TP i przedstawiciele duńskiej spółki Danish Polish Telecommunications Group, GN Store Nord A/S i GN Cable System A/S, akcjonariuszy  DPTG, zawarli dziś ugodę w efekcie której spór między polskim operatorem a DPTG zostaje definitywnie zakończony.

W ramach ugody, TP zapłaci stronie duńskiej 550 mln euro. W zamian DPTG wycofa swoje roszczenia, które po kilkukrotnym zwiększaniu urosły do kwoty 720 mln euro. Składają się na nie kwota zasądzona już przez Trybunał Arbitrażowy w Wiedniu w sierpniu 2010 roku oraz dalsze roszczenia zgłoszone przez DPTG.

– Wybraliśmy rozwiązanie trudne, ale finalnie najlepsze dla TP i akcjonariuszy – powiedział Maciej Witucki, prezes Grupy TP. – Ugoda kończy spór, który jest dłuższy niż historia Telekomunikacji Polskiej i pozwala nam skoncentrować się na właściwym biznesie – dodał Maciej Witucki.

Ugoda w znacznej mierze zawarta została w oparciu o rezerwę zawiązaną przez TP na poczet sporu. W latach 2006 i 2010 łącznie przeznaczył na ten cel równowartość 2,4 mld zł, które zostały już uwzględnione w wynikach za poszczególne okresy. W efekcie tego, ugoda jedynie w minimalnym stopniu wpływa na bieżącą sytuację finansową spółki.

Ogłoszone dziś porozumienie definitywnie kończy spór między stronami, którego źródłem była podpisana w 1991 roku przez poprzednika prawnego TP – przedsiębiorstwo państwowe Polska Poczta, Telegraf i Telefon, umowa z duńską spółką DPTG. Jej przedmiotem była wspólna budowa światłowodu NSL o długości 1500 km łączącego północ z południem Polski. Sporne okazało się postanowienie dotyczące przekazywania 14,8 procent zysku z inwestycji stronie duńskiej przez 15 lat. Wskutek rozbieżności w wyliczeniach, sprawa w 2001 roku trafiła do Trybunału Arbitrażowego w Wiedniu, który po 10 latach wydał częściowy wyrok w tej sprawie, przyznając DPTG prawie 400 mln euro. Duńska spółka jednocześnie złożyła do arbitrażu roszczenia na kolejne ponad 320 mln euro. 3 grudnia 2010 roku TP złożyła w sądzie handlowym w Austrii pozew o anulowanie decyzji arbitrów, który został oddalony 9 listopada 2011 roku.

Spory rozstrzygane w drodze arbitrażu międzynarodowego w zamyśle mają zapewniać stronom szybką procedurę bez konieczności udziału sądów powszechnych, jak i rozsądny wyrok. W praktyce sytuacja taka rzadko ma miejsce, o czym boleśnie przekonały się już kilkakrotnie polskie firmy. Rozwiązanie przyjęte przez TP, wcześniej sprawdziło się między innymi w najgłośniejszych sprawach dotyczących arbitrażu – PZU i Elektrimu. Podobnie jak w przypadku TP, zarzewiem konfliktu w tych sprawach były podpisane wiele lat temu niekorzystne dla polskich firm umowy. Także analogicznie – po długich postępowaniach w arbitrażu (w przypadku TP było to 10 lat, a w przypadku Elektrimu miały miejsce aż trzy arbitraże – w Wiedniu, Londynie i Genewie) jedynym akceptowalnym przez strony rozwiązaniem stawała się ugoda. Spory przenosiły się z sądu do sądu, strony wzajemnie się oskarżały i atakowały, aby finalnie usiąść do stołu i porozumieć się. Ugoda po wieloletnich patowych sytuacjach będących efektem decyzji trybunału arbitrażowego, to wręcz wpisany w historię polskich firm scenariusz.

Ugodą rozwiązano sprawy PZU (Skarb Państwa zapłacił Eureko prawie 4,8 mld zł odszkodowania), a także PTC (Vivendi otrzymało w sumie 1,25 mld euro od Elektrimu i Deutsche Telekom). Były to dla tych firm korzystne wydarzenia. PZU w końcu doczekało się debiutu na giełdzie, a zamknięcie konfliktu wokół PTC zaowocowało przejęciem kontroli nad operatorem przez Deutsche Telekom i rebrandingiem na T-Mobile. Dla obu firm zakończenie sporów ugodą, zamiast dalszego przeciągania i walki w sądach, okazało się korzystnym pod względem finansowym rozwiązaniem.

TP ze zdziwieniem przyjmuje informację o złożeniu przez DPTG wniosku do Trybunału Arbitrażowego o dodatkowe 280 mln koron duńskich. Zdaniem strony duńskiej miałaby to być rekompensata za nie zapłacenie przez TP kwoty przyznanej decyzją arbitrów z dnia 24 sierpnia 2010.

Roszczenie DPTG jest bezzasadne, gdyż decyzja arbitrów nie posiada jeszcze mocy prawnej ani na terenie Polski, ani żadnego innego kraju Unii Europejskiej. Sprawa jest również przedmiotem badania sądu gospodarczego w Wiedniu, w związku ze skargą TP o uchylenie wyroku Trybunału Arbitrażowego, a decyzja sądu austriackiego jest spodziewana do końca tego roku.

TP, która zakwestionowała wyrok Trybunału Arbitrażowego, skorzystała z przysługujących jej środków prawnych do zakwestionowania decyzji arbitrów na terenie Polski i w innych jurysdykcjach, w których DPTG próbuje egzekwować wyrok a żadne z tych postępowań nie jest zakończone. Żądanie zapłaty odszkodowania jest tym bardziej, bezpodstawne, że decyzja arbitrów zawiera przecież wyliczenie odsetek w przypadku nie uiszczenia należności w terminie. Żądania DPTG to próby podwójnego liczenia tych samych pieniędzy.

Działanie to wpisuje się w dotychczasową strategię GN Nord – większościowego udziałowca DPTG – której celem jest jedynie wywarcie za pośrednictwem DPTG nacisku na TP, dyskredytacja operatora w oczach inwestorów i opinii publicznej oraz wymuszenie płatności kwot zasądzonych na rzecz DPTG kwestionowanym przez TP, niepodlegającym egzekucji wyrokiem Trybunału Arbitrażowego. GN Nord od początku traktuje arbitraż jako szansę na uzyskanie jak największej płatności od TP. Dowodzą tego liczne wnioski składane w postępowaniu arbitrażowym pokazujące coraz to dokładniejsze i aktualniejsze wyliczenia kwot ich zdaniem należnych od TP. Miało to miejsce w przypadku pierwszej fazy arbitrażu – roszczenia DPTG rosły aż do ponad 700 mln euro, drugiej fazy – zwiększono kwotę z 125 mln euro do prawie 300 mln euro. Wniosek do arbitrażu z 1 listopada 2011 wpisuje się więc w strategię maksymalnej eskalacji roszczeń praktykowaną przez GN od początku sporu.

Sąd Apelacyjny w Warszawie utrzymał w mocy postanowienie zawieszające postępowanie w sprawie stwierdzenia wykonalności orzeczenia Trybunału Arbitrażowego w Austrii. Oznacza to w tej chwili w praktyce wyczerpanie możliwych działań prawnych strony duńskiej w Polsce. Do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia postępowania przed sądem gospodarczym w Wiedniu, sprawa nie będzie rozpatrywana w Polsce.

Decyzją sądu wyrok częściowy wydany przez arbitrów w Wiedniu 24 sierpnia 2010 roku wciąż nie posiada na terytorium Polski mocy prawnej. To już kolejna decyzja sądu potwierdzająca słuszność działań podjętych przez TP w celu ochrony interesów spółki oraz jej akcjonariuszy. Prócz postanowień sądów okręgowego i apelacyjnego w Polsce, decyzje o zawieszeniu postępowania podjął w ostatnim czasie sąd w Holandii.

TP będzie kontynuowała dochodzenie swoich racji przed sądem austriackim. W grudniu 2010 r. spółka złożyła w sądzie handlowym w Wiedniu skargę o uchylenie decyzji arbitrów z Wiednia. Postanowienie sądu pierwszej instancji spodziewane jest do końca tego roku.

Stronom przysługuje od tej decyzji apelacja, co oznacza, iż postępowanie przed polskim sądem o nadanie klauzuli zostanie podjęte dopiero po wyczerpaniu przez strony możliwych środków zaskarżenia oraz wydaniu prawomocnego orzeczenia w Wiedniu.Zakładając, że strony wykorzystają wszystkie możliwości odwołania w tym trzyinstancyjnym postępowaniu, może to potrwać nawet kilka lat.