Ostatnia prosta przed Wigilią Bożego Narodzenia! Czy Twoje prezenty są już w domu? Jeśli jeszcze nie pamiętaj, że to już te dni, gdy robi się nerwowo i można coś niefrasobliwie kliknąć. Na co uważać?

Oszustwa "na kuriera" i wszechobecne w internecie fałszywe sklepy to jeden z popularniejszych tematów od początku pandemii i pierwszych lockdownów. Wtedy wszyscy gremialnie ruszyliśmy do kupowania online, paczek wysyłanych do paczkomatów i podobnych urządzeń. A przestępcy - jako ludzie najbardziej rozeznani w trendach - szybko dostosowali swoje aktywności do naszych. A ponieważ najwięcej kupujemy na święta, warto teraz zwracać uwagę na konkretne zagrożenia.

(nie) Dopłać do paczki

Na przykład taki SMS:

Czekasz na paczkę z zagranicy? Albo przynajmniej liczysz, że ktoś mógłby Ci wysłać niespodziankę? Wtedy ryzyko, że dasz się złapać, znacząco rośnie. Mamy to we krwi. Każdy lubi dostawać prezenty! A tu niespodzianka, za marne 3€?

Kliknę. Nie spojrzę na adres, który nie ma nic wspólnego z rzekomym nadawcą. Nie zwrócę uwagi, że na tym samym, dziwnym adresie pojawia się okno do wpisania numeru karty płatniczej. Podam go. I prezent będzie, jak najbardziej! Ale dla oszusta, który natychmiast "ogoli" nam konto, czyli limit karty.

Zdarzają się też SMS-y od operatora najpopularniejszej w Polsce usługi dostarczania paczek. Tym razem problem ma być z podanym adresem. Klikamy, wpisujemy adres i widzimy coś takiego:

Klikamy, wpisujemy adres, a potem okazuje się np., że za "usługę aktualizacji adresu" musimy dopłacić. Strona tylko szybko "przekieruje" nas do bramki płatności, tam wpiszemy login i hasło, żeby paczka mogła już...

A sprawdziliście adres?

Pamiętacie, że login i hasło do banku wpisujemy wyłącznie na stronie banku? Nawet jeśli płacimy przez bramkę, ta i tak przekieruje nas na stronę logowania banku!

Co zatem robić, gdy chcesz, by Twoje prezenty nie stały się prezentami dla oszustów?

• z założenia nie ufać SMS-om z linkami, tym bardziej, gdy sugerują pilną konieczność interakcji
• jeśli chcesz się upewnić, czy to na pewno oszustwo - wpisz w przeglądarce nazwę firmy, która rzekomo wysłała do Ciebie SMS-a, znajdź opcję śledzenia przesyłek i wklej tam podany w wiadomości numer listu przewozowego
• gdyby okazało się, że w wiadomości nie ma numeru listu przewozowego - masz pewność, że to oszustwo
• w przypadku paczkomatów zalecamy po prostu korzystanie z mobilnej aplikacji; tam na bieżąco znajdziesz wszystkie informacje, dotyczące Twoich przesyłek

No i last, but not least:

nie wpisuj loginu i hasła do banku na stronie nie będącej stroną banku

Kupuj Twoje prezenty w zaufanym sklepie

Ja jakiś czas temu nauczyłem się wstępować w rolę outsourcera Świętego Mikołaja na przełomie listopada i grudnia. Wtedy nie ma stresu, że coś nie zdąży przyjść. Nie ze wszystkim się udało, bo na dwie rzeczy 10 dni przed Wigilią jeszcze czekam. Daleki jednak jestem od oceniania tych, którzy czekają do końca (sam przez wiele lat taki byłem, dzień dobry Prokrastynacjo, mam na imię Michał), ale ostrzegam:

Nie wierzcie w "super ekstra okazje", nie kupujcie w dziwnych, choć trochę podejrzanych sklepach!

