Niedawno uruchomiliśmy ultraszybki Orange Światłowód o prędkości aż do 8 Gb/s. Przyjrzałam się technologii, która stoi za tak zawrotną prędkością i zapytałam naszych ekspertów, czy za rogiem nie czai się kolejna światłowodowa rewolucja.

Nowy Orange Światłowód 8 Gb/s korzysta z technologii XGSPON (ang. 10 Gigabit Symmetrical Passive Optical Network). Dzięki jej zastosowaniu jesteśmy w stanie zbliżyć się do prędkości 10 Gb/s. To kilka razy więcej niż w dotychczas oferowanych usługach w technologii GPON. Tak duża, nieosiągalna wcześniej przepustowość daje oczywiście większe możliwości, zwłaszcza tam, gdzie z jednej sieci jednocześnie korzysta wielu użytkowników i wszyscy chcą cieszyć się szybkim transferem.

Dwa systemy transmisyjne

Technologia XGSPON bazuje na swojej poprzedniczce GPON. W sieciach GPON sygnał przesyłany jest w jednym włóknie światłowodowym w dwóch kierunkach. Jeden z nich to wysyłanie danych, drugi – pobieranie. Aby taka dwukierunkowa komunikacja była możliwa, stosuje się technikę multiplikacji z podziałem długości fal WDM (ang. Wavelength-division multiplexing). Co to oznacza? Że transmisja danych do i od klienta odbywa się z wykorzystaniem wiązki światła o innej długości fali. Mówiąc obrazowo: do użytkownika wysyłamy światło w jednym kolorze, które niesie paczkę danych, a od niego wraca do nas wiązka światła o innej barwie.

Technologia XGSPON działa na tej samej zasadzie. Mamy dwie długości fali świetlnej, jedna odpowiedzialna za wysyłanie, druga za pobieranie danych, ale długości są inne niż w przypadku GPON. Dzięki temu technologie mogą pracować równolegle i nie przeszkadzają sobie nawzajem. Można powiedzieć, że „zmieściliśmy” dwie technologie w jednym światłowodzie i sieć światłowodowa jest współdzielona przez dwa systemy transmisyjne. Wykorzystujemy więc istniejącą infrastrukturę sieci pasywnej, żeby uruchomić w sieci Orange XGSPON. Konieczna jest jedynie wymiana i upgrade urządzeń aktywnych.   

Rozwikłajmy jeszcze słowo Symmetrical z pełnej nazwy technologii: 10 Gigabit Symmetrical Passive Optical Network. W przeciwieństwie do GPON, XGSPON charakteryzuje się symetryczną transmisją danych. Oznacza to, że ​​prędkości pobierania i wysyłania danych są takie same. Może być to szczególnie ważne w zastosowaniach wymagających wysokiej przepustowości w obu kierunkach, jak świetnej jakości streamingi lub przetwarzanie w chmurze.

Szybki światłowód - szybki sprzęt

Co zrobić, żeby móc w pełni korzystać z nowego światłowodu 8 Gb/s? Poza aktywowaną usługą, trzeba mieć router z portem Ethernet 10 Gb/s (standard 10 Gigabit Ethernet), który obsługuje technologię XGSPON. W Orange takim routerem jest Funbox 10. Dodatkowo musimy pamiętać o laptopie, czy też komputerze stacjonarnym podłączonych do routera, z wbudowanym interfejsem 10 Gb/s albo z zewnętrzną kartą sieciową 10 Gb/s.

Funbox 10 zapewnia najnowszy standard sieci - Wi-Fi 6E. Oznacza to, że poza pasmami Wi-Fi 2,4 GHz i 5 GHz, wykorzystuje trzecią częstotliwość 6 GHz. Przekłada się to na wyższe prędkości, niższe opóźnienia i w efekcie dużo lepszą jakość sieci Wi-Fi. Orange jest pierwszym operatorem w Polsce, który zaoferował router z tym standardem Wi-Fi.  

Światłowód ma monopol

Światłowód króluje na rynku internetu stacjonarnego. Jest nie tylko najszybszą, ale też najbardziej niezawodną technologią. Światłowód wykorzystujący XGSPON na razie dostępny jest w Orange w Krakowie i Warszawie, więc przed nami dopiero uruchamianie w kolejnych miastach. Jednak na tym standardzie z pewnością się nie skończy. Na horyzoncie widać technologię 50G-PON, której możliwości już sprawdzamy. Przyniosłaby ona aż 5-krotny wzrost przepustowości, również przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury.

Na koniec kwestia wpływu na środowisko. Nowsze technologie z reguły są efektywniejsze energetycznie. Ta zasada znajduje zastosowanie również w tym przypadku. FTTH zużywa przynajmniej kilkukrotnie mniej energii elektrycznej w porównaniu do technologii miedzianych. XGSPON dokłada kolejny element do poprawy tej efektywności. Dzięki jej zastosowaniu zużyjemy w sieci mniej energii w przeliczeniu na przesłanie 1 GB danych.

Niedawno rozpoczęła się wiosna, a u nas wystartowały nowe promocje. W tym tygodniu największą atrakcją jest zniżka na wybrane modele telefonów Samsung. Wprowadziliśmy też opaskę SOS, a w świetnych cenach dostaniecie słuchawki, głośniki, konsole do gier.

Miłośnikom smartfonów proponujemy Samsung Galaxy A25 5G i A55 5G w tańszych cenach. To modele niedawno wprowadzone do naszej oferty. Galaxy A55 5G można kupić z rabatem 360 zł – we wszystkich planach taryfowych, a w ofercie bez abonamentu jego cena spadła o 104 zł. W przypadku Galaxy A25 5G obniżka sięgnie aż 336 zł przy zakupie wybranych planów. W ofercie bez abonamentu cena będzie niższa o 100 zł. Promocja jest limitowana czasowo. Smartfony sprawdzą się i do pracy, codziennego użytku i rozrywki.

A jeśli chodzi o rozrywkę - zapraszam do strefy dobrych cen ze sprzętami grającymi: głośniki, słuchawki (douszne, bezprzewodowe i standardowe). Więcej o tych urządzeniach znajdziecie tutaj. Można o nich pomyśleć przyszłościowo - w kontekście nadchodzących komunii i Dnia Dziecka. Młodzież ucieszą też konsole do grania, np. wybrane modele XBOX-ów z kontrolerami – taniej nawet i o 250 zł.

Starszym odbiorcom - głównie seniorom polecam innowacyjne opaski SOS, mające funkcje wzywania pomocy oraz zapewniające stały kontakt z bliskimi, monitorując ich zdrowie czy miejsce pobytu. Warto zajrzeć do artykułu poświęconemu temu urządzeniu.

W ramach wiosennych porządków, warto przynieść stare telefony do salonu i odsprzedać je zyskując voucher na nowe urządzenia. Te już niedziałające można oddać do utylizacji.

Choć tak naprawdę nigdy sobie nie poszło. Internauci sprzedający na serwisach OLX, Vinted, czy Allegro Lokalnie od bardzo dawna są na celowniku oszustów. W ostatnich dniach widzę jednak, że znacznie wzrosła liczba nowych domen, powiązanych z oszustwem "na kupującego".

Coraz rzadziej wyrzucamy rzeczy nadające się jeszcze do użytku. Po pierwsze być dać im drugie życie. Nasza Hania, ucząca nas wszystkich dbania o Ziemię, #lubito nawet bardzo. Druga sprawa to kwestia dbania o portfele. O ile rzeczy, z których wyrośnie mój najmłodszy syn, najchętniej oddaję, o tyle jeśli pozbywam się od wielkiego dzwonu różnych moich gadżetów, staram się nieco wzbogacić budżet, choćby i symbolicznie. I teraz pora na mojego klasyka w takich tekstach: niestety, przestępcy też o tym wiedzą!

"Na kupującego" - jak to działa

W skrócie: skrypty licznych szajek, trudniących się procederem oszukiwania w serwisach odsprzedażowych przeglądają nowe oferty. Gdy trafi się coś interesującego, nierzadko kilka minut po wystawieniu dostajemy pytanie o aktualność oferty, a po chwili - informację o rzekomej sprzedaży. Co różni je od prawdziwych:

Spójrzcie na dwie kluczowe rzeczy:

Po pierwsze - informacja przychodzi komunikatorem (bardzo rzadko - SMS-em).

Po drugie - link prowadzący do "otrzymania środków za towar" może zawierać nazwę serwisu sprzedażowego, czy firmy kurierskiej, ale to nie jest prawidłowa domena.

Spójrzcie na adres przytaczany na powyższym zrzucie ekranu:

hxxps://inpost-polska.order-id984537[.]xyz

Czy - jeśli skupisz się na jego przeczytaniu - dalej będziesz uważać, że prowadzi do rzetelnego serwisu? No nie - ten inpost-polska na początku ma celu zmylić nasz mózg i sprawić, że dalszej części nie będzie już się nam chciało czytać.

Nagły wzrost fałszywych domen

Dlaczego o tym piszę akurat teraz? Przecież ten motyw ataku jest dość znany i ostrzegałem przed nim choćby tutaj, tutaj, czy tutaj. Dlatego, że nasze systemy bezpieczeństwa w ostatnich dniach wyłapały znaczący wzrost fałszywych domen używanych od oszustw na kupującego. Radzeniem sobie z potencjalnymi phishingami zajmują się u nas aż cztery "linie obrony". Do tej ostatniej, którą - traf chciał - obsługuję ja, dziennie trafia od kilku do kilkunastu domen, których nie potrafiły obsłużyć automaty, a operatorzy naszego Centrum Operacji Bezpieczeństwa woleli się upewnić, czy należy je blokować. W sytuacji, gdy w mojej ręce po weekendzie trafiło takich stron kilkadziesiąt, można bez ryzyka założyć, że wcześniejsze linie też odsiały ich znacząco więcej.

Jak wyglądają adresy stron, oszukujących "na kupującego"? Pierwszy krok to zazwyczaj krótkie liczące w sumie kilka znaków adresy. Mogą robić wrażenie linków z serwisów skracających długie adresy i tym samym uśpić czujność ofiar. W kolejnym kroku strony, które analizowałem po weekendzie bardzo często rozwijały się na adresy zawierające w sobie fragment 0LX, czy Inp0st (zero zamiast litery "o"). Nasze oparte o sztuczną inteligencję i uczenie maszynowe modele zazwyczaj radzą sobie z tak prostymi (a wręcz prostackimi) próbami ominięcia zabezpieczeń. Jeśli jednak zdarzy im się przemknąć, czytająca "na szybko" ofiara może dać się złapać zanim CyberTarcza zablokuje dostęp do fałszywej witryny.

Jak sobie radzić

• Komunikację z kupującym prowadź wyłącznie za pośrednictwem interfejsu serwisu sprzedażowego! Jeśli obca osoba pyta Cię o zakup przez WhatsAppa, załóż po prostu, że to oszust.
• Płatności przyjmuj wyłącznie za pośrednictwem metod, proponowanych przez serwis, z którego korzystasz.
• Nie zgadzaj się na opłacenie wysyłki poza serwisem.
• Dane karty podawaj tylko, gdy za coś płacisz! Nie podajesz danych karty w celu odbioru pieniędzy.
• No i za każdym razem dokładnie sprawdzaj adres strony!

Najpopularniejsze serwisy odsprzedażowe mieszczą się pod adresami:

• allegrolokalnie.pl
• olx.pl
• vinted.com

Każdy inny adres mający być z nimi rzekomo powiązany, będzie oszustwem! A z adresem w domenie .xyz, który nie łączyłby się z oszustem, nigdy się nie spotkałem.

Jeśli znasz kogoś, kto odsprzedaje swoje rzeczy w powyższych serwisach i uważasz, że może nie wiedzieć o zagrożeniach - ostrzeż ją lub jego. Linki w tego typu oszustwach nierzadko prowadzą do fałszywych paneli płatności. Co jeśli ofiara nie zauważy, że nie loguje się do banku, tylko na stronę *.xyz? Wtedy może stracić wszystkie pieniądze. Co więcej - oszuści mogą okazać się na tyle bezczelni, by nawet zaciągnąć kredyt na przejętym koncie.