Właśnie ujrzała światło dzienne czwarta edycja projektu „Ziemianie atakują”, którego jesteśmy głównym patronem. Nowy raport pokazuje zmianę nastrojów Polaków, którzy niestety coraz bardziej czują się bezsilni wobec zmian klimatu. I choć skutki przegrzewania się planety są coraz bardziej widoczne również w Polsce, to zanika poczucie alarmującego zagrożenia.
Wczorajszą uroczystą premierę raportu Mateusz Galica - lider projektu, rozpoczął informacją, że ludzkość od 1 sierpnia żyje na kredyt ekologiczny. Oznacza to, że od 1 stycznia do 31 lipca br. ludzkość zużyła tyle zasobów, ile ekosystemy Ziemi są w stanie odbudować w rok. Obliczenia wykonuje organizacja Global Footprint Network, według której ludzkość żyje obecnie tak, jakby miała do dyspozycji 1,7 planety Ziemia.
Sorry, taki mamy klimat
Agencja Lata Dwudzieste i Kantar Polska po raz czwarty przeprowadziły ogólnopolskie badanie postaw, opinii i świadomości Polek i Polaków nt. zmian klimatu. Badanie zostało przeprowadzone jeszcze przed wrześniowymi powodziami w Sudetach, ale już podczas drugiego najgorętszego sierpnia w historii.
Tegoroczny raport zwraca uwagę, że coraz słabiej przekonuje nas alarmistyczna narracja na temat klimatu, jaka zdominowała dyskusję o stanie środowiska jeszcze kilka lat temu. Grupa osób gotowych do działań i poświęceń stopniała do zaledwie 5 proc. i coraz mniej osób (spadek z 78 proc. do 63 proc.) uważa, że stan Ziemi wymaga natychmiastowych działań naprawczych. Tylko 46 proc. popiera wprowadzenie przez rządy ograniczeń. Jak stwierdzili podczas prezentacji autorzy raportu, może to sygnalizować rozczarowanie biernością i brak zaufania, że zmiany klimatyczne będą w końcu adresowane przez polityków.
Bariera 1.5°C zostanie przekroczona w tej dekadzie, a z problemem przegrzewania Ziemi będziemy zmagać się zapewne przez kolejne dziesięciolecia. To wiedza szczególnie niewygodna dla młodego pokolenia, które porzuca misję “Ratowników świata” i szerokim strumieniem zasila segment polskiego społeczeństwa opisany jako “Dobrzeżyje”. To ci, którzy nie są przekonani o katastrofalnym stanie środowiska, a już na pewno nie z ich winy. Dziś należy do tej grupy aż 39 proc. Polek i Polaków. Jednocześnie o ponad połowę skurczyła się grupa określona jako “Nieczekajowie” gotowa aktywnie działać dla planety. Niestety badacze dziś zaliczą do niej zaledwie co dwudziestą osobę w Polsce.
Ziemianie wciąż atakują i co gorsza nauczyli się żyć ze zmianą klimatu, ale ich wiedza o klimacie i stanie środowiska jest tylko na poziomie oceny 2 plus. Co ciekawe, jedyną grupą, której samoocena zgadza się z wynikami prostego testu wiedzy, są osoby najbardziej świadome na temat zmian klimatu. Edukacja klimatyczna jest pilnie potrzebna, bo nadal nie wszyscy zdają sobie sprawę, że obecnie problemy są wynikiem procesu zmian. Bezradność miesza się z obojętnością i wyparciem problemu oraz dbałością o własny komfort i rosnącą konsumpcją. Na nowo trzeba głośno mówić o zielonej transformacji, aby nie malała gotowość Polaków do ewentualnych zmian stylu życia. Bo każdy z nas ma rolę do odegrania. A jak mówić o zmianach klimatu, aby angażować i wreszcie pokonać niemoc? Przede wszystkim, bez straszenia, pokazując korzyści z działania. Potrzeba edukacji i budowania świadomości, ale bez skupiania się na negatywnych emocjach - to wniosek, który wybrzmiewał podczas premiery dokumentu.
No to do roboty
Kilka liczb obrazujących rozmach przedsięwzięcia: 1101 przeprowadzonych wywiadów, 40 ekspertów dostarczających wiedzy i inspiracji, 230 tys. znaków, na podstawie których przygotowane zostały rekomendacje współpracując ze sztuczna inteligencją. Powstał obszerny dokument z ciekawymi wnioskami, oparty na solidnych naukowych filarach wiedzy o tym, co tak naprawdę myślimy o klimacie w Polsce, zawierający rekomendacje, co zrobić w obecnej sytuacji.
Nowa publikacja jest zielonym przewodnikiem dla biznesu i samorządów. Dlatego powinien on zainteresować menedżerów, którzy nie powinni czekać na ostatnią chwilę, aż regulacje unijne czy krajowe wymuszą na ich firmach konieczne zmiany. Dla decydentów szukających wiedzy, jak działać, aby uniknąć greenwahisng’u. Raport nie omija też istotniej kwestii, jak działania skutecznie zakomunikować swoim pracownikom, klientom i partnerom w duchu aktualnych obecnie narracji o klimacie.
Ale tak naprawdę ten raport jest dla wszystkich, którzy chcą podejmować mądre i odpowiedzialne decyzje w obszarze swojej działalności. Dla dużych i małych firm, samorządów (niezależnie od wielkości), władz, polityków, NGO i środowisk naukowych. A dzięki wsparciu patronów, do grona których należy Orange Polska, ta ogromna dawka wiedzy i inspiracji jest dostępna bezpłatnie tutaj.
Projekt jest owocem współpracy Kantar Polska, United Nations Global Compact Network Poland oraz agencji zielonych transformacji Lata Dwudzieste.