We wczorajszym tekście dotyczącym roli Orange jako operatora operatorów skupiłem się na urządzeniach niezbędnych do łączenia rozmów międzyoperatorskich i trybach realizacji takich w ramach sieci TDM. Dzisiaj będzie o sieci IP i sygnalizacji. Dodam też kilka słów o transferze połączeń poprzez sieć Orange.
Zacznijmy od sieci IP. Tutaj sprawa jest nieco łatwiejsza. Rozmowy przez telefon stacjonarny stają się po prostu kolejną aplikacją w sieci komputerowej. O tym w jaki sposób urządzenia które macie w domu łączą się z naszą siecią IP już pisałem, więc ograniczę się do podania linków – tutaj znajdziecie informacje o sygnale biegnącym po miedzi, a tutaj o światłowodzie. Przejdziemy więc od razu do samych połączeń między sieciami. Na początku jest oczywiście jeden z serwerów. Później sygnał biegnie do urządzenia opatrzonego angielską nazwą Session Border Controller (SBC) , które zabezpiecza sieć szkieletową przed nieupoważnionym ruchem, głównie dzięki temu, że zabezpiecza on topologię sieci i konwertuje sygnalizację. Gdy już ten element mamy za sobą tradycyjnie już informacja przechodzi przez ruter brzegowy Orange Polska, następnie ruter brzegowy innego operatora i poprzez jego SBC do sieci IP.
Jak łączą się sieci dwóch operatorów?
Tutaj również można rozróżnić kilka trybów realizacji połączenia. Może być to Łącze dedykowane, czyli kabel światłowodowy, łączący bezpośrednio rutery Orange i innego operatora. To rozwiązanie bez wątpienia najbezpieczniejsze. Drugim z trybów jest Sieć VPN, w ramach której korzysta się z już istniejącego światłowodu należącego do trzeciego operatora. Można przyłączyć się do rutera MPLS. Można także dokonać przyłączenia do urządzenia SDH (ang. Synchronous Digital Hierarchy, Synchroniczna Hierarchia Systemów Cyfrowych). Tego typu rozwiązanie stosuje się w sytuacji, w której nie mamy możliwości połączenia światłowodu między ruterami brzegowymi Orange i innego operatora. Teoretycznie można także połączyć sieci dwóch operatorów poprzez… internet, co jest rozwiązaniem tanim, lecz niestosowanym w połączenia między operatorami w Polsce, z uwagi na wysokie ryzyko.
Do czego służy sygnalizacja?
A więc o co chodzi z sygnalizacją? W telegraficznym (znowu) skrócie to to zbiór protokołów definiujących transmisję komunikatów pomiędzy urządzeniami (centralami) oraz sieć (urządzenia i łącza sygnalizacyjne) dedykowana do ich przesyłania, w tym dla potrzeb zestawiania połączeń głosowych. A nieco szerzej to kanał do „dyskusji” między urządzeniami, bez którego nie mogłyby dogadać się na temat tego jak zestawiać nasze rozmowy. Pamiętacie, gdy kiedyś zapisałem fragment „rozmowy” urządzeń negocjujących kodeki? Chodzi o podobną komunikację między urządzeniami. Pozostałymi kanałami, jak pewnie pamiętacie z poprzedniego tekstu biegną rozmowy, ale ten jeden musi pozostać do dyspozycji dla urządzeń – zarówno centrali, jak i urządzeń abonenckich. Część sterująca sygnalizacji umieszczona jest w elementach centralowych, gdzie znajdują się specjalnie do tego przygotowane moduły sygnalizacyjne oraz niezależne od central urządzenia sterujące sygnalizacją STP, czyli Signaling Transfer Point, który znacie już z grafiki, która pojawiła się w poprzednim tekście.
Jak możecie się domyśleć, stosowane technologie determinują również metody sygnalizacji . W przypadku TDM używana jest sygnalizacja Nr 7, nazywana też SS7, C7. Oznacza to, że poprzez jedną z wydzielonych szczelin WŁM przepływa wyłącznie sygnalizacja. Najczęściej jest to szczelina 16 z 31 dostępnych. W przypadku technologii VoIP w sieciach IP stosuje się sygnalizację SIP. Dla sygnalizacji SIP dostępne jest całe pasmo między ruterami bez żadnych ograniczeń .