Pisałem o nich już w listopadzie, zrobiliśmy też krótkie wideo na ten temat, ale ostrzeżeń nigdy za wiele. W ostatnich tygodniach na CyberTarczę fałszywe sklepy wpadały hurtowo. I o ile spora część z nich już na pierwszy rzut oka krzyczy: "Lewizna!!!", coraz częściej zdarza się, że oszuści są nieco sprytniejsi. Jak? Choćby nie przesadzając z obniżaniem cen. Jeśli ktoś proponuje nam 200 PLN za towar wart 1000 - raczej poczujemy unoszący się smrodek. Ale z 1000 na 800? To już się zdarza, prawda? Choć nic nie przebije marketowych "Super Promocji" ze 100 na 99,99, czy nawet wielkiej cenówki z widocznym 124, a przekreślonym... 95. Nie oszukuję, mam kilka takich zdjęć w mojej starej bazie "śmiesznostek".

Na co tutaj uważać? Obejrzyjcie film (to dla Was go robiłem) i zajrzyjcie po sąsiedzku na stronę CERT Orange Polska, gdzie niedawno przygotowałem na ten temat całkiem spory materiał. W skrócie: nie ufajcie przesadnie dużym promocjom, podchodźcie z dużą rezerwą do witryn w domenie .store, a pozostałym dziwnym domenom, w stylu .xyz. Ja założyłbym, że największym zaufaniem cieszą się .pl, .com, ewentualnie co.uk. To oczywiście nie oznacza, że tam nie może być fałszywych sklepów, jednak więcej wyznaczników znajdziecie w przywoływanym tekście.

Nie dajcie się oszukać!

Rozbudowa mobilnej sieci radiowej to sposób, aby stawić czoło wyzwaniom rosnącego ruchu sieciowego. Dzięki niej możecie swobodnie i komfortowo korzystać z sieci i internetu. Sprawdźcie, jak rozwijaliśmy sieć mobilną Orange w 2023 roku. Zapraszam na roczne podsumowanie i kilka ciekawostek, jak przygotowaliśmy sieć na zimę.

Klienci Orange mogą korzystać z ponad 12 tysięcy stacji bazowych. To zasługa RAN sharingu Orange i T-Mobile. Oznacza to, że współdzielimy i udostępniamy sobie nawzajem radiową sieć dostępową. Dzięki temu zarówno klienci Orange, jak i T-Mobile korzystają z sieci radiowej obu operatorów. Sieć wzmacniamy zarówno przez dostawienia nowych stacji, jak i renewal, czyli modernizację istniejących, o czym pisałam w tekście Zmodernizowana sieć = lepsza jakość usług. Za cel stawiamy sobie zarówno poprawę zasięgu, jak i zwiększenie pojemności.  

Od początku roku postawiliśmy 226 nowych stacji bazowych w całej Polsce. W grudniu czekają nas koleje uruchomienia więc liczba ta jeszcze się zwiększy. Renewal przeszło prawie 3 tysiące stacji, na których łącznie dołożyliśmy ponad 2,5 tysiąca warstw LTE. Modernizacja dotyczy zarówno stacji Orange, jak i T-Mobile – wszystko w ramach modelu RAN sharing.

My się zimy nie boimy

Mówi się co roku, że zima zaskoczyła drogowców (przepraszam drogowców za taki przytyk!). Z pewnością nie można tego powiedzieć o naszych radiowcach i specjalistach zarządzania usługami. Jedni i drudzy solidnie przygotowują się do sezonu zimowego. Bazując na analizie ruchu w sieci mobilnej wybierają lokalizacje, w których potrzebne jest zwiększenie pojemności sieci lub poprawa zasięgu.

Spośród nowych stacji postawionych w tym roku pięć znajduje się w pobliżu miejscowości, które cieszą się dużym zainteresowaniem w zimowym i świątecznym czasie. Najnowsza z nich, bo uruchomiona w tym tygodniu, zlokalizowana jest na Hali Boraczej w Beskidzie Żywieckim. Pozostałe w Pyzówce koło Nowego Targu, w Ścinawce Średniej niedaleko Kłodzka, następna cała w Skowronkach (tak, tak, to nazwa miejscowości) koło Mszany Dolnej oraz w Izbach w pobliżu Krynicy-Zdrój.

Renewalem objęliśmy dotychczas 93 stacje bazowe na południu Polski w rejonach górskich, z czego 65 od początku roku. Od stycznia dołożyliśmy w tych lokalizacjach także 91 pasm LTE, zwiększając w ten sposób pojemność sieci i poprawiając jakość usług sieciowych.

