Hanna Jaworska-Orthwein 
W naszej stacji bazowej w Milówce w województwie śląskim mamy niezwykłych lokatorów - gościmy ok. 200 podkowców małych. To jeden z najmniejszych nietoperzy żyjących w Polsce. Opiekujemy się nimi, żeby miały spokojne życie.
Stacja bazowa mieści się na wieży kościelnej w Milówce i w niej zamieszkały sympatyczne ssaki. I choć ich stanowisko było wcześniej znane i oceniane na ok. 20-30 osobników, to po udostępnieniu przez nas pomieszczenia z infrastrukturą sieciową, okazało się, że jest tam 10 razy więcej nietoperzy!
Jak pomogliśmy nietoperzom
Eksperci z Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Przyrody „pro Natura”, którzy doglądali kolonię poprosili nas, abyśmy włączyli się w opiekę nad nietoperzami. Jak mogliśmy odmówić! W pierwszej kolejności zadbaliśmy, aby nasi mali lokatorzy nie zbliżali się do niebezpiecznych miejsc w pomieszczeniu. Potem, zgodnie ze wskazówkami chiropterologów, czyli naukowców zajmujących się badaniem życia nietoperzy, zabezpieczyliśmy wloty do obiektu. Zrobiliśmy to tak, żeby podkowce mogły z nich skorzystać, a dla innych zwierząt były niedostępne. Teraz mają spokój, o który dbają nasi pracownicy.
Podkowiec mały to przedstawiciel jednego z 28 gatunków nietoperzy, który występuje jedynie w rejonach górskich i wyżynnych na południu Polski. Nasz bohater jest wyjątkowo mały - jego korpus ma wymiary ok. 3,5 - 4,5 cm. Gatunek jest objęty ścisłą ochroną, jako zagrożony wymarciem, dlatego „nasza” kolonia jest tak cenna.
Życie pogromcy komarów
Większość występujących w Polsce gatunków nietoperzy, przynajmniej przez część swojego życia, wykorzystuje obiekty zbudowane przez człowieka. Mało jest okazji, aby obserwować je w naturze, ponieważ unikają otwartych przestrzeni, preferując tereny zarośnięte, w pobliżu skał i wśród gałęzi. To z powodu echolokacji, czyli zjawiska wykorzystywania przez zwierzęta dźwięku do orientacji w terenie. Podkowiec emituje sygnały bardzo wysokiej częstotliwości (106-108 kHz), które są silnie tłumione przez środowisko i przez to nie docierają daleko. Podkowcowi do szczęścia nie jest to potrzebne, bo to gatunek łapiący ofiary z powierzchni, na których siedzą i tu ważniejsza jest precyzja, niż daleki zasięg.
Nietoperze w naszej strefie klimatycznej hibernują w okresie chłodów i wtedy nie żerują nocą ani nie przemieszczają się. Kolonie zimowe zakładają w miejscach o stałej, dodatniej temperaturze ok. 5-8 st.C i wysokiej wilgotności powietrza czyli w jaskiniach, grotach, starych podziemnych umocnieniach, piwnicach, lochach, czy sztolniach. A kolonie letnie - czyli dokładnie taka jak nasza - zakładają w miejscach bardzo ciepłych np. strychach, wnętrzach starych domów, wieżach kościołów itp. Podkowce małe unikają przemieszczania na duże odległości i są raczej przywiązane do swoich kolonii, wracając do nich corocznie.
Dajmy im spokój, a docenią
Pamiętajmy, że nietoperzy nie wolno dotykać ani zakłócać im spokoju. Co więcej, jest to prawnie zakazane. Warto też wiedzieć, że nietoperze nie atakują ludzi. Tylko w sytuacji, gdy będziemy chcieli je chwycić gołymi rękami, zwierzę we własnej obronie może ugryźć.
Michał Rosiak 
Marta Krajewska 