Gdzie jest mój numer?
Ok, napisałem już trzy strony tekstu o łączeniu rozmów, ale nadal nie ma słowa o tym w jaki sposób sieci identyfikują numer znajdujący się w innej sieci. Jak wiecie w sieci stacjonarnej można nas zidentyfikować po naszym numerze. Wiecie też pewnie, że każdy numer zaczyna od prefixu, który zależy od geograficznego położenia Waszego telefonu. Istnieje 49 stref numeracyjnych. Warszawa ma prefix 22, Kraków 12, a moje rodzinne Opole 77. To pamiątka jeszcze po sieci TDM, jednak w sieci VoIP niewiele się zmieniło. Ciekawostką jest to, że w Polsce jest nieco numerów, które działają w ramach sieci VoIP, lecz nie są ponumerowane zgodnie z „kluczem geograficznym”.
Wprowadzenie możliwości przenoszenia numerów między operatorami nieco zmieniło sytuację. Od tej pory każdy z operatorów prowadzi ewidencję abonentów, którzy przenieśli numer do innego operatora. Zasila nią bazę numeracji przeniesionej zwaną PLI_CBD udostępnianą przez UKE. W efekcie, przy zestawianiu połączeń trzeba najpierw sprawdzić w bazie, czy abonament, do którego chcemy się dodzwonić nie zmienił operatora. Jeżeli zmienił, przekierowuje się połączenie do sieci operatora, u którego dany abonent ma numer. W sieci IP (mobilna i VoIP) stosuje się metodę All Call Query (ACQ), w której rzeczywiście ma miejsce dynamiczne odpytywanie bazy o lokalizację abonenta B. To metoda wygodniejsza ale wymaga interfejsów do bazy, które łatwiej zbudować gdy sieć ma kilkanaście elementów niż jak to w przypadku TDM kilkaset.
Pozostał nam jeszcze jeden element układanki – tranzyt rozmów poprzez sieć Orange Polska. Jak wiecie z poprzedniego tekstu to 18% całego ruchu głosowego w naszej sieci stacjonarnej. Jako, że wszystkie elementy łączenia rozmów między operatorami teraz będzie już łatwiej. Rozmowa wychodzi od operatora A, do którego podłączony jest abonent, rozpoczynający rozmowę. Następnie sygnał przelatuje przez jego centralę i pędzi poprzez WŁM, do centrali Orange Polska. Później sygnał kieruje się już w sieci Orange czasem przechodząc w tym czasie nawet przez kilka central do centrali „brzegowej”. Ona z kolei kieruje połączenie do jednej z nawet kilkunastu WŁM i dalej do operatora B, w którego sieci jest osoba, do której dzwonimy. I wszystko. Proste, prawda?
Mam nadzieję, że powrót cyklu dotyczącego technicznych aspektów naszej sieci się Wam spodobał. Na wszystkie pytania i wnioski postaram się odpowiedzieć w komentarzach ;-) Polecam też wcześniejsze części cyklu, a także słowniczek.
Piotr Domański 
Wojtek Jabczyński 
Komentarze
KIedy naprawicie EVS dla iPhone w połączeniach między T-mobile a Orange? Odkąd go uruchomiliście działa wadliwie. Gdy iPhone z T-mobile dzwoni do Orange to kodek EVS działa w okrojonym, gorszym trybie WB z gorszą jakością zwykłego HD. A gdy z Orange dzwonimy na iPhone w T-mobile to jakość jest bdb, a EVS działa w trybie SWB czyli prawdziwe HDVoice+. Czy zamierzacie coś z tym kulawym działaniem zrobić?
OdpowiedzObecnie połączenie zestawia się w jakości HDVoice. Pracujemy nad tym, żeby był SWB i HDVoice+, także proszę o jeszcze chwilę cierpliwości.