Podwyższony monitoring na stacjach

Jak co roku na czas świąt i ferii zimowych, a więc prawie do końca lutego, uruchomiliśmy także specjalny monitoring. Objęliśmy nim 126 stacji bazowych, które znajdują się w popularnych zimą miastach i miejscowościach. Najwięcej w powiecie nowotarskim i tatrzańskim, które ściągają turystów na stoki narciarskie. Są wśród nich: zakopiańskie Krupówki, Gubałówka, Bukowina Tatrzańska, Rabka Zdrój, Niedzica, Szczyrk, Małe Ciche czy Krościenko nad Dunajcem.

Monitorowanie jakości usług w tych lokalizacjach będzie miało najwyższy priorytet. Dzięki temu szybciej zareagujemy i usuniemy potencjalne awarie sieciowe i problemy jakościowe. Można spokojnie wybierać się na zimowe wyjazdy, ferie i święta, szusować na nartach i korzystać z sieci.  

Pamiętacie nasz konkurs „Inteligentne Przejście”? O nagrody – nowoczesne i bezpieczne przejścia dla pieszych – walczyło blisko 40 miast, angażując setki tysięcy mieszkańców. To ich głosy zdecydowały o tym, gdzie powstaną smart przejścia.

Pierwsze aktywne przejście zamontowaliśmy w Świdwinie przy ulicy Drawskiej, w pobliżu centrum handlowego. Świdwin okazał się najlepszy w kategorii do 20 tys. mieszkańców. Zdobyła 6687 punktów, walcząc do ostatnich chwil między innymi z Karlinem i Brusami.

Potem przyszedł czas na montaż w Rybniku, przy ulicy Górnośląskiej, tuż przy szkole. Rybnik wygrał w kategorii miast powyżej 100 tys. mieszkańców, zdobywając 18 740 punktów. Wyprzedził Bytom i Kielce. Trzecie inteligentne przejście zamontujemy na początku 2024 roku w Iławie.

Jak działa inteligentne przejście

Czujniki ruchu w przejściu smart wykrywają pieszego już z odległości kilkunastu metrów i natychmiast aktywują świetlną i dźwiękową sygnalizację ostrzegawczą. Specjalny system doświetlania sprawia, że przechodzący są lepiej widoczni dla kierowców. Z kolei sygnały dźwiękowe ostrzegają mniej uważnych pieszych, że zbliżają się do pasów. Całym systemem steruje się z poziomu Platformy Zarządzania Miastem od Orange. W oprawach znajdują się specjalne sterowniki z wbudowaną kartą sim. Dzięki temu lampy działają wg. zaplanowanego scenariusza, np. zgodnie z zegarem astronomicznym. Można też przyciemniać je np. w późnych godzinach nocnych, kiedy ruch praktycznie ustaje, aby zużywały mniej prądu.  

Zobaczcie, jak inteligentne przejścia działają w praktyce.

Konkurs zjednoczył społeczności lokalne

Miasta postawiły na różnorodne sposoby promocji konkursu – od oficjalnych, miejskich kanałów komunikacji, po oddolne inicjatywy mieszkańców. Do głosowania zachęcali włodarze, dyrektorzy szkół i przedszkoli, lokalni aktywiści, strażacy, kluby kibiców, domy kultury, lokalni przedsiębiorcy a nawet księża. Pojawiały się wpisy w mediach społecznościowych, drukowane były plakaty, a na ulicach wolontariusze z tabletami zachęcali do głosowania i tłumaczyli zasady na przykład seniorom.

Potrójne złoto i diament, czyli jeszcze więcej nagród

Konkurs Inteligentne Przejście był elementem kampanii edukacyjnej Smart City od Orange. W jej ramach zaangażowaliśmy 70 miast, które dotychczas nie miały rozwiązań smart i wykształciliśmy ponad 50 Liderów Smart City spośród włodarzy i urzędników miejskich. Zbadaliśmy potrzeby miast i zachęciliśmy setki tysięcy mieszkańców do głosowania w konkursie, by właśnie w ich miejscowości powstało bezpieczne, Inteligentne Przejście. Inicjatywę docenili nie tylko mieszkańcy, ale także eksperci i biznes. Zaczęło się od Diamentu, czyli najwyższego odznaczenia w konkursie Liderzy ESG. Potem przyszedł czas na dwie główne nagrody PR Wings (Komunikacja B2B i Efektywność), a 8 grudnia odebraliśmy Złoty Spinacz -  główną nagrodę w największym konkursie komunikacji i PR w Polsce.