2005 rok. Neostrada TP przyspiesza (do tej pory jej maksymalna prędkość wynosiła 128 kbps), z rynku znika Idea Centertel, zastąpiona przed Orange. Umiera Jan Paweł II, w Warszawie oddano do użytku stację metra Plac Wilsona. No i po raz pierwszy obchodzimy Dzień Bezpiecznego Internetu.
Konferencja DBI online o… życiu online
DBI (w tym roku obchodzony po raz 16.) – za definicją ze strony organizatorów – „ma na celu przede wszystkim inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych, zaznajomienie rodziców, nauczycieli i wychowawców z problematyką bezpieczeństwa online oraz promocję pozytywnego wykorzystywania internetu”. Clou całego przedsięwzięcia jest szereg lokalnych inicjatyw na rzecz bezpieczeństwa, a podsumowuje je tradycyjnie w pierwszej połowie lutego ogólnopolska Konferencja DBI. Nasza Fundacja Orange patronuje inicjatywie od samego początku (Tosia Bojanowska zapowiadała konferencję na łamach Bloga), a jej głównymi organizatorami są Państwowy Instytut Badawczy NASK oraz Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (dawniej Fundacja Dzieci Niczyje) w ramach Polskiego Centrum Programu Safer Internet.
Choć tegoroczna konferencja DBI nie miała w nazwie pandemii, temat „zdalności”, bycia online i błyskawicznie zmieniającego się świata absolutnie ją zdominował. Sama impreza odbyła się… A nie, nie macie racji, przynajmniej nie do końca 🙂 Odbyła się w wersji hybrydowej. O ile bowiem uczestnicy mieli możliwość obejrzenia jej w internecie, to już prelegenci, wraz z prowadząca imprezę red. Justyną Suchecką, pojawili się w gościnnych wnętrzach kompleksu Elektrownia Powiśle. Jedynym, którego osobiście zabrakło – ze względu na pogodę – był keynoter, dr Tomasz Rożek. Mieliśmy więc wyjątkową możliwość zawitać na Śląsk, do domu popularnego naukowca, autora kanału: „Nauka. To lubię!”.
Co za dużo, to niezdrowo
Dobrze, że dr Rożek mógł pokazać się przynajmniej tak, bo tematyka jego wystąpienia to rzecz rzadko spotykana na konferencjach. „Co gry robią dzieciom?” to zazwyczaj frazes, słowo-klucz, używane przez tych, którzy szukają kozłów ofiarnych, gdy jakiś przedstawiciel młodzieży zrobi gdzieś na świecie coś (bardzo) złego. Tematyka jak najbardziej na czasie, bowiem w sytuacji pracy zdalnej de facto (z przerwami) od roku, młodzież spędza gros czasu w domach/mieszkaniach, pełnych cyfrowych pokus.
Wyobrażałem sobie miny „poszukiwaczy kozłów” słyszących popularnego i szanowanego naukowca mówiącego o tym, jak to gry zręcznościowe rozwijają nas zarówno kognitywnie jak i w aspekcie wyobraźni. Wyostrzają spostrzegawczość i widzenie peryferyjne, poprawiają koordynację mięśniową, tworzą nowe połączenia w mózgu. Poza tym nie zatrzymujmy się na samych zręcznościówkach/strzelankach. A strategiczne? A ekonomiczne? A – last, but not least – edukacyjne? Nawet w tym ostatnim przypadku, jeśli młody człowiek się czegoś nauczy, to przecież nie zapomni tego po zakończeniu gry!
Ale… No bo przecież musi być jakieś ale. Gdyby nie było „ale” to nie odklejalibyśmy się od komputerów. Ale kluczowy jest wiek młodego człowieka, ostrożność rodzica i dostosowanie treści, a także czasu korzystania do konkretnej osoby. Bo korzyści z grania to jedno, ale nie zapominajmy o tym, że młodzieży do rozwoju niezbędny kontakt z żywymi ludźmi. Zaczynając zbyt wcześnie, czy grając zbyt długo (wg. Amerykańskiej Akademii Pediatrii dzienny czas ekranowy młodzieży nie powinien przekroczyć 2 godzin) zamiast korzyści możemy dziecku „sprezentować” zaburzenia relacji społecznych (a nawet mowy!), sprawić, że będzie miało problemy z koncentracją na obiektach statycznych, czy też postawić wysoko próg stymulacji.
O czym mowa? Jeśli jesteście rodzicami i usiłowaliście zainteresować potomstwo bajkami swojego dzieciństwa, to czy przypadkiem nie stwierdziły, że są zbyt nudne? Otóż to. Bo w takim Reksiu, czy Misiu Uszatku wszystko dzieje się WOLNO. Analogicznie ma się sprawa z nami, gdy media przeładowane są informacjami pełnymi zła i ekstremalnej brutalności. Wtedy nad „byle wypadkiem”, czy „zwykłym” morderstwem przejdziemy obojętnie.
Co robić? Dostosować aktywności ekranowe do wieku. Nie tylko gry, również potrafiące bardzo wpływać na młode umysły media społecznościowe. Nie za wcześnie (dzieci do 6-7 lat nie powinny _w ogóle_ korzystać z ekranów. A gdy dorosną, ustalić z nimi określone przedziały czasowe. Co za dużo to niezdrowo, nie tylko w przypadku gier.
Rodzic zamiast telefonu
Konferencja DBI to nie tylko keynoter. Kolejni prelegenci też nawiązywali do pandemii. Agnieszka Stążka-Gawrysiak, autorka bloga “DyleMatki” opowiadała od tym, jak panujące w jej domu Zasady Ekranowe diabli wzięli, gdy wraz mężem zachorowała na Covid-19 i fizycznie nie była w stanie zorganizować czasu czterolatkowi. Do zasad udało się potem wrócić, ale ja wziąłem sobie do serca kilka uwag blogerki. Przede wszystkim, wyciszajmy młodych ludzi wieczorem, dbając o ograniczenie kontaktu z ekranami na 2-3 godziny przed snem. Pamiętajmy, by je karmić 🙂 Nie na szybko, jeśli mamy ustalony z dzieckiem czas grania, nie wciskam w nie na biegu obiadu 5 minut wcześniej.
Jedzenie jest ważne, bowiem okazuje się, że przyczyną sytuacji, gdy nasze potomstwo wpada w szał, zmuszone do zakończenia sesji ekranowej, może być właśnie fakt, iż jest po prostu głodne! No i walczmy z tym, by dziecko w przypadku stresu nie rozładowywało go grą na telefonie, czy konsoli. To są zachowania ucieczkowe, charakterystyczne dla sytuacji uzależnienia. Zastanówmy się (ja już to zrobiłem, podczas konferencji) czy czas, który poświęcamy w trakcie dnia dziecku, chcemy mu poświęcić, czy po prostu czekamy, by wreszcie sobie poszło i „dało żyć”. W tej drugiej sytuacji, jak byśmy się maskowali, ono będzie to wiedzieć. I w stresie wybierze telefon, nie nas…
A może obejrzycie sami?
To rzecz jasna nie wszystkie prelekcje z tegorocznej konferencji. Martyna Różycka, szefowa Dyżurnetu, opowiadała np. o treściach seksualnych tworzonych przez młodzież. W czasach pandemii nie tylko jest ich więcej (wszystko potrzebujemy bliskości), ale też łatwiej je ukryć przed rodzicami, a nierzadko wykorzystać do wtórnej wiktymizacji, publikując np. bez wiedzy drugiej osoby.
Dr Karol Jachymek z SWPS opowiadał dlaczego powinniśmy wiedzieć, co jest obecnie modne wśród młodzieży (Discorda akurat znam, ale do TikToka nie tylko nie mogę się przekonać, ale… przekonałem moich synów, by się go pozbyli z telefonów i życia). Na koniec zaś Łukasz Wojtasik z FDDS radził jak przeciwstawić się przemocy rówieśniczej o charakterze homofobicznej, zaś psychoterapeutka Aleksandra Hapcar na koniec wróciła do tematyki pandemii, opowiadając od konsekwencjach izolacji społecznej i zdalnej edukacji.
Co teraz? Przede wszystkim wszystko o czym pisałem, możecie obejrzeć sami na Youtube, do czego gorąco zachęcam. Jeśli chcecie sami się pouczyć, niezależnie od tego czy jesteście dzieckiem, młodzieżą, czy dorosłym – zajrzyjcie na stronę z mnóstwem pakietów edukacyjnych dla każdego. A Fundacja Orange zaprasza nauczycielki i nauczycieli na przeznaczony dla nich webinar „Jak zadbać o uczniów i ich dobrostan w dobie pandemii”, który odbędzie się 4 marca o godz. 17. Szczegółowe informacje znajdziecie tutaj.
