Sztuczna inteligencja jest częścią naszych codziennych aktywności. Warto zatem wiedzieć dokładnie, gdzie i jak działa, jakie niesie korzyści, a jakie zagrożenia. I to kluczowe, żeby o tym wszystkim wiedzieli też dorośli, pracujący z dziećmi i młodzieżą. W Fundacji Orange zakończyliśmy pierwszą edycję projektu #BurzaMózgów, który wspiera nauczycielki i nauczycieli szkół podstawowych w rozumieniu, czym jest AI, w refleksji i w krytycznym podejściu do technologii. Czas na podsumowanie.
Coraz więcej otaczających nas zjawisk to algorytmy i niesterowane przez człowieka mechanizmy. Przypadek? Nie sądzę…
Sztuczna inteligencja (AI – ang. artificial intelligence) odgrywa dzisiaj ważną rolę. Czasem nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, że jest obok nas. Uczy się tego, co nas interesuje. Czasami podsyła też inne treści, aby sprawdzić naszą reakcję. Tworzy nowe rozwiązania. Przez media przetacza się (słuszna i potrzebna) dyskusja o tym, czy to wymyka się już spod kontroli i co zrobić, żeby tak nie było. Nad szeregiem rozwiązań kontrolnych pracuje Unia Europejska.
Szczególnie w takim czasie ważna jest edukacja, krytyczne podejście, umiejętność rozróżnienia pozytywnych aspektów związanych z Al, ale i konsekwencji, które niesie za sobą. Wszystko po to, abyśmy mogli w pełni świadomie podejmować decyzje o wielu naszych cyfrowych aktywnościach i znali wpływ AI na nasze życie.
Dodatkowo, to ważne, żeby nowoczesne zjawiska świata cyfrowego poznawali nauczycielki i nauczyciele. Dzięki temu mogą też lepiej rozumieć, w jakim świecie wychowują się ich uczniowie i uczennice i móc ich po prostu lepiej wspierać w budowaniu krytycznej postawy wobec technologii i refleksji nad tym, jak ich używają. Zwłaszcza patrząc w przyszłość, poznawanie AI nabiera szczególnego znaczenia. Mówi o tym raport „Uczenie ustawiczne w zakresie sztucznej inteligencji”, którego współautorami są także eksperci i ekspertki Orange Polska. Odsyłam Was do wpisu Wojtka na ten temat.
Jak ona to robi?
Wykrywanie twarzy w telefonie, asystent głosowy, generowanie tekstu, czy podpowiedzi aplikacji i propozycje konkretnych wyników wyszukiwania…to nie są przypadkowe działania. Czasem nie potrafimy rozróżnić, czy to przejaw ludzkiego umysłu, czy ingerencja technologii, ponieważ Al upodabnia swoje działania do…naszych własnych.
Aby pomagać i zachęcać do refleksji w temacie Al oraz do krytycznego podejścia do technologii, nasza fundacja w ubiegłym roku ruszyła ze specjalnym wsparciem. Wspólnie z firmą Lofi Robot stworzyliśmy projekt #BurzaMózgów. To kurs e-learningowy dla nauczycielek i nauczycieli wszystkich przedmiotów szkół podstawowych, uczący tego, jak działa sztuczna inteligencja i jak może wpływać na ludzi. Pokazuje zastosowania AI, tłumaczy zjawiska i mechanizmy, w których uczestniczymy, kiedy korzystamy z różnych narzędzi cyfrowych. Chętnych do projektu rekrutowaliśmy od listopada 2022. Zgłosiło się aż 1380 osób, co kompletnie przerosło nasze oczekiwania.
Kilka tygodni po inauguracji naszej #BurzyMózgów, ChatGPT zaczął bić rekordy popularności. Więc odczuliśmy ulgę, że zdążyliśmy dać nauczycielom i nauczycielkom odpowiednie wsparcie w chwili, kiedy ta rewolucyjna aplikacja wkraczała także do świata edukacji. Pierwsze zajęcia tej edycji #BurzyMózgów wystartowały w styczniu 2023 r., a zakończyły się wraz z końcem tego roku szkolnego.
Tuż po tym jak wystartowała pierwsza edycja #BurzyMózgów wydarzyła się też ogromna rewolucja związana z pojawieniem się ChatuGPT. Nagle futurystyczne dotąd wyobrażenia o inteligentnych robotach, z którymi możemy porozmawiać, zaczęły się materializować, a temat sztucznej inteligencji przeniósł się z poziomu technologicznej ciekawostki do poziomu rodzinnych rozmów przy świątecznym stole.
W sytuacji tak szybkich zmian tym bardziej cieszę się, że główne założenie naszego kursu jest coraz bardziej aktualne, nie skupiamy się na technicznych umiejętnościach, które z dnia na dzień się dezaktualizują, próbujemy raczej ruszyć wyobraźnię i pofantazjować o tym, jak będzie wyglądał świat już za kilka lat. – tłumaczy Maciej Wojnicki, projektant, konstruktor oraz programista z LOFI Robot, autor kursu.
Ostatecznie z kursu skorzystało 940 osób, a jeden webinar śledziło średnio 250 nauczycieli i nauczycielek. Jak na pierwszą edycję, to jesteśmy bardzo pozytywnie zaskoczeni i dziękujemy wszystkim za udział w tej inicjatywie. To dla nas bardzo ważne, że nauczycielki i nauczyciele korzystają z udostępnianych przez nas materiałów, a zdobytą wiedzę przekazują później swoim uczniom i uczennicom. – dodaje Monika Wrońska, koordynatorka programu #BurzaMózgów w Fundacji Orange.
Zróbmy #BurzęMózgów
To nie jest tylko bezpłatny e-learning o kwestiach technicznych, ale o zjawisku, jakim jest sztuczna inteligencja w sensie społecznym i etycznym.
Zawiera też materiały do pracy z dziećmi i młodzieżą na temat AI. To pomysły na ćwiczenia, aby rozmawiać z uczniami i uczennicami o zjawisku sztucznej inteligencji. Dzięki nim nauczyciele i nauczycielki, biorący udział w projekcie, mają okazję stać się przewodnikami i przewodniczkami w temacie sztucznej inteligencji w swoim środowisku szkolnym i tłumaczyć uczniom i uczennicom zjawiska, których urodzeni w cyfrowym świecie często nie poddają refleksji.
Jeżeli chodzi o sztuczną inteligencję, musimy pamiętać, że ona nie funkcjonuje obok nas. To integralna część naszego życia. Dlatego ważne, abyśmy mogli wejść w dialog z uczniami, którzy mają do czynienia z technologią już w coraz młodszych klasach. Niejednokrotnie to właśnie oni zaskakują nas swoją wiedzą, a w relacji z technologiami często nie mają żadnych barier. Zadaniem nauczycieli jest więc nie tylko edukacja dzieci i młodzieży, ale też ciągłe poszerzanie własnej wiedzy. Myślę, że to szkolenie przyniesie bardzo pozytywne zmiany – mówi nauczycielka Ewa, która wzięła udział w kursie.
Poszerzanie wiedzy w tym zakresie to dziś ważny element edukacji, a nawet higieny cyfrowej. Szkoła od zawsze była miejscem rozmów o ważnych zjawiskach w danym czasie. Nie inaczej jest teraz.
O Al w prosty sposób
Nasz e-learning ma przyjazną i przystępną formułę, zagadnienia prezentowane są w krótkich filmach, pogrupowanych w 7 bloków tematycznych. Nie trzeba być grekiem ani pasjonatem czy pasjonatką technologii, wystarczy otwartość na zdobywanie wiedzy, ciekawość świata i chęć rozumienia zjawisk, które dotykają każdego z nas. Kurs budowaliśmy z myślą o nauczycielach i nauczycielkach wszystkich przedmiotów, także humanistycznych.
W tym projekcie współpracujemy też z Niepublicznym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli Zyta Czechowska specjalni.pl., który zdobyte kompetencje potwierdza certyfikatem.
Śledźcie kanały Fundacji Orange i stronę projektu, żeby dowiedzieć się, kiedy ruszymy z zapisami do kolejnej edycji kursu. Będziemy wracać do Was z informacjami też tutaj na blogu. Serdecznie zapraszamy.
