenową - wszystkie te czynniki doprowadziły w trzecim kwartale 2009 do największego dotychczas spadku wartości rynku telekomunikacyjnego. Wyniki finansowe Grupy TP są odbiciem tych niekorzystnych czynników. Dodatkowo, nawet jeśli w trzecim kwartale złotówka wzmocniła się o 5,5% wobec drugiego kwartału, nadal była o 27% słabsza niż rok wcześniej, co jest głównym pojedynczym czynnikiem wpływającym na koszty Grupy TP. Jednakże program oszczędnościowy, uruchomiony na początku 2009 roku, dał nam pierwsze efekty w trzecim kwartale i pomógł podnieść marżę EBITDA z tendencji spadkowej, obserwowanej w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Będziemy kontynuować transformację naszego biznesu w czwartym kwartale tego roku i w następnych latach, skupiając się na wzroście efektywności w kosztach pozakomercyjnych, a w efekcie zapewniając większą elastyczność dla zoptymalizowanych wydatków związanych z pozyskaniem i utrzymaniem Klientów.
Zarząd oczekuje, że niekorzystne warunki biznesowe będą dominować w krótkoterminowej perspektywie. Rządowe szacunki na trzeci i czwarty kwartał br. wskazują na lekkie oznaki ożywienia, lecz prognozowany wzrost PKB o 1,2 - 1,3% dla całego roku, wraz ze stopą bezrobocia na poziomie 11%, to zbyt mało, by zwiększyć zaufanie konsumentów, którego wskaźniki są wciąż poniżej poziomu z czwartego kwartału zeszłego roku. Czynniki makroekonomiczne, w połączeniu z utrzymującą się silną konkurencją w obszarach telefonii komórkowej oraz szerokopasmowego dostępu do internetu, najprawdopodobniej spowodują dalszą erozję całego rynku telekomunikacyjnego oraz przychodów Grupy TP. Jednocześnie ograniczony zakres dalszego potencjalnego umacniania się złotówki utrzyma negatywny wpływ jej dotychczasowego osłabienia na koszty.
Jednakże Zarząd ma bardziej pozytywne oczekiwania w perspektywy średnioterminowej. Głównym tego powodem jest podpisane w ubiegłym tygodniu przełomowe porozumienie z UKE. Zakres tego porozumienia można podsumować jako stworzenie podstaw do normalizacji i stabilizacji sytuacji regulacyjnej, która będzie wspierać przyszłe inwestycje oraz zdrową konkurencję. Zarząd Spółki jest zdeterminowany do wykorzystania tej wyjątkowej szansy i jej przełożenia na wiodącą rolę Grupy TP w przyszłym wzroście rynku usług szerokopasmowych, dodatkowo wzmocnionym poprawą sytuacji gospodarczej w Polsce.
- Sytuacja finansowa Grupy TP pozostaje stabilna. Płynność na poziomie 7,1 mld zł oraz solidna struktura bilansu ze wskaźnikiem zadłużenia netto na poziomie 25% upewniają nas, że Grupa TP jest przygotowana do przełożenia porozumienia z UKE na zbudowanie pozycji odpowiedzialnego lidera przyszłego rozwoju rynku, z którego korzyści będą udziałem wszystkich jego uczestników: klientów i operatorów - powiedział Roland Dubois, członek zarządu TP ds. Finansów.
Pełna informacja na www.tp-ir.pl
[1] Wraz z usługami hurtowej sprzedaży szerokopasmowej transmisji danych (BSA).
[2] Z wyłączeniem zdarzeń nadzwyczajnych, takich jak nieoczekiwane jednorazowe przepływy pieniężne.
[3] Pro forma.