OdpowiedzDobry artykuł 😊
OdpowiedzŻyczę udanego wypoczynku i dalszej motywacji w rozwijaniu umiejętności i poszerzaniu wiedzy z dziedziny działania sieci „od kuchni” 😊 Pani artykuły są pomocne i bez przerwy czekam na nie z niecierpliwością
Bardzo dziękuję i cieszę się, że moje teksty służą. 🙂
OdpowiedzPani Kingo ponownie zapytam o nadajnik Orange (26003) ID: 1923
OdpowiedzStarachowice, Martenowska, 280/1, dostaliście już pozwolenie UKE na uruchomienie na nim 5g w pasmie C jeżeli można zapytać ile będzie trzeba teraz czekać na zamontowanie nadajnikow? Pozdrawiam
Nie mam niestety konkretnej daty, którą mogłabym podać. Kilka czynników determinuje włączenie serwisu, a pozwolenie nie jest jedynym kryterium. Jeszcze chwilę cierpliwości i z pewnością niedługo będzie śmigać.
OdpowiedzKingo, jak zawsze treściwy i dobrze skomponowany materiał z praktyczną mapką 🙂 Mam tylko pewien niedosyt, bo wiem że ekipy z NetWorkS nad tym siedziały. Chodzi o tempa w Jastarni przy ul. Rybackiej w porcie, który już od kilku dni pracuje dla klientów. W tym roku ten mobilny site miał zostać wykonany na nowej konstrukcji i wyposażony również w anteny AQQQ NSN do N78, niestety pomiary zostały przeprowadzone i widzę, że wszystko po staremu i będzie tylko szybkie ale LTE 🙁 Co prawda stacjonarny site przy Sychty 99 ma CBand acz to tylko jedna stacja na tyle turystów w całej Jastarni 🙃
OdpowiedzDruga kwestia to temp w miejscowości Karwia (też nad morzem) co się stało, że w tym roku go zabrakło? Wiem, że tam też notowaliśmy duży ruch.
P.S. mam nadzieję, że pojawi się stosowny materiał o stacjach dodatkowych na Open’er Festival i podobnie jak na OWF będzie na nich również 5G w paśmie C i tym samym będzie się czym chwalić.
Pozdrawiam serdecznie 🙂
Rzeczywiście w Karwi nie ma dodatkowej stacji bazowej, mamy ją w planach na przyszły rok. Na Open’erze będzie oczywiście mobilna stacja i w strefie Orange będzie dostępne 5G.
OdpowiedzTak w tamtym roku internet w Jastarni to był dramat można go było używać max do 9-tej rano lub w nocy. Nie wiem czy była wtedy ta stacja mobilna,za tydzień sprawdzę czy jest lepiej.
OdpowiedzW zeszłym roku nie było też 5G w paśmie C, to na pewno będzie miało wpływ na korzystanie z sieci w tegoroczne lato.
OdpowiedzPoprawcie zasięg w Elblągu na osiedlu Zawada szczególnie wewnątrz budynków przy ulicy Generała Andersa.
OdpowiedzJak w zachodniopomorskim nic nie było tak nie ma tragedia
OdpowiedzA kiedy poprawi się zasięg na Pojezierzu Łęczyńsko- Włodawskim jezioro Krasne .? Internet w zasadzie nie ma
OdpowiedzMam dobre wieści. Będzie nowa stacja bazowa w pobliżu jeziora Krasne, planowo ma być uruchomiona w ciągu najbliższych tygodni.
OdpowiedzFajnie się chwalić technologią 5G, a w Gubinie woj. Lubuskie nawet dobrego zasięgu LTE nie ma. Play rządzi
OdpowiedzCiekawe czy coś dacie karcarzom na wakacje jak jesteście przygotowani na wakacje odnośnie czestotliwości w zasiegu może wiecej GB no czekamy czekamy
OdpowiedzW tym momencie w Orange na kartę obowiązują m.in. promocje, takie jak: 5600GB przez rok do usługi bez limitu za min. 35 zł (12 x 450 GB + 200 GB za zgody marketingowe). Do tego dokładamy dodatkowo 100GB w prezencie do każdej paczki. Zachęcam do śledzenia na bieżąco bloga, bo już w środę czeka w aplikacji kolejna oferta na pierwszą środę miesiąca. 😉 Niebawem pojawi się też nowa promocja dla przenoszących numer do OnK.
OdpowiedzDziękuję za odpowiedź. Niestety wyczytałem na różnych forach internetowych że pozwolenia UKE nie raz wiszą kilka lat.. oby w tym przypadku tak nie było..
OdpowiedzDzień dobry,
Kiedy można się spodziewać poprawy jakości sieci na Jagodnie we Wrocławiu?
OdpowiedzMamy na tym obszarze rozpoczęte nowe procesy inwestycyjne. Niestety nie mogę jeszcze podać konkretniejszego terminu.
OdpowiedzHahaah o Boziu. Jak skończy się gwarancja deweloperska i będzie można założyć stację na dachu budynków. To jeden z problemów obecnych.
OdpowiedzCzy ta czarna kropka (nowa stacja bazowa) na granicy państwa w Dolnośląskim to Zgorzelec czy inne miasto? Obecnie w Zgorzelcu jest jeden nadajnik i jest bardzo słaby zasięg przy granicy. Czy to się zmieni?
OdpowiedzTo nie Zgorzelec, a Łagów. Są to tereny przygraniczne i niestety obowiązują na nich ograniczenia dla sieci telekomunikacyjnej. W samym Zgorzelcu w dłuższej perspektywie czasowej mamy zaplanowaną modernizację nadajnika i to powinno poprawić sytuację, niestety konkretnego terminu nie mogę podać.
OdpowiedzFajnie że zwiększacie zasięg na wakacje ale co z zasięgiem w miastach ? Poprawcie zasięg na osiedlu Chomiczówka w Warszawie bo jest dramat po prostu..zwłaszcza w okolicy ulicy Osikowej 3 !
OdpowiedzZ puntu widzenia sieci radiowej wszystko jest w porządku, nie odnotowaliśmy ostatnio dla tej lokalizacji żadnych przeciążeń ani incydentów. Jest tam pełna konfiguracja częstotliwości, w tym LTE i 5G w technologii DSS oraz w paśmie C. Jeśli jest jakiś problem, to warto byłyby przeprowadzić indywidualną diagnostykę dla konkretnego numeru/usługi.
OdpowiedzDziękuję za odpowiedź. Proszę o wyjaśnienie dlaczego na terenach przygranicznych obowiązują ograniczenia? Mieszkam po niemieckiej stronie 1.5 km od granicy i 3 km od nadajnika. Czy po modernizacji będzie szansa na złapanie zasięgu sieci Orange?
OdpowiedzOgraniczenia wynikają z warunków koordynacji międzynarodowej – operatorzy na terenach przy granicy państwa nie mogą stosować pełnej mocy nadajników, a czasem w ogóle nie można korzystać z niektórych częstotliwości. Możliwości są więc ograniczone. Nie potrafię niestety powiedzieć w tym momencie, czy będzie u Pana zasięg po modernizacji.
OdpowiedzTaaaa, poprawiliście jak cholera 😑 do tego stopnia, że zasięg GSM obecny w domu gdzieś wywiało, a internet mobilny LTE z routera spadł transfer o ponad połowe. Jak było 25-30 Mbps tak teraz jest 10-12 przy dobrych wiatrach.
OdpowiedzMiło by było gdyby Orange wreszcie zaczął modernizację starych sieci NEOSTRADY na światłowód na wsiach, bo ciężko to idzie. Brakuje około 200 metrów by do bloku w Zbiersku Cukrowni 235 doprowadzić światłowód. Wystarczy zamienić stare miedziane instalacje na nowy światłowód. Infrastruktura istnieje studzienki są wasze, po TP.SA, w których jest już światłowód – magistrala Kalisz – Konin 30m od blok.
Odpowiedz