Monika Kulik

Z okazji Dnia Babci i Dziadka pewnie będziecie składać życzenia swoim bliskim. Czego życzyć najbliższym nam seniorom, oprócz tradycyjnych życzeń zdrowia, szczęścia, pomyślności? Może tego, żeby nie bali się nowych technologii, które mogą wspierać ich kontakty z rodziną, zainteresowania czy inne formy aktywności.

Wraz z rozwojem nowych technologii, rośnie odsetek osób starszych korzystających z urządzeń i usług ICT. Z jednej strony coraz więcej seniorów przekonuje się do zalet internetu i telefonii komórkowej, z drugiej w starszy wiek wchodzą kolejne pokolenia, dla których komputer coraz częściej był narzędziem pracy i które nie przestają z niego korzystać na emeryturze.
W 2015 roku z komputera korzystało 19% osób, które ukończyły 65 rok życia, a 18% używało internetu (to o 4 pp. więcej  niż w 2013 roku i o 7 pp. więcej niż w 2011), Diagnoza Społeczna.

Używanie Internetu wiąże się z pozytywnymi zmianami w życiu seniorów (60+) – wpływa na zmniejszenie poczucia osamotnienia. W przypadku seniorów, którzy zaczęli korzystać z internetu w ostatnich latach, odsetek czujących się samotnie zmniejszył się między 2013 a 2015 rokiem o 6 punktów procentowych – wynosi 14%.  Natomiast wśród nieużywających internetu odsetek osób czujących się samotnie wynosi nadal 24%.

Korzyści płynące z używania ICT wydają się potwierdzać wyniki badania zrealizowanego przez Fundację Orange w 2015 r. 14% osób powyżej 65 roku życia deklarowało, że korzysta z internetu do kontaktu z rodziną i znajomymi, dla 12% internet służył głównie jako narzędzie pracy, a 7% twierdziło, że nie wyobraża sobie życia bez internetu. Zdaniem respondentów w wieku 65+ rozwój nowych technologii i Internetu w ciągu ostatnich 10 lat wpłynął najbardziej na możliwości poszerzania wiedzy i wyszukiwania informacji (64%), następnie na komunikację ze znajomymi (55%).  9% respondentów twierdziło, że chętnie poznaje nowinki technologiczne, jeśli ma do nich dostęp, 36% uważa, że uczy się takich technologii, które mogą być przydatne w życiu prywatnym (np. związane są z hobby).

Integracja cyfrowa  seniorów pozostaje nadal dużym wyzwaniem. Wśród osób, które nie korzystają z internetu, prawie 60% stanowią osoby, które przekroczyły 60 lat (59%), a 45% jest w wieku 65+ . Głównym czynnikiem decydującym o stosunkowo niskim zainteresowaniu internetem wśród osób starszych jest niska świadomość korzyści, które oferuje dostęp do sieci. Jak wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie Fundacji Orange, 28% seniorów uważało, że nie ma potrzeby uczenia się korzystania z nowych technologii.  Co czwarta osoba powyżej 65 lat żywiła obawy, że zmiany społeczne postępują za szybko i nie da się za nimi nadążyć.

Jednym z czynników, który najbardziej motywuje seniorów do tego, aby korzystali z nowych technologii jest fakt, że dzięki nim mogą być w kontakcie z bliskimi. Tak więc zachęcajmy nasze babcie i dziadków do tego, aby nie bali się korzystać z nowoczesnych urządzeń ICT i internetu.  Oni często pomagali nam stawiać pierwsze kroki w realnym świecie, my pomóżmy im wkroczyć do tego wirtualnego.

„Oj dziadku/babciu, co Ty wiesz o internecie?” – słyszeliście kiedyś takie słowa w ustach Waszych dzieci (albo we własnych sami, ja Wam w metryki nie zaglądam)? No to uważajcie, bo możecie się nieźle naciąć 🙂

Przez ostatnie dwa czwartki miałem ogromną przyjemność poprowadzić dwa wykłady (ogólnie o bezpieczeństwie w sieci oraz o bezpiecznych hasłach i używaniu smartfonów) w ramach wspólnego projektu Instytutu Badawczego NASK oraz Fundacji Orange, „Senior dla Seniora” (nazwa wciąż mnie intryguje, bo mnie akurat do seniora na szczęście jeszcze daleko). Przyznam szczerze, że dawno nie brałem udział w tak ciekawym przedsięwzięciu, a jego uczestnicy – czy raczej ich „cyfrowa świadomość” – bardzo pozytywnie mnie zaskoczyli. Jeśli oceniać wyłącznie po uczestnikach warsztatów, można dojść do wniosku, że pojęcie „wykluczenie cyfrowe” to tylko wymysł siejących panikę urzędników państwowych! Oczywiście przesadzam absolutnie z premedytacją, tym niemniej tym razem na własnej skórze przekonałem się, że projekty takie jak Senior dla Seniora, Pracownie Orange, czy Latarnik, o którym ostatnio pisała Monika Kulik, są znakomitym pomysłem, a szufladkując osoby 50+ (czy też w przypadku moich wykładów 60+) i zakładając z góry, że nie dadzą rady, robimy im wielką krzywdę. Szczegółowe pytania i prośby o dokładne wyjaśnienia, których usłyszałem bardzo dużo, świadczą o tym, że wiek absolutnie nie jest przeszkodą w czerpaniu pełną piersią z cyfrowego świata. Co więcej, ludzie dojrzali są znacznie bardziej świadomi tego, co robią w sieci, a także chcą się uczyć i niwelować różnice w stosunku do dzieci i wnuków. Tak więc uważajcie wnuczkowie, żebyście to Wy nie musieli uczyć się od babci!