Młodzi ludzie są ciekawi świata i codziennie szukają informacji. Jednak nie wszystkie źródła, z których czerpią wiedzę są wiarygodne i rzetelne. Dzieci, szczególnie te mniejsze nie mają umiejętności rozróżniania prawdy od kłamstwa. A fałszywych informacji w sieci jest coraz więcej. Dodatkowo przez wojnę w Ukrainie ich wysyp jest zatrważający. Jak chronić dzieci przed dezinformacją i jak pomóc im rozpoznać fałszywe wiadomości?

Nie jesteśmy w stanie kontrolować wszystkich informacji, które zdobywa dziecko. Często nawet nam dorosłym trudno rozróżnić, co jest prawdą a co nie. Dlatego warto, aby dzieci wiedziały, że nie wszystko co podają media elektroniczne, musi być prawdą. Uczmy od najmłodszych lat krytycznego myślenia, refleksji i ograniczonego zaufania do treści publikowanych w internecie.

W tak trudnym czasie jak teraz, my i nasze dzieci jesteśmy bardziej podatni na dezinformację. A ta jest jednym z narzędzi wywoływania w nas konkretnych poglądów i reakcji. Jako rodzice warto byśmy wiedzieli, jak radzić sobie podczas czytania i oglądania doniesień z Ukrainy. I jak to wyjaśnić dzieciom.

Oto kilka podstawowych zasad, jakie staram się stosować:

• Rozpoznaj fałszywą wiadomość (fake news). Nie jest to łatwe, ale możliwe. Musimy uważać przede wszystkim na emocjonalne treści. Często są pisane dużymi literami, dobrane słowa są mocne i nacechowane silnym ładunkiem emocjonalnym. Nierzadko zakończone wykrzyknikami. Mówią o sensacji albo skandalu. Ważne jest wtedy, by uświadomić dziecku, które widziało taką wiadomość, że w internecie może natknąć się zarówno na informacje prawdziwe, jak i fałszywe.

• Nie podawaj dalej niesprawdzonych informacji. Jeśli widzisz, że coś mocno dotknęło lub zaniepokoiło twoje dziecko to z dużym prawdopodobieństwem może być fake news. Takich informacji dziecko nie powinno przekazywać dalej. Dlatego wytłumacz mu, że nie może tego publikować na swoich mediach społecznościowych.

• Znajdź wiarygodne źródła. Poszperaj w internecie, raczej na sprawdzonych, poważnych serwisach. Sprawdź co mówią na ten temat agencje informacyjne oraz strony weryfikujące informacje tzw. fact-cheking. Rekomenduję Demagog.pl, Konkret24 i Oko.press. Mniejsze dzieci nie będą umiały tego zrobić same, dlatego w takiej sytuacji powinny wiedzieć, że mogą dać znać rodzicom. Dobrze, gdyby dziecko umiało zawsze zastanowić się nad wiarygodnością źródła i wiedziało, że warto potwierdzić tę wiarygodność z dorosłym.

• Miej ograniczone zaufanie do informacji w internecie. Tak jak tłumaczymy dzieciom, by nie ufały nieznajomym, tak nie powinny ufać wszystkiemu, co widzą w internecie. Szczególnie trzeba uważać na grupy w serwisach społecznościowych i filmy w sieci. Odłóż telefon, ochłoń na chwilę, porozmawiaj z kimś o tym, zanim udostępnisz.

• Nie wzmagaj szumu informacyjnego. Last but not least. Zanim udostępnisz wiadomość, zastanów się, czy jest to niezbędne.

Rozmowa przede wszystkim

Z mojego doświadczenia wiem, że najważniejsze abyśmy, jako rodzice rozmawiali z dziećmi. Internet jest pożyteczny, ale można znaleźć w nim wiele fałszywych informacji i dziecko musi mieć tego świadomość. Jeśli zobaczy „podejrzaną” wiadomość powinna mu się zapalić „czerwona lampka” i wiedzieć, że w takich sytuacjach może z nami porozmawiać. Walka z dezinformacją nie jest łatwa, ale warto podjąć próbę. Pobawcie się z dziećmi w bańki mydlane a te informacyjne zostawcie. Powodzenia.

Ostatnie dni są pełne informacji z Ukrainy. Także tych związanych z technologią. A ta okazała się bardzo pomocna Ukrainie w walce z Rosją. Firmy technologiczne, producenci gier, platformy streamingowe – duża większość solidaryzując się z Ukraińcami wycofała się z rynku w Rosji. Niektóre wprowadzają bardzo kreatywne uaktualnienia lub rozwiązania. Pomagają też sami użytkownicy internetu.

Na pewno śledzicie te informacje na bieżąco, więc wrzucę tylko kilka moich ulubionych. Starałam się wybrać te najbardziej pozytywne w całej sytuacji. Podajcie w komentarzach te, które was najbardziej zaciekawiły.

Krym wrócił na Ukrainę

Apple zdecydował się na kolejną aktualizację. Cofa w niej zmiany wprowadzone w 2019 roku. Aktualnie Krym znów jest częścią Ukrainy.

Hakerzy są kreatywni i pomagają

Anonymous, kolektyw hakerski zaangażował ludzi z całego świata. Restauracje w Rosji nigdy nie miały tylu opinii co teraz. Anonymous wezwał do akcji, która zwykłym ludziom z Zachodu daje poczucie sprawczości, a równocześnie daje możliwość, że do zwykłych Rosjan dotrą informacje o tym, co naprawdę dzieje się w Ukrainie. W wyszukiwarce Yandex, popularnej w Rosji można wystawić komentarz pod oceną restauracji. W komentarzu internauci wpisują informację na temat prawdziwych wydarzeń na Ukrainie.

Netflix w Polsce z opcją języka ukraińskiego

Neteflix zareagował na prośby użytkowników, dodając do treści w swojej bibliotece ukraińskie napisy. Jest to pozytywny gest serwisu, wobec wojennych uchodźców. Media podają, że na Netfliksie jest 134 produkcji z taką opcją i ukraińskim dubbingiem. Są filmy ale także bajki dla dzieci.

Tłumacz Google przydatny jeśli gościsz Ukraińców

Aplikacja Tłumacz Google przyda się teraz bardziej niż kiedykolwiek i warto poznać lepiej jej możliwości. Są różne tryby działania m.in. tekst do przetłumaczenia oraz tłumaczenie rozmowy w czasie rzeczywistym, a także tłumaczenie tekstu na zdjęciach zrobionych telefonem. Wygodna jest bardzo możliwość tłumaczenia rozmów i mowy „na żywo”. Wystarczy przytrzymać piktogram z mikrofonem przy odpowiednim języku i mówić, a następnie dać aplikacji chwilkę na przetworzenie danych. Tłumaczenie pojawi się jako tekst, ale można je również odczytać syntezatorem mowy.

Tylko natychmiastowe działania mogą uratować naszą przyszłość, apelują autorzy drugiej części raportu opublikowanego przez ONZ-owski Międzyrządowy Zespół ds. Zmiany Klimatu (IPCC). Choć ludzkość podejmuje sporo działań w celu ograniczenia zagrożenia to wciąż za mało i za wolno!

Zmiana klimatu źle wpływa na wiele ekosystemów i życie miliardów ludzi na całym świecie. Fale upałów, susze i powodzie są wyzwaniem dla natury. Powodują masowe wymieranie niektórych gatunków np. drzew i koralowców. Dziś ekstremalne zjawiska powodują, że miliony mieszkańców – przede wszystkim tzw. Globalnego Południa (Afryki, Azji, Ameryki Środkowej i Południowej, wysp oceanicznych) – mają poważne problemy z dostępnością wody i pożywienia. 

Będzie tylko gorzej

Należy się spodziewać, że w najbliższych dwóch dekadach średnia temperatura powierzchni Ziemi przekroczy próg 1,5℃ ocieplenia względem epoki przedprzemysłowej. Oznacza to katastrofalne konsekwencje dla ludzkości i natury. 

Skutki zmian klimatu dotkną również Europę i Polskę. Twórcy raportu zidentyfikowali kluczowe zagrożenia dla naszego kontynentu. Wśród nich są: upały powodujące zmiany w ekosystemach, problemy zdrowotne i wyższą śmiertelność u ludzi, problemy z uprawami, niedobory wody dla ludzi i przemysłu, a także powodzie oraz rosnący poziom morza.

Miasta bardziej zrównoważone

Raport odnosi się również do kwestii miast, w których mieszka ponad połowa ludności świata. To w produkuje się większość emisji gazów cieplarnianych. Dlatego mieszkańcy miast są szczególnie narażeni na skutki zmiany klimatu. Jednocześnie miasta mogą przeciwdziałać zmianie klimatu i jej skutkom, wdrażając rozwiązania redukujące emisje czy zużycie zasobów, takich jak energetyka odnawialna, „zielone” budynki, stabilne dostawy wody czy zrównoważone systemy transportu publicznego.

Orange wspiera ekologiczne rozwiązania

Miasta i ich zielona, cyfrowa transformacja są kluczowe dla redukcji wpływu na klimat i adaptacji do jego zmian. Dzięki nowoczesnym technologiom mogą opracować tańsze i bardziej ekologiczne modele dostarczania usług miejskich. Już ponad 80 miast i gmin korzysta z rozwiązań smart city od Orange. Stosują je do zdalnego opomiarowania wody, ograniczenia zużycia energii na oświetlenie, zarządzania systemami rowerów miejskich czy monitoringu usług komunalnych pozwalających optymalizować wywóz odpadów.

Innym przykładem naszego zaangażowania jest współpraca z miastem Łódź nad „rozbetonowaniem” przestrzeni miejskiej przy naszej łódzkiej siedzibie. Pokryty betonem plac przeszedł całkowitą metamorfozę i zamienił się w żywy, pełen roślin skwer.

Zapraszam na World Urban Forum

O koncepcji zrównoważonego, sprawiedliwego rozwoju miast i osiedli będzie mowa podczas kolejnej edycji Światowego Forum Miejskiego (WUF11), które odbędzie się w Katowicach pod koniec czerwca br. Orange Polska dołączył do Rady Biznesowej tego wydarzenia, którego organizatorem jest UN-Habitat (Program Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich), we współpracy z Polską (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej) oraz miastem Katowice.

Całą treść raportu IPCC oraz jego podsumowanie można pobrać TU

Polecam też solidny artykuł na portalu naukaoklimacie.pl