5G stało się słowem kluczem – elektryzuje użytkowników smartfonów obiecując transfer danych idących w Gb/s i futurologów widzących świat przyszłości oparty o miliardy połączonych ze sobą urządzeń. Jednak, jak to zwykle bywa sprawa jest nieco bardziej złożona, a 5G nie jest narzędziem, które w jedną chwilę wywróci nasz świat do góry nogami.

Pierwszy odcinek nowej serii 5Gotowi!

Sprawa jest więc niezwykle ciekawa. Dlatego postanowiliśmy połączyć siły z Martą Cieślak-Krajewską i przybliżyć Wam temat 5G. W formacie "5Gotowi" z jednej strony będziemy opowiadać o technicznych aspektach 5G, z drugiej o możliwościach, które ta technologia da w przyszłości. Oczywiście jest nam łatwiej, bo w Orange Polska pracuje kilka osób, które są (bardzo, bardzo bardzo) na bieżąco w temacie 5G i możemy korzystać z ich wiedzy. Pierwszego z ekspertów – Marcina Augustyniaka poznacie w materiale.

W filmie mówię, że 5G to już chyba teraźniejszość. Bo w końcu już teraz na całym świecie testowane są rozwiązania, które prawdopodobnie wejdą w skład standardu. Trwają także prace nad jego ostatecznym kształtem. Ale z drugiej strony owego 5G jeszcze nikt tak naprawdę nie widział. A więc czy zgadzacie się ze mną, że 5G to teraźniejszość? A może troszkę „popłynąłem”?

Dajcie znać w komentarzach co o tym sądzicie. A poniżej materiał dla tych, który chcą nieco poszerzyć swą wiedzę na ten temat.

5G to standard komunikacji mobilnej, który znajduje się właśnie na etapie tworzenia przez organizację 3GPP, tę samą, która stworzyła standard LTE (zwany także 4G). Słowo „standard” oznacza, że jeżeli producent sprzętu, czy też operator telekomunikacyjny zaprojektują swoje urządzenia (czy też usługi) zgodnie z nim, to wszystko powinno ze sobą współpracować. Obojętnie kto, gdzie i jak wyprodukuje telefon, modem czy tablet. A także, co równie ważne – stację bazową, antenę nadawczą i radionadajnik. Tak teraz jest choćby z 4G – możecie kupić smartfon dowolnego producenta, włożyć kartę SIM, włączyć i będzie on działał w naszej sieci. Standard oznacza tylko tyle. I w sumie aż tyle.

Słowa kluczowe – „standard”, „wersja” i „faza”

Standardy tworzone przez 3GPP mają swoje wersje – w języku mieszkańców wysp brytyjskich „Release”. W przypadku 4G LTE właśnie ukończony został Release-14, choć trzeba pamiętać, że pierwszy miał numerek „8”. Każda kolejna wersja nieco zmienia standard, dodając nowe funkcjonalności. Przykładowo we wspominanym już „Release 8” maksymalne prędkości możliwe do osiągnięcia w sieci zostały określone na 300 Mb/s (przy technologii MIMO 4x4) w transferze do klienta i 75 Mb/s przy wysyłaniu plików. Maksymalną szerokość pasma nośnego określono na 20 MHz. W „Release 10”, który nosił nazwę LTE-Advanced zwiększono maksymalną szerokość pasma nośnego do 100 MHz, a teoretyczne prędkości do 3 Gb/s w download i 1,5 Gb/s w upload. Od wersji 13, czyli „Rel-13”, który nosi komercyjną nazwę „LTE-Advanced Pro”, podniesiono je do poziomu 25 Gb/s w przypadku pobierania plików i 9,5 Gb/s wysyłaniu. To jednak parametry teoretyczne. Po pierwsze wymagają pasm o szerokości niedostępnej dla żadnego operatora telekomunikacyjnego w Polsce. Po drugie żadne urządzenie nie przyjmie takiej ilości danych – barierą stają się chociażby prędkość zapisu pamięci i wydajność procesora. Nie mniej wszyscy wiemy co nam dało 4G – możliwość oglądania streamu wideo czy gry on-line na smartfonach, możliwość transmisji głosu bardzo wysokiej jakości dzięki VoLTE, czy też już testowane rozwiązania z zakresu IoT.

Nie od razu 5G zbudowano

Piszę o tym wszystkim dlatego, że w przypadku 5G sytuacja będzie identyczna jak w 4G LTE – pierwsza faza standardu, która ma się ukazać najpóźniej w czerwcu 2018, będzie posiadała tylko część funkcji, które futurolodzy chcieliby widzieć w tym standardzie. Mówiąc językiem inżynierów, będzie on adresował (na razie) dwa główne scenariusze. Pierwszym jest dostęp radiowy wysokich prędkości (ang. enhanced Mobile Broadband, eMBB) drugi to URLLC (ang. Ultra-Reliable and Low Latency Communications), czyli komunikacja z bardzo niskimi opóźnieniami, cechująca się jednocześnie wysoką niezawodnością. Mówiąc nieco bardziej wprost rozwiązań, pozwalających na konstrukcję komunikujących się ze sobą w ramach 5G samochodów, lodówek, pralek i maszynek do golenia nie uświadczymy w pierwszej wersji standardu.

Oczywiście nie ma się czego obawiać – kolejne „rodziny zastosowań” będą pojawiać się w kolejnych wersjach standardu. Jednak nie można się spodziewać, że wszystko o czym czytacie w internecie natychmiast stanie się faktem. Pamiętajcie także, że między stworzeniem standardu, a jego wdrożeniem droga jest daleka. Tak było w przypadku 4G i tak zapewne będzie w 5G, choć w tym drugim przypadku wszystko przebiegnie nieco inaczej.

Czyli jak? – zapytacie. O tym w kolejnych materiałach.

Jest także druga strona medalu - Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ang. International Telecommunication Union, skrót ITU) czyli organizacja wyspecjalizowana ONZ. Ona, choć nie tworzy samego standardu przygotowuje dla niego wymagania. Ostatnio nawet opublikowała wstępną wersję dokumentu z wytycznymi dotyczącymi ostatecznego kształtu 5G, określanymi jako ITU IMT-2020 (https://www.itu.int/md/R15-SG05-C-0040/en). Pamiętajcie jednak, że pierwsza faza 5G na pewno ich nie spełni. Czy spełni druga? To pytanie otwarte, a w przypadku 4G LTE dopiero „Release 10” spełnił wymagania narzucone przez ITU.

Jeżeli chcecie zadać pytanie o 5G, dowiedzieć się więcej, lub po prostu wyrazić swoją opinię zapraszam do komentowania.

P.S. Zapraszamy na konferencję Innovation Gardens Summit, w Miasteczku Orange 5 i 6 kwietnia. Będzie też temat 5G. A dla tych, którzy nie dotrą przygotujemy oczywiście relację na blogu.

Michał Rosiak

W ostatnich dniach CERT Orange Polska zanotował znaczny wzrost ataków phishingowych, tym razem związanych z podszywaniem się pod adresy z domeny @orange.pl i @neostrada.pl. Oczywiście my nie mamy z nimi nic wspólnego, a przestępcy, używając adresów z naszych domen, usiłują dodatkowo uwiarygodnić swoje działania.

Maile, które do nas trafiły, są do siebie bardzo podobne. Tytuł może sugerować, iż załączony do nich plik to faktura za domniemane zamówione przez nas usługi, zaś fakt, iż nie wszystkie wiadomości zawierają treść, może jeszcze bardziej przekonać potencjalną ofiarę do otwarcia załącznika, by sprawdzić o co chodzi.

Oczywiście absolutnie nie otwierajcie załączonego pliku, zawiera on bowiem nową, wykrywaną przez mniej niż 10 procent silników antywirusów wersję trojana. Po instalacji umożliwia przestępcy ściągnięcie na nasz komputer kolejnych elementów złośliwego oprogramowania. Jeśli otrzymacie takiego maila, będziemy wdzięczni za zapisanie go na pulpicie, a następnie dodanie (jako załącznika) do nowej wiadomości i wysłanie pod adres cert.opl@orange.com. Dzięki temu pomożecie nam w zabezpieczeniu innych użytkowników i naszej sieci przed kolejnymi mutacjami ataku.

Zbyszek Drohobycki

Witajcie :-)

Dzisiaj mam przyjemność przywitać się z czytelnikami bloga Orange i napisać swój pierwszy oficjalny wpis - mam nadzieję inaugurujący całą serię kolejnych wiadomości, które będę chciał Wam tutaj przekazywać w miarę możliwości regularnie.

Zwykle, kiedy mówimy o czymś, że jest „za dychę” mamy na myśli coś, co kojarzy nam się z czymś niezbyt wartościowym – np. bohater za dychę. Faktem jest, że dycha to niezbyt dużo i na niewiele wystarcza. A ile internetu można mieć za dychę i to nawet nie całą?

Odpowiedź na to pytanie nabiera nowej treści i na pewno jest zaprzeczeniem czegoś, co jest mało wartościowe. Od dziś w nju mobile, za niecałą dychę, a dokładniej za 9 zł możecie mieć 9 GB internetu – w każdej ofercie nju – z rachunkiem lub na kartę.  To na prawdę fajna sprawa. Powinna się spodobać także, a może nawet szczególnie tym, którzy lubią elastycznie korzystać z internetu, czyli raz potrzebują go więcej, a kiedy indziej mniej i nie chcą przepłacić. Po zainwestowaniu 9 zł dostajecie całkiem sporo netu, który większości userów wystarcza na miesiąc i dłużej. Jeśli jednak korzystacie dużo i pakiet się skończył albo wiecie, że się skończy, w każdej chwili możecie włączyć kolejny pakiet 9 GB.

Dobrego neta nigdy nie za dużo

Oferta sprawdzi się zarówno w telefonie jako dodatkowy pakiet do rozmów i SMS-ów i internetu w ofercie, z której korzystacie w nju, jak i na osobnej karcie – do użytku tylko w tablecie czy routerze.  Co więcej, jeśli spojrzeć na konkurencję, 9 GB za 9 zł wygląda naprawdę przebojowo i wśród ofert na kartę jest jedną z najlepszych. Jesteśmy pewni, że nowy pakiet dobrze przyjmie się również w nju z rachunkiem i dlatego od dziś zastępujemy nim wszystkie obecnie funkcjonujące – dodatkowe, krajowe pakiety internetowe w nju z rachunkiem i nju na kartę. W tym miejscu ważna uwaga – chodzi o pakiety dodatkowe, czyli takie, które można dokupić do tych, które standardowo są elementem oferty – np. w nju z rachunkiem – Wszystko komórkowe, gdzie za 29 zł macie nielimitowane połączenia komórkowe, SMS-y i MMS-y oraz 10 GB internetu na miesiąc.

To chyba wszystko co najważniejsze, więcej oczywiście na http://www.njumobile.pl. Myślę, że nie muszę dodawać, że cały kupiony pakiet daje dostęp do netu z pełną prędkością najszybszej sieci mobilnego internetu w Polsce (wg speedtest.pl), bez żadnych gwiazdek, lejków czy siedzenia po nocach i czatowania na happy hour …za dychę. W nju za niecałą dychę macie więcej i lepiej – jak zwykle zresztą.