116 000 – telefon w sprawie zaginionego dziecka, prowadzony przez Fundację ITAKA, dzwonił w 2019 roku 1 598 razy. W tym czasie zarejestrowano 140 zgłoszeń zaginięć nieletnich, odnaleziono 107 dzieci i nastolatków. Linia 116 000 działa od ponad 10 lat, a Orange Polska od początku jest jej partnerem technologicznym i wspierającym.
Telefon do Fundacji ITAKA-Centrum Ludzi Zaginionych to już stały element akcji poszukiwania dzieci. To pod numer 116 000 dzwonią rodzice poszukujący swoich dzieci, służby poszukiwawcze, np. policja, czy inne osoby zaangażowane w te działania.
To tu dzwonią osoby, które mają informacje na temat zaginionych dzieci, widziały je lub są z nimi w kontakcie. Zweryfikowane i wiarygodne informacje przekazywane są jednostkom policji prowadzącym poszukiwania.

Jak to działa w praktyce?

Julka uciekła z domu we Wrocławiu. Fundacja ITAKA przyjęła zgłoszenie o zaginięciu i rozpoczęła poszukiwania poprzez publikację jej wizerunku. Pod numerem 116 000 dyżurujący zaczęli odbierać telefony od informatorów z Warszawy, którzy mieli kontakt z dziewczyną. Część z nich zwracała uwagę na niepokojące zachowanie nastolatki. Dzięki tym informacjom ustalono, co dzieje się z Julką i gdzie aktualnie przebywa. Finalnie na numer 116 000 skontaktowała się sama zaginiona, widząc plakat na swój temat. Specjaliści Fundacji przekonali ją do powrotu do domu i zgłoszenia się na policję.

Profilaktyka

Historia Julki to tylko jeden z ubiegłorocznych przypadków dotyczących nastolatki, która sama uciekła z domu, ale wiele spraw dotyczy tzw. porwań rodzicielskich. Dlatego wśród działań Fundacji jest profilaktyka w tym zakresie i współpraca z rodzinami zagrożonymi taką sytuacją. W ubiegłym roku eksperci z Fundacji wraz ze specjalistami z instytucji zajmujących się sytuacją dzieci w konfliktach rodzicielskich stworzyli poradnik „Standardy pomocy dziecku w sytuacji rozstania rodziców”, w którym opisane zostały dobre praktyki w zakresie pomocy rodzicom i dzieciom. (www.standardyrozstania.pl). Wszystkie zawarte w nim informacje były konsultowane przez zespół specjalistów i ekspertów z różnych dziedzin, w tym przedstawicieli organizacji pozarządowych, prokuratorów, sędziów, kuratorów, biegłych sądowych, policjantów, pedagogów, psychologów i mediatorów.

Porady przez telefon

Linia 116 000 pełni też rolę telefonu poradniczego. Ofiary porwań rodzicielskich, rodzice lub opiekunowie nastolatków, którzy uciekli z domu i bliscy zaginionych dzieci i nastolatków mogą skorzystać z pomocy psychologa. Tylko w 2019 roku psychologowie Fundacji udzielili ponad 400 porad.
W sytuacji kryzysowej, jaką jest zaginięcie, rodziny potrzebują psychologicznego wsparcia, nie tylko
w chwili zaginięcia i w trakcie poszukiwań, ale również po wyjaśnieniu sprawy, niezależnie od efektu poszukiwań. Psycholog dyżurujący przy telefonie zaufania odpowiada też na maile. W razie potrzeby diagnozuje sytuację rodzinną, pomaga uporać się z problemami, które doprowadziły do ucieczki. Pomaga też rodzinie i nastolatkowi po powrocie do domu.
Dodatkowo specjaliści Fundacji udzielają wsparcia prawnego oraz socjalnego.

116 000 -Telefon w Sprawie Zaginionego Dziecka i Nastolatka, a także Linia Wsparcia działa przez
7 dni w tygodniu: od poniedziałku do piątku w godz. 13.00-17.00, w weekendy od 9.00 do 13.00. Telefon prowadzony jest przez Fundację ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych, która od ponad 20 lat całościowo zajmuje się problemem zaginięcia.

Ponad 4 500 razy zadzwonił do tej pory numer 116 000 – Telefon w Sprawie Zaginionego Dziecka, uruchomiony w marcu tego roku przez fundację ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych oraz Telekomunikację Polską. 160 rodzin zaginionych dzieci uzyskało pomoc dzięki 116 000, ponad 120 zaginionych dzieci została odnaleziona, z czego przynajmniej połowa dzięki bezpośrednim działaniom fundacji ITAKA. Polska jako jedno z pierwszych państw unijnych uruchomiła numer 116 000 i należy do nielicznych, w których działa on przez całą dobę.

Ideę funkcjonowanie telefonu 116 000 w krajach europejskich wspiera Margarida Barroso – członkini rady federacji Missing Children Europe, która w tych dniach odwiedza Polskę na zaproszenie fundacji ITAKA.

 – Jako reprezentant Federacji Missing Children Europe chciałabym podkreślić, jak bardzo Federacja jest dumna, że Fundacja ITAKA, nasza organizacja członkowska, znalazła się wśród kilku pierwszych organizacji w Europie, które uruchomiły usługę 116 000. Mamy nadzieję, że uda nam się przypomnieć opinii publicznej w Polsce o dramatycznej sytuacji dzieci i nastolatków, które giną każdego dnia. Niezwykle ważne jest przypominanie  funkcji telefonu 116 000. Należy sprawić, aby każdy, kogo dotknie ten problem wiedział, że może zadzwonić pod ten numer i uzyskać natychmiastową pomoc – mówi Margarida Barroso, podkreślając ogromną rolę mediów w promocji numeru 116 000.

– Zaginięcie dziecka jest dla nas zawsze sprawą priorytetową, nawet jeśli policja kwalifikuje je jako ucieczkę. Dzięki temu udaje się nam się odnaleźć zaginionych w sytuacjach niezwykle trudnych, czego przykładem mogą być dwie polskie nastolatki z fałszywymi paszportami, zmuszane do prostytucji poza granicami kraju. Działamy natychmiast – kiedy otrzymaliśmy zgłoszenie o błąkającym się na ulicy chłopcu, którego rodziców nie można było zlokalizować, w przeciągu 30 minut zamieściliśmy jego zdjęcie na stronie www.zaginieni.pl, powiadomiliśmy wszystkie służby oraz wszystkie media ogólnopolskie – mówi Aleksandra Kiełczewska z Fundacji ITAKA.

Uruchomienie numeru 116 000 było możliwe dzięki pomocy Telekomunikacji Polskiej. Firma bezpłatnie udostępniła platformę technologiczną, zapewnia obsługę techniczną numeru oraz partycypuje w kosztach prowadzenia linii, jak również pomaga fundacji ITAKA w pozyskanie środków finansowych, niezbędnych do poszukiwań. Porozumiała się też z pozostałymi operatorami telekomunikacyjnymi, dzięki czemu numer 116 000 jest bezpłatny dla wszystkich potrzebujących, niezależnie od obsługującej ich sieci.

– Jestem dumna, że Grupa TP przyczyniła się do tego, że w Polsce działa telefon, który pomaga w odnalezieniu zaginionych dzieci – mówi Jadwiga Czartoryska, prezes Fundacji Orange.  – Już po  pierwszych miesiącach działania linii 116 000 potwierdziło się, jak bardzo jest ona potrzebna, jak wiele dzieci wróciło dzięki niej do domu. Nasze zaangażowanie jest dowodem, że odpowiedzialny biznes nie jest jedynie chwytliwym hasłem, ale kryją się za nim konkretne działania, odpowiadające na realne potrzeby – dodaje.

Linia 116 000 skierowana do rodziców i opiekunów, którym zaginęło dziecko, do zaginionych dzieci oraz do wszystkich osób, które mogą pomóc w ich odnalezieniu. Pod tym numerem dyżurują specjaliści fundacji ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych, którzy przyjmują zgłoszenia o zaginięciu dzieci, współpracują z policją, zbierają oraz analizują sygnały od informatorów, które po zweryfikowaniu przekazują odpowiednim służbom oraz osobom zgłaszającym zaginięcie. Ponadto, włączają w poszukiwania media, przygotowują publikacje o zaginięciu. Osobom odpowiedzialnym za zaginione dziecko pomagają w organizacji poszukiwań, rodzicom i opiekunom udzielają wsparcia psychicznego, porad prawnych i socjalnych. Linia 116 000 działa 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, na terenie całego kraju.

Polska była 6 krajem w Europie, który zgodnie z dyrektywami KE wprowadził numer 116 000 na swoim terenie. Europejska kampania na rzecz telefonu 116 000 została zainaugurowana przez Federację Missing Children Europe, która zrzesza 23 organizacje pozarządowe z 16 państw Unii. Federacji dąży do uruchomienia jednakowego w całej Europie telefonu w sprawie zaginionego dziecka – 116 000 oraz telefonu zaufania dla dzieci – 116 111.

W 2008 roku Specjaliści ds. Poszukiwań fundacji ITAKA brali udział w poszukiwaniu 131 nieletnich. Uruchomienie telefonu 116 000 pozwoliło ITACE włączyć się w poszukiwania ponad 150 nieletnich w przeciągu zaledwie 8 miesięcy. Od 5 marca, kiedy wspólnie z Telekomunikacją Polską Fundacja ITAKA uruchomiła numer 116 000 – Telefon w Sprawie Zaginionego Dziecka, 123 sprawy zaginięć nieletnich znalazły wyjaśnienie, z czego przynajmniej połowa bezpośrednio dzięki pracy Zespołu Poszukiwań i Identyfikacji. Każda z rodzin, zgłaszająca zaginięcie dziecka do fundacji ITAKA, otrzymała natychmiastową pomoc przy organizacji poszukiwań, w które zostały włączone odpowiednie służby oraz media. Każda rodzina otrzymała też wsparcie psychologiczne oraz, jeśli zaistniała taka potrzeba, pomoc prawnika i pracownika socjalnego – wyjaśnia Aleksandra Kiełczewska z fundacji ITAKA.

Skuteczność telefonu 116 000 potwierdzają również statystyki pochodzące z Rejestru Rozmów fundacji ITAKA.

Przez 8 miesięcy działania telefonu 116 000 Specjaliści ds. Poszukiwań fundacji ITAKA odebrali ponad 4 500 połączeń i udzielili ponad 200 porad. Ze specjalistami dyżurującymi pod numerem 116 000 kilkadziesiąt razy kontaktowali się policjanci prowadzący poszukiwania a ponad 100 razy dziennikarze, którzy chcieli pomóc w poszukiwaniach. Pod numer 116 000 dzwoniły w większości osoby dorosłe. Specjaliści ds. Poszukiwań fundacji ITAKA odebrali również ponad 30 telefonów od dzieci i nastolatków. Telefony od osób poniżej 18 roku życia najczęściej miały charakter porady związanej z zamiarem ucieczki z domu lub obawą przed ucieczką kolegi lub rodzeństwa. Zdarzało się również iż pod numer 116 000 telefonował nastolatek, który po ucieczce z domu, zobaczył swoją twarz na plakatach ITAKI, a następnie wracał do domu dzięki pomocy psychologów ITAKI.

Zgodnie ze statystykami policyjnymi zaginięcia dzieci i młodzieży stanowią około 30% wszystkich spraw. Spośród zgłoszeń notowanych w ciągu roku przez policję, około 120 dotyczy dzieci do 7 roku życia, około 800 dzieci w wieku 7-13 lat i około 3600 dzieci w wieku 13-17 lat. Dzięki współpracy policji ITAKI, grup poszukiwawczo – ratowniczych, straży miejskiej, mediów i społeczności lokalnych większość zaginięć najmłodszych udaje się wyjaśnić w ciągu kilku godzin.

Kontakt dla mediów:

Aleksandra Kiełczewska

Dział Komunikacji i Rozwoju

aleksandra.kielczewska@zaginieni.pl

tel. 22 620 16 10, 507 363